Een doordacht gezondheidsbeleid binnen ondernemingen dankzij ‘Gezond op de werkvloer’
In december 2016 schoot ‘Gezond op de werkvloer’ uit de startblokken. Binnen het pilootproject, dat gefinancierd werd door de Vlaamse overheid, gingen verschillende ondernemingen aan de slag om met de hulp van een coach een preventief gezondheidsbeleid op te zetten. En met succes: 82% van de bevraagde ondernemingen zegt dat doel behaald te hebben. Alle trajecten zijn nu afgelopen. Tijd dus voor een terugblik.
‘Gezond op de werkvloer’ in een notendop
‘Gezond op de werkvloer’ was een initiatief van de Vlaamse overheid, waaronder het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw, Voka en Verso hun schouders hebben gezet. Na de opstartfase in 2016 konden ondernemingen vanaf december 2017 een beroep doen op coaches. Zij waren speciaal opgeleid om de ondernemingen te begeleiden bij het opstarten van een preventief gezondheidsbeleid op de werkvloer, aanvullend op initiatieven die al gebeurden in het kader van de welzijnswetgeving. Het ging bijvoorbeeld om thema’s als mentaal welbevinden, gezonde voeding, beweging, alcohol en drugs, roken enz. De coaching werd gedeeltelijk terugbetaald door de overheid. In totaal mochten 261 ondernemingen die een subsiedieaanvraag indienden (dat kon tot eind 2019) een coachingtraject starten. 98 daarvan hebben hun traject beëindigd.
Strategische meerwaarde
De ondernemingen gaven in hun subsidieaanvraag aan dat ze voor vele uitdagingen staan, zoals stijgende absenteïsmecijfers, stijgende of hoge werkdruk en stress, een verouderd personeelsbestand, fusie, reorganisatie enz. Door een subsidieaanvraag in te dienen, wilden ze hun medewerkers stimuleren om ook op het werk gezonde keuzes te maken, zodat hun mentale en fysieke gezondheid erop vooruit zou gaan.
Heel wat van de deelnemende ondernemingen hadden wel eens een gezondheidsactiviteit georganiseerd, maar een echt doordacht preventief gezondheidsbeleid ontbrak vaak nog. “Als je medewerkers wil stimuleren om ook op het werk gezonde keuzes te maken, dan is het niet voldoende om bijvoorbeeld eens een dag rond gezondheid te organiseren”, vertelt projectcoördinator Silvia Van Cauter. “Wil je tot gedragsverandering en een gezondheidsbeleid mét impact komen, dan heb je een visie en een plan nodig. Wat wil je (op langere termijn) bereiken? Wie heb je daarvoor nodig binnen je onderneming? Welke thema’s wil je aan bod laten komen?"
Om ondernemingen daarin te ondersteunen, konden ze een beroep doen op een bedrijfscoach. Die coach hielp hen onder andere bij het opmaken van een actieplan en een meerjarenplan. Op basis daarvan, zetten de ondernemingen verschillende activiteiten en acties op touw. Denk bijvoorbeeld aan gezonde tips met collega’s uitwisselen, beweegchallenges, afspraken rond vergaderingen, samenwerken met een tabakoloog ...
Al die acties waren er niet alleen op gericht om de werkbeleving, motivatie en betrokkenheid te verhogen, maar ook om de teamgeest en samenwerking tussen de medewerkers te versterken. “Via een preventief gezondheidsbeleid willen de ondernemingen de gezondheid van hun medewerkers bevorderen, zodat ze zich beter in hun vel voelen op het werk én daarbuiten”, licht Silvia Van Cauter toe. “Daardoor krijgen ze meer energie en worden ze veerkrachtiger, wat op zijn beurt de productiviteit, het ziekteverzuim en de bedrijfsresultaten beïnvloedt.” Maar dat is niet alles. Volgens de ondernemingen levert het nog bijkomende voordelen op: het kan verloop tegengaan en zorgt voor een positief bedrijfsimago.
KMO’s en ondernemingen met veel laaggeschoolden
Het project mikte vooral op kleine en middelgrote ondernemingen met minder dan 50 personeelsleden en ondernemingen met veel laaggeschoolden. Dat doel werd behaald, want 67,35% van de deelnemende ondernemingen voldeed aan die criteria.
“Uit onderzoek weten we dat dit geen gemakkelijke doelgroep is en dat daar de meeste gezondheidsnoden zitten. Daarom hebben we extra inspanningen geleverd om die ondernemingen te bereiken. En met succes”, aldus Silvia Van Cauter.
Wat de sectoren betreft, zien we dat het vooral gaat om lokale besturen en ondernemingen uit de sector gezondheidszorg, industrie en groot- en detailhandel. De meeste bedrijven die hun traject beëindigd hebben, bevinden zich in Antwerpen en Limburg.
Tevreden ondernemingen
De ondernemingen die van start gingen, zijn onder meer positief over het resultaat en de coachingsmethodiek. Maar liefst 82% van de bevraagde ondernemingen geeft aan tot een gezondheidsbeleid te zijn gekomen. Ondernemingen die dat doel niet bereikt hebben, hebben daar verschillende redenen voor, zoals andere prioriteiten, tijdsgebrek of acties die nog niet uitgevoerd werden onder andere door corona. Nog door corona, werden enkele trajecten on hold of voortijdig stopgezet, ondanks de verlenging van het project met een jaar.
De meeste ondernemingen - en zelfs de gestopte - zeggen dat ze zeker verder zullen werken aan hun gezondheidsbeleid. Ook zullen ze in de toekomst nog meer acties ondernemen. We kunnen hier dus spreken van een duurzaam gezondheidsbeleid.
Zelf aan de slag
Wil jij ook inzetten op een preventief gezondheidsbeleid? Dan kan je terecht op de website www.gezondwerken.be. Daar vind je een stappenplan met inspirerende praktijken over hoe je een preventief gezondheidsbeleid opstart en wat daarbij de succesfactoren zijn. Wil je als onderneming aan de slag met een bedrijfscoach? Ga dan zeker naar de ondersteuningspagina waar je meer info kan vinden.