E-sigaretpreventie moet ook gericht zijn op jongeren die minder risicogedrag vertonen

Een recent Canadees onderzoek bij 44.000 studenten besluit dat jongeren die e-sigaretten proberen een hogere kans hebben om binnen het jaar ook gewone sigaretten te proberen. Dit bevestigt wat eerdere studies concludeerden. Uit dit onderzoek blijkt dat jongeren die het afgelopen jaar een e-sigaret gebruikten meer kans hebben om dagelijkse rokers te worden. Je kan echter ook concluderen dat de e-sigaretten de oorzaak zijn dat jongeren dagelijkse rokers worden.

Vapen opstapje naar roken of niet?

Of vapen wel of niet een opstapje is naar roken is een van de grote discussiepunten vandaag. Gaat het bij het verband tussen dampen en roken over een correlatie of toch over een causale relatie? De onderzoekers van dit Canadese onderzoek stellen in hun conclusie dat hun resultaten steun zijn voor beide partijen in dit debat. Zowel voor degenen die aanvoeren dat dezelfde (gedrags)factoren verantwoordelijk zijn voor roken én dampen (en ander risicogedrag) bij jongeren, als voor degenen die stellen dat vroegtijdig nicotinegebruik de drempel naar sigaretten wel degelijk verlaagt.

Lees even mee wat ze daaruit besluiten: "Attributing the relative importance of these 2 factors will not be straightforward, and represents a critical challenge to the research community. In the meantime, regulatory frameworks that succeed in shifting e-cigarette use away from youth and concentrating their use among cigarette smokers for the purposes of smoking cessation are likely to have the greatest public health impact".

In Canada leidde dit onderzoek tot vragen over de regulering van de toegang tot e-sigaretten voor minderjarigen. Vragen die ook voor ons land relevant zijn, zelfs al is het kader anders. In België zijn zowel tabak als e-sigaretten nog steeds toegankelijk voor minderjarigen.

In de VS werd in een onderzoek van the Yale School of Medicine bij 800 tieners ook een verband tussen roken en dampen vastgesteld. Als jongeren een e-sigaret gedurende een maand gebruikten werd hun kans om in de toekomst te gaan roken tot zevenmaal groter. Ook deze onderzoekers pleiten voor het reguleren van e-sigaretgebruik bij jongeren: "E-cigarette regulation and prevention programs may help prevent future use of cigarettes among youth."

Een commentator van de universiteit van Michigan wijst erop dat ook hier het verband niet noodzakelijk causaal is. Hij wijst ook op het dalende tabaksgebruik van de laatste 5 jaren en het verminderde gebruik van e-sigaretten door jongeren.

Het nicotinegehalte in de vloeistof is van belang

Het nicotinegehalte van de vloeistof of liquid die in de e-sigaret wordt gedaan kan een invloed hebben op het rookgedrag. Volgens recent onderzoek verschenen in JAMA Pediatrics hebben jongeren die vloeistoffen gebruiken met een hoger nicotinegehalte tweemaal zoveel kans om regelmatig gewone sigaretten te roken.

Ook blijkt dat jongeren die vapen met een hoger nicotinegehalte frequenter vapen. Dit is slechts een eerste onderzoek bij een beperkt aantal jongeren, maar het lijkt erop dat het nicotinegehalte deels verantwoordelijk is voor de relatie tussen vapen en het rookgedrag bij jongeren.

Profiel van vapende jongere en rokende jongere kan verschillen

Een veelgehoorde verklaring voor een verband tussen vapen en roken bij jongeren is het profiel van de jongeren. Jongeren die een grotere neiging hebben om te experimenteren met het ene product zouden dat ook sneller met het andere doen. Dit moet nog verder onderzocht worden.

Een recent gepubliceerd artikel toont nu aan dat jongeren die e-sigaretten gebruiken meer deelnemen aan sport- en bewegingsactiviteiten dan jongeren die niet vapen. Jongeren die roken nemen het minst deel aan deze activiteiten. Dit onderzoek is een eerste aanwijzing dat jongeren die vapen en jongeren die roken verschillende profielen kunnen hebben.

Niet enkel focussen op jongeren met risicogedrag

Een belangrijke conclusie is dat de preventie van het gebruik van e-sigaretten bij jongeren, met name ervoor zorgen dat jongeren niet met vapen beginnen, dus niet alleen mag focussen op jongeren die risicogedrag vertonen. E-sigaretpreventie moet breder gaan (terwijl tabakspreventie wel sterker gericht moet zijn op jongeren met risicogedrag).