Hap & Stap naar een gezonde buurt
Overgewicht en obesitas zijn belangrijke risicofactoren voor de ontwikkeling van kanker. 49% van de bevolking heeft overgewicht, waarvan 18% obesitas heeft. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkent onze veranderde voedsel- en beweegomgeving als één van de belangrijkste oorzaken van de hoge obesitascijfers. Wil je zelf aan de slag gaan om obesogene omgevingen te vermijden of jouw buurt weer gezond te maken? Gebruik dan zeker de toolbox voor een gezonde publieke ruimte, ontwikkeld uit het project Hap & Stap.
Doel van het project
Het Hap & Stap-project had als eerste doel om in Vlaanderen buurten te identificeren die kwetsbaar zijn op vlak van de voedselomgeving, in combinatie met de walkability en het socio-demografische profiel van de buurt. Vier buurten fungeerden als pilootbuurt om een Vlaamse methodiek uit te werken. In deze buurten wil het project de voedselomgeving en walkability verder in kaart en beeld brengen. Om daarna samen met buurtbewoners in een maatschappelijk kwetsbare situatie te bekijken hoe een omgeving kan worden gecreëerd die aansluit bij hun persoonlijke noden en hen een beschikbaar, toegankelijk (bv. aantrekkelijk gepresenteerd, gemakkelijk) en bereikbaar (bv. haalbare afstand tot markten en winkels) aanbod van gezonde voeding en beweging biedt.
Hap & Stap is een onderzoeksproject dat loopt tot eind 2025, gerealiseerd met de steun van Kom op Tegen Kanker (projectID: 13069).
Plan van aanpak
Om de uitdagingen voor de voedsel- en beweegomgeving van de pilootbuurten in kaart en beeld te brengen, werden objectieve data gebruikt. Daarbij werd gekeken naar de combinatie sociaal demografische profiel van de buurt, de voedselmoerasindex, de walkabilityscore en de ruimtelijke context van de woonomgeving. Maar er werd ook een subjectief onderzoek gedaan, met zowel een terreinbezoek als interviews met bewoners uit de wijk. Hierbij stonden de thema’s toegankelijkheid, bereikbaarheid en beschikbaarheid centraal.
Op basis van deze input formuleerden we, samen met de lokale werkgroepen, de prioritaire uitdagingen waarop dit onderzoek een antwoord wilt bieden.
In een tweede werksessie werd nagedacht over mogelijke oplossingen voor de voedsel- en beweegomgeving van de buurten en bekeken we of die opgenomen kunnen worden in toekomstige of lopende projecten.
Toolbox voor een gezonde publieke ruimte
De toolbox is momenteel nog in testfase en is gebaseerd op onze methodiek die werd toegepast in de vier pilootbuurten in Dilbeek, Genk, Mechelen en Oudenburg.
De toolbox bevat alle info, materialen en tools om ook met jouw buurt te werken aan een gezonde voedsel- en beweegomgeving. Daarnaast inspireren we je met tal van praktijkvoorbeelden.
De toolbox wordt momenteel door verschillende lokale besturen getest om later, waar nodig, aan te passen. Wil je de toolbox toch al gebruiken? Ga je gang!