“Hoeveel moet ik bewegen voor mijn gezondheid?”: Gezond Leven licht toe op basis van nieuwe WHO-aanbevelingen

Andere doelgroepen, andere noden

Op beweging staat geen leeftijd, maar peuters hebben natuurlijk andere beweegnoden dan hun grootouders. Daarom zijn de aanbevelingen onderverdeeld op basis van leeftijd: baby’s; peuters en kleuters (2 t.e.m. 5 jaar); kinderen en jongeren (6 t.e.m. 17 jaar); volwassenen en 65-plussers. Helemaal nieuw zijn de concrete aanbevelingen voor zwangere en pas bevallen vrouwen en de aandacht voor mensen met een ziekte of beperking. Dankzij die onderverdeling vinden álle burgers makkelijker beweegadvies op maat. De nieuwe aanbevelingen staan op www.gezondleven.be/meer-beweging en vervangen de vorige die Gezond Leven uitbracht in 2017, in samenwerking met de expertengroep.

Antwoord op hamvraag ‘Hoeveel beweeg ik best?’

Hoeveel moet je bewegen om gezond te zijn, bijvoorbeeld als volwassene? Volgens de aanbevelingen is dat best 150 tot 300 minuten aan matige intensiteit verspreid over de hele week óf 75 tot 150 minuten aan hoge intensiteit óf een combinatie van beide (minimum 150 minuten waarbij beweging aan hoge intensiteit dubbel telt). Dat kan bijvoorbeeld 5 dagen per week 30 minuten wandelen, elektrisch fietsen of rijden in de rolstoel aan een goed tempo zijn (matige intensiteit) of 3 dagen per week 25 minuutjes joggen, stevig doorfietsen of rolstoelbasketten (hoge intensiteit). Een welgekomen extra zijn spierversterkende activiteiten, zoals de trappen nemen, de boodschappen dragen in plaats van in een karretje leggen … Ook urenlang stilzitten vermijd en onderbreek je best geregeld. Wie zijn zitgedrag beperkt en onderbreekt (idealiter om de 20 à 30 minuutjes), slaapt o.a. beter en loopt minder risico op diabetes type 2 en verschillende kankers.

Élke minuut beweging telt, voor iedereen

De nieuwe beweegaanbevelingen tonen belangrijke verschillen met die van 2017. Een van de opvallendste wijzigingen: je hoeft niet meer te bewegen in ‘blokken’ van minstens 10 minuten matig intensieve beweging. De trap nemen, een speel- of wandelpauze van 5 minuutjes, de auto verder parkeren … Élke minuut, elke stap telt voor je gezondheid, letterlijk. De WHO volgt hiermee de Vlaamse bewegingsdriehoek die ‘elke stap telt’ promoot, en erkent dus dat elke beweging, hoe klein ook, een positief gezondheidseffect kan hebben. Ongeacht je geslacht, cultuur, religie, achtergrond, ziekte of beperking …

Slaapadvies voor onze allerkleinsten en andere opvallende nieuwigheden

Meer opvallende wijzigingen: de nieuwe aanbevelingen geven voor het eerst slaapadvies voor 0- tot 5-jarigen en bevelen 30 minuten beweging in buiklig aan voor baby’s die nog niet kruipen. Er gaat daarnaast expliciet meer aandacht naar mensen met een chronische ziekte of beperking, en de concrete voordelen die voldoende beweging voor hen oplevert. Diabetes type 2-patiënten die voldoende bewegen, vergroten hun kansen op een langer leven en vermijden dat de ziekte erger wordt. En ex-kankerpatiënten verkleinen de kans op herval of op een nieuwe vorm van kanker als ze actief blijven.

Ook benadrukken de nieuwe aanbevelingen de must van gelijke beweegkansen voor álle kinderen en jongeren, en het belang van natuur en meer buiten spelen. Geen overbodige zaak, aangezien kinderen vandaag 70% minder buiten spelen in vergelijking met 1983! Omdat veel jongeren te veel tijd voor de computer of andere schermen doorbrengen, gaan de aanbevelingen dieper in op activiteiten die goed zijn voor de ontwikkeling als alternatief voor die schermtijd.

Coronacrisis brengt tot stilstand

“De aanbevelingen komen op een kritisch moment voor onze gezondheid”, zegt professor Greet Cardon van de Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen (UGent). “Vóór de coronacrisis bewoog slechts 6 op de 10 Vlamingen voldoende voor een goede gezondheid. Sinds januari geeft bijna 1 op de 2 personen van 18 jaar en ouder aan dat ze minder bewegen door de coronacrisis. Zo blijkt uit de grote motivatiebarometer. Bij jongvolwassenen is dat zelfs 57%. Ook alarmerend is dat bij mensen met een aandoening, die net baat hebben bij extra beweging, ook 47% minder beweegt dan voorheen.”

Ook Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke benadrukt het belang en nut van de beweegaanbevelingen: “Het zijn voor iedereen moeilijke tijden nu. We zijn tevreden dat deze concrete beweegadviezen er zijn. Want beweging helpt ons niet alleen fysiek, maar óók mentaal.” Dat bevestigt dr. Ragnar Van Acker, senior stafmedewerker beweging en sedentair gedrag bij Gezond Leven “Er is sterk bewijs dat beweging het risico op depressie vermindert en de symptomen van depressie minder erg maakt. Fysiek actieve mensen versterken ook hun immuunsysteem.”

De nieuwe beweegaanbevelingen staan vanaf 10 februari online op www.gezondleven.be/meer-beweging. Om het visueel te maken, zijn de aanbevelingen overzichtelijk samengevat in 4 infographics (0-5 jaar; 6-17 jaar; volwassenen en 65-plussers en zwangere en pas bevallen vrouwen). De aanbevelingen voor kinderen en volwassenen met een aandoening komen terug bij alle doelgroepen en worden aangeduid met specifieke iconen. Om de aanbevelingen bij zoveel mogelijk burgers te brengen, starten er tegelijkertijd socialemediacampagnes. Burgers die niet weten of ze al genoeg bewegen, kunnen met de ludieke beweegtest aan de slag.

De aanbevelingen worden ook ondersteund door het Agentschap Zorg en Gezondheid en door verschillende organisaties uit diverse sectoren, waaronder Kind & Gezin, Domus Medica, Sport Vlaanderen …