Fruit
Eet jij regelmatig fruit? Slim! Zo sleep je bergen nuttige voedingsstoffen aan voor je lijf. Fruit is goed voor je gezondheid en drukt het risico op chronische ziekten. Nog niet overtuigd? Eet volgens het seizoen en ontdek hoe lekker (en budgetvriendelijk) fruit kan zijn.
Aan de slag:
- Meer fruit eten? Zet de fruitschaal op een zichtbare plaats zodat je er makkelijk naar grijpt.
- Check onze seizoenskalender en varieer met fruit van het seizoen! Da's voordeliger én smaakvoller.
- Een gezond tussendoortje voor onderweg? Neem een stuk fruit of een doosje met gesneden fruit mee.
- Verwerk fruit in je ontbijt met yoghurt, als broodbeleg of in desserts. Recepten? Check Zeker Gezond.
- Eet jij voldoende fruit? Doe de test en stel je persoonlijk stappenplan op.
Welk fruit eet je het best?
Alle vers fruit is gezond. Daarom staan ze in de donkergroene zone van de voedingsdriehoek. Kies volop uit volgende soorten:
- Citrusvruchten: sinaasappel, pompelmoes*, mandarijn, citroen, limoen …
- Pitvruchten: appel, peer …
- Steenvruchten: kers, perzik, nectarine, abrikoos, pruim …
- Zachte vruchten: bes, druif, framboos, aardbei, bosbes …
- Exotische vruchten: banaan, kiwi, ananas, mango …
Pluk niet altijd dezelfde fruitsoort uit de mand, maar varieer tussen de soorten van het seizoen.
*Pompelmoes kan de werking van bepaalde medicatie beïnvloeden. Vraag raad aan je arts.
Voorkeur
- Vers fruit
- Diepvriesfruit zonder toevoegingen
- Fruit uit blik of bokaal op eigen sap
Geen voorkeur
- Fruit uit blik of glas op siroop
- Gedroogd fruit (1)
- Gevriesdroogd fruit (1)
- Vruchtenmoes
- (Versgeperst) fruitsap en smoothies (2)
Zo weinig mogelijk
- Vruchtenlimonade, nectar, grenadine, diksappen
- Confituur, confituur met verlaagd suikergehalte, vruchtenstroop … (3)
(1) Gedroogd en gevriesdroogd fruit krijgen niet de voorkeur omdat je er gemakkelijk meer van eet en omdat ze mogelijk minder vitaminen bevatten dan vers fruit.
(2) Fruitsappen en smoothies bevatten vocht én andere voedingsstoffen, maar minder vezels en meer suikers dan vers fruit. Daarom staan ze in de grijze zone.
(3) Confituur en andere afgeleiden bevatten niet veel fruit meer en kun je daarom niet beschouwen als fruit. Bovendien barsten ze van de (toegevoegde) suiker.
Hoeveel fruit eet je het best per dag?
In een gezond en milieuverantwoord voedingspatroon staan vooral weinig of niet-bewerkte plantaardige voedingsmiddelen centraal. Fruit speelt daarin een hoofdrol. Hoeveel fruit per dag moet je dan eten?
De Hoge Gezondheidsraad publiceerde eind 2019 zijn praktische voedingsaanbevelingen voor volwassenen in België. De raad adviseert om ongeveer 250 g fruit per dag te eten. Dat komt overeen met een tweetal stukken fruit.
Niet alle fruit is even groot. Denk bij één stuk fruit aan de grootte van een appel, peer of banaan, een sinaasappel of perzik, … Equivalenten voor kleiner of groter fruit zijn:
- Een trosje van ongeveer tien druiven
- Een dessertschaaltje aardbeien of bessen zoals frambozen, rode, witte, blauwe, stekel- of braambessen, …
- Een schijf verse ananas of twee schijfjes ananas uit blik/bokaal op sap
- Twee mandarijnen, kleine pruimen, kiwi’s, verse abrikozen of vijgen, …
- Twee handjes kersen
- Een achtste van een galia- of honingmeloen
- Drie eetlepels fruitmoes
Zie fruit ook als een optie voor boterhambeleg. Leg bijvoorbeeld schijfjes banaan of aardbeien op je boterham. Of beleg hem met sneetjes nectarine, kiwi of perzik.
Fruit past bij het ontbijt (bijvoorbeeld als broodbeleg of bij ontbijtgranen), als dessert na je warme of broodmaaltijd en/of als tussendoortje.
Zet je fruitmand op een zichtbare plaats, zodat je er makkelijker naar grijpt als tussendoortje.
Fruit als boterhambeleg? Leg bijvoorbeeld schijfjes banaan of aardbeien op je boterham. Of beleg hem met sneetjes nectarine, kiwi of perzik.
Hoeveel fruit eet de Vlaming?
Met moeite de helft van de Vlamingen eet elke dag fruit. En wanneer we het eten, zijn onze porties vaak te klein. Kleuters en jonge kindjes verzetten het meeste fruit. Jongeren en volwassenen scoren het slechtst. Ouderen eten het dan weer wel vaker - én in iets grotere porties. Mannen eten gemiddeld minder fruit dan vrouwen - zowel in frequentie als hoeveelheid.
Hoe gezond is fruit?
Fruit is een belangrijke leverancier van voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Onderzoek toont aan dat fruit een positief effect heeft op je gezondheid. Het verlaagt de bloeddruk en de LDL-cholesterol (door oplosbare vezels zoals pectine en inuline). Zo beschermt fruit tegen hart- en vaatziekten.
Fruitsappen en smoothies bevatten vocht én andere voedingsstoffen: daarom brengen we ze in de fruitgroep onder. Maar ze bevatten minder vezels en meer suikers dan vers fruit. Van fruitsappen en smoothies heb je bovendien minder snel een vol gevoel dan van fruit in zijn geheel. Vermijd ze dus als alternatief voor vers fruit. Bovendien zijn ze niet goed voor je tanden. Fruitsap bevat iets meer vitaminen en mineralen dan smoothies. En in verse smoothies zitten meer vezels dan in kant-en-klare.
Gedroogd en gevriesdroogd fruit bevatten mogelijk minder vitaminen dan vers fruit. En je eet er makkelijk meer van.
Confituur wordt dan wel gemaakt van fruit, toch blijft er weinig fruit over en bevat confituur vooral veel (toegevoegde) suikers.
Fruit en het milieu
Benieuwd hoe je de milieu-impact van het fruit in je fruitschaal kan beperken? Kies dan zoveel mogelijk voor seizoensgebonden fruit. Werd het ook nog eens lokaal geteeld? Dan boek je dubbele winst. Zo draag je meteen ook bij aan de lokale economie.
Gebruik onze seizoenkalender in combinatie met de beslissingsboom en kies zo voor soorten met een beperkte impact op de planeet. Op zoek naar recepten? Sorteer de recepten in onze receptenapp Zeker Gezond volgens het seizoen met de handige filter en je krijgt meteen een hoop inspiratie.
Wat is seizoensfruit?
Seizoensfruit is fruit dat in het seizoen geteeld werd. Een voorbeeldje? Aardbeien groeien bij ons alleen in de lente- en zomermaanden goed in volle grond. Dat betekent dat de boer zijn planten minder moet ‘helpen’ om te groeien. Hij hoeft ze dus niet in verwarmde serres te zetten en hij moet minder (of geen) energie en hulpstoffen gebruiken om zijn aardbeien goed te laten groeien. En dat is beter voor het milieu!
Ze zijn ook nog eens veel smaakvoller én goedkoper dan wanneer je ze buiten het seizoen zou kopen.
Benieuwd welke fruitsoorten deze maand van het seizoen zijn? Raadpleeg dan onze fruitkalender.
Is lokaal wel de oplossing?
Vooral hoe een product wordt geteeld, is van belang. Want, verrassend: lokale fruitsoorten zijn niet altijd de meest milieuverantwoorde keuze. De impact die transport met zich meebrengt, weegt doorgaans veel minder zwaar door dan de teeltmethode. Daarenboven worden sommige lokale fruitsoorten buiten het seizoen gekweekt in verwarmde serres. En dat vergt (veel) energie. Steeds meer serres zijn wel uitgerust met een warmtekrachtkoppeling, die een aanzienlijke besparing op brandstof betekent.
Kies dus in de eerste plaats voor fruit soorten van het seizoen en in de tweede plaats voor soorten die lokaal geteeld werden. Volg je telkens die combinatie, dan zit je goed!
Fruit uit het buitenland
Buitenlands seizoenfruit uit volle grond kan ook een goede keuze zijn. Maar let erop of het transport via schip of vrachtwagen gebeurde. Vermijd fruit die met het vliegtuig naar België gebracht worden, want die hebben een heel erg hoge milieu-impact. Want voor fruit buiten het seizoen kunnen diepvries-, blik- of bokaalvarianten een milieuverantwoord alternatief zijn voor verse kas- en ingevlogen fruitsoorten.
Het is niet altijd makkelijk om te achterhalen hoe het fruit dat je wil kopen geteeld en vervoerd werden. Vaak vind je op de verpakking enkel het land van herkomst terug. Aarzel daarom niet om raad te vragen aan de winkelier of fruitboer.