Kaas
Ben jij een fervente kaaseter? En stel je je de vraag of kaas gezond is? Wel, kaas is gezond noch ongezond. Vlamingen eten er alvast meer dan genoeg van. Kaas is tenslotte een dierlijk product en je eet in verhouding best meer plantaardig voedsel.
Aan de slag:
- Handige vuistregel: reken 1 snede kaas per 2 sneden brood. Combineer met rauwkost voor extra smaak.
- Gebruik kaas als smaakmaker en niet als vleesvervanger. Dan zijn peulvruchten, tofu en eieren beter.
- Kaas geeft smaak aan je gerecht, maar gebruik hem met mate in ovenschotels, pasta's en sauzen.
- Alternatieven voor kaas als broodbeleg? Denk aan peulvruchtenspreads, notenpasta's, fruit of eieren.
Welke kaas eet je het best?
Er zijn héél wat soorten kazen. Ze verschillen van elkaar door:
- Melktype (koe, geit, schaap …)
- Productieproces (verhoudingen toegevoegd stremsel, zuursel, zout en eventuele schimmels)
- Rijpingsproces (jong, belegen, oud …)
Zo krijg je een heel divers aanbod van kazen. We onderscheiden volgende kaassoorten:
- Harde kazen – hoe langer gerijpt, hoe harder. Bijvoorbeeld jonge of belegen gouda, emmentaler, gruyère, parmezaan, pecorino en abdijkazen.
- Schimmelkazen – meestal zachte kazen waaraan schimmelsporen werden toegevoegd tijdens de productie. Bijvoorbeeld camembert, brie en roquefort.
- Verse kazen en smeerkazen
Kaas staat in de lichtgroene zone, maar er vallen wel betere en minder goede keuzes te maken binnen het aanbod. In harde kazen zit veel calcium, maar ook relatief veel vet, verzadigd vet en zout. Kies daarom liever voor magere en halfvette kazen en plattekaas. Die laatste bevat minder vetten en zout, en hoort eigenlijk eerder bij de melkproducten dan bij de kazen. Wissel magere en halfvette kaassoorten af met kazen met een hoger vetgehalte. Geniet er vooral van en overdrijf niet in je porties.
Voorkeur
Kaas tot 20 gram vet per 100 gram kaas
- Magere plattekaas, verse kaas, halfvolle plattekaas, cottagecheese, volle plattekaas, magere smeerkaas, ricotta
- Magere zachte kaas, verse lightkaas, zachte verse geitenkaas, harde kaas 30+, mozzarella
Geen voorkeur
Kaas > 21 gram vet per 100 gram kaas
- Brusselse kaas (1)
- Franse zachte kazen, feta, zachte geitenkaas, verse kaas, leerdammer, emmentaler, parmezaan, abdijkazen
- Vette smeerkaas, harde kaas 40+ en hoger, verse roomkaas, kruidenkaas, mascarpone
Zo weinig mogelijk
Snacks met kaas(smaak)
- Kaaskroket
- Zoute snacks met kaas/kaassmaak (bv. chips en borrelhapjes)
- Dipsaus met kaas
(1) Brusselse kaas behoort tot de grijze zone omwille van het hoge zoutgehalte.
Hoeveel kaas mag je eten per dag?
Een kleine dagelijkse portie kaas draagt bij aan je inname van eiwitten, mineralen zoals calcium, en vitaminen zoals A, D, B2 en B12.
De Hoge Gezondheidsraad publiceerde eind 2019 zijn praktische voedingsaanbevelingen voor volwassenen in België. De Raad adviseert om tussen de 250 en 500 ml melk per dag te consumeren, als bijdrage aan de inname van calcium, vitamine B2 en B12. Een gedeelte daarvan kan je in de vorm van kaas consumeren: een portie van 25 g (ongeveer één plak of enkele blokjes) komt qua calciumgehalte overeen met een glas melk van 150 ml.
Hoeveel kaas eet de Vlaming?
Eén op de vijf Vlamingen eet elke dag kaas: gemiddeld anderhalve snede. Vrouwen eten iets vaker kaas dan mannen.
Is kaas gezond?
Kaas bevat vetten, eiwitten en diverse vitaminen (zoals A, B2 en B12). Daarnaast is het een bron van mineralen zoals calcium, fosfor en magnesium, zink en selenium. In kaas zit ook veel zout door het pekelbad tijdens het bereidingsproces.
Je kan enerzijds zeggen dat kaas negatief zou kunnen zijn voor je gezondheid door het hoge gehalte verzadigd vet. Dat wordt gelinkt aan hart- en vaatziekten. Anderzijds wordt kaas ook in verband gebracht met een verlaagd risico op diabetes type 2. Er is dus best nog wat onzekerheid over de gezondheidseffecten van kaas. Kaas past in een gezond voedingspatroon, maar matig je porties en de frequentie waarmee je het eet. De inname van verzadigd vet kan worden beperkt door te kiezen voor magere kaassoorten.
Eet je veel kaas op je boterham? Varieer dan eens met gezonde (plantaardige) alternatieven:
Kaas en het milieu
Voor de productie van een kilo kaas is tot 10 liter melk nodig. Ook de extra productiestappen om van melk kaas te maken, hebben een impact op het milieu. En dat maakt dat kaas het milieu zwaarder belast dan melk. Overdrijf dus niet met kaas: dat is goed voor je eigen gezondheid, maar ook voor die van de planeet.