Experts waarschuwen voor nieuw soort sigaretten
Vlaams Instituut Gezond Leven, Kom op tegen kanker, Stichting tegen Kanker en VRGT vragen om de introductie van de HeatSticks op de Belgische markt te verbieden zolang de veiligheid voor gebruikers en hun omstaanders niet aangetoond is. Die vraag stelden de organisaties in een open brief aan minister van volksgezondheid, Maggie De block.
Geachte mevrouw de minister,
Betreft: Open brief: Heat-not-burn sticks
Onlangs introduceerde tabaksproducent Philip Morris in verschillende Europese landen de IQOS. Deze Heat-not-burn tabakssigaret is een elektronisch apparaat waarin tabak in de vorm van een HeatStick wordt opgewarmd.
Dit is de recentste poging van de tabaksindustrie om een ‘gezonder’ alternatief voor sigaretten op de markt te brengen. De geschiedenis herhaalt zich. In het verleden beweerden de tabaksfabrikanten ook dat light sigaretten ‘gezonder’ waren. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek veegde die bewering van tafel. Vele jaren na de lancering van de light sigaretten kwamen ook overheden tot het inzicht dat deze producten niet beter zijn voor de volksgezondheid, maar zelfs nog een groter gevaar vormen. In Europa mag daarom de vermelding “light” niet meer gebruikt worden.
De introductie van de HeatSticks is een economische en commerciële strategie van de tabaksproducent om onder het mom van het beperken van de gezondheidsschade (‘harm reduction’) meer winst te maken, hun imago te verbeteren en de tabakswetgeving te omzeilen. In een recent artikel in Humo beweert Philip Morris op basis van eigen onderzoek dat dit product minder schadelijk is dan gewone sigaretten. Dit blijkt echter niet uit onafhankelijk onderzoek. Integendeel, recent wetenschappelijk onderzoek, waarvan de resultaten gepubliceerd werden in het gerenommeerde tijdschrift JAMA, heeft aangetoond dat bij gebruik van de IQOS kankerverwekkende stoffen vrijkomen en dat de uitstoot van sommige van deze stoffen in hoge mate overeenkomt met die van de gewone tabaksrook. Bovendien is er nog niets bekend over het langdurig gebruik van de HeatStick. Er is dus geen enkele reden om zo’n onveilig nieuw product op de Belgische markt toe te laten. JAMA-redacteur Mitchell Katz riep de Amerikaanse Drug and Food Administration (FDA) trouwens al op om de HeatStick niet goed te keuren voor verkoop in de VS.
Philip Morris ontwikkelde de IQOS om verslaving in stand te houden en niet-rokers tot roken te verleiden. Bij het gebruik van dit product komt er snel nicotine vrij, waardoor het net zoals sigaretten zeer verslavend is. Een IQOS-stick is in vijf minuten opgerookt, waarna er weer de drang zal zijn om een volgende op te roken en een nieuwe nicotinepiek te ervaren. Dit in tegenstelling tot e-sigaretten, die wel degelijk een vervanging van een sigaret kunnen zijn en waarbij geleidelijk aan de nicotinereceptoren in de hersenen kunnen verminderen door de mogelijkheid om de nicotinedosis af te bouwen. Het is dus belangrijk om HeatSticks en e-sigaretten niet op dezelfde manier te behandelen.
Nieuwe geneesmiddelen en voedingsmiddelen worden in ons land streng gecontroleerd op hun veiligheid voor ze worden toegelaten op de Belgische markt. Hetzelfde zou met de HeatStick moeten gebeuren. Juridisch kan het perfect om de HeatStick om gezondheidsredenen de toegang tot de Belgische markt te ontzeggen. De Europese tabaksrichtlijn laat een dergelijk verbod toe.
Het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie, Kom op tegen Kanker, Stichting tegen Kanker en VRGT vragen u dan ook om de introductie van dit nieuwe product op de Belgische markt te verbieden totdat onafhankelijke studies aantonen dat IQOS veilig is voor de gebruikers en hun omstaanders. Als arts en als minister van Volksgezondheid kunt u toch niet aanvaarden dat de burgers van dit land als proefkonijnen worden overgeleverd aan de tabaksindustrie? De bevolking heeft recht op uw bescherming.
