De Preventiepeiling: wat is het en wat willen we ermee bereiken?

Sinds 2003 onderzoekt het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw het preventief gezondheidsbeleid van verschillende organisaties in Vlaanderen (ondernemingen, basis- en secundaire scholen, hogeronderwijsinstellingen, lokale besturen, kinderopvanginitiatieven en zorg- en welzijnsinstellingen).

Wij voeren deze Preventiepeiling (vroeger ‘indicatorenbevraging’) uit in opdracht van de Vlaamse overheid, meer specifiek het Departement Zorg, en dit in samenwerking met verschillende partners: Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD), Vlaams Instituut Mondgezondheid (Gezonde Mond), Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen (EVV) en de Vlaamse lokale gezondheidsoverleggen (Logo’s).

Preventiepeiling 2022-23 Banner partners

Daarnaast winnen we advies in bij onderzoeksinstituten zoals Sciensano, SERV en Universiteit Antwerpen.

Met dit onderzoek monitoren we de realisatie van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling ‘De Vlaming leeft gezonder in 2025. Daarnaast willen we ook jouw kinderopvang inzicht geven in wat een kwalitatief preventief gezondheidsbeleid voor de baby's en peuters inhoudt en jullie handvaten meegeven om aan de slag te gaan rond gezondheid.

Wat heb ik aan zo’n bevraging?

Als je de vragenlijst invult, geeft dit jou en je kinderopvanginitiatief een mooi overzicht van hoe het gesteld is met het preventieve gezondheidsbeleid binnen jouw opvang. Met de tips in onze inspiratiegids als leidraad, krijg je inzicht in wat jullie al heel goed doen en waar jullie nog een tandje kunnen bijsteken.

Tip: aan het einde van de vragenlijst krijg je een weblink te zien waarop je kan klikken om je antwoorden in een pdf-bestand te bekijken. Dat bestand kan je ook opslaan en afdrukken. Zo kan je het in een later stadium gebruiken om bijvoorbeeld samen met je kinderopvangondersteuner het gezondheidsbeleid verder te verbeteren.

Waarover gaan de vragen?

De vragen gaan over het gezondheidsbeleid dat jouw kinderopvang opzet voor de kinderen die je opvangt. In het eerste leuk onderzochten we hoe kinderopvanginitiatieven inzetten op een aantal gezondheidsthema’s (voeding, beweging, minder lang stilzitten, roken, alcohol, mondgezondheid en mentaal welbevinden). Bijvoorbeeld:

  • Nemen jullie acties om het mentaal welbevinden van de kinderen te bevorderen?
  • Is er een gezond aanbod tussendoortjes en dranken?
  • Stimuleren jullie de kinderen om voldoende te bewegen?

In het tweede luiken kijken we hoe kinderopvanginitiatieven ervoor zorgen dat hun beleid succesvol is. Bijvoorbeeld:

  • Communiceren jullie naar de ouders over jullie preventieve acties?
  • Heeft er iemand van jullie kinderopvang een vorming of bijscholing gevolgd rond 1 van de gezondheidsthema's?
  • Werken jullie samen met een andere persoon, organisatie of partner rond 1 van de gezondheidsthema's?

Is dit onderzoek conform de GDPR-wetgeving?

Uiteraard! We bevragen geen persoonsgegevens in de vragenlijst. De contactgegevens die we krijgen om jou te contacteren zijn allemaal conform de Privacywet verzameld (zie ook verder).

Bovendien gebruiken we de contactgegevens alleen om jou uit te nodigen voor dit onderzoek. We brengen ze nooit in verband met jouw antwoorden of rapporteren ze niet. Bovendien verwijderen we ze na afloop van het onderzoek.

Heb je vragen over gegevensbescherming in het kader van dit onderzoek?

Dan kan je steeds terecht bij de Data Protection Officer van het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw: dpo@gezondleven.be.

Hoe komen jullie aan mijn adresgegevens?

Elke kinderopvang die vergund of erkend is, of een attest van toezicht heeft, staat in een lijst die Opgroeien beheert. Alle vergunde en erkende kinderopvanginitiatieven, en de kinderopvanginitiatieven met een attest van toezicht zijn online terug te vinden.

Waarom zijn wij geselecteerd om deel te nemen?

Alle kinderopvanginitiatieven in Vlaanderen en de Vlaamse Gemeenschap in Brussel worden uitgenodigd om deel te nemen aan de Preventiepeiling. Er werd dus geen selectie gemaakt.

Voor wie in onze kinderopvang is de vragenlijst bedoeld?

Deze vragenlijst wordt het best ingevuld door een medewerker die zowel zicht heeft op de dagelijkse werking als de werking rond gezondheid in jouw kinderopvang (bv. onthaalouder, leefgroep- of teamverantwoordelijke, kinderbegeleider, etc.).

Ook nog goed om weten:

    • Er kan slechts één vragenlijst per kinderopvang ingevuld worden.
    • Heeft jouw kinderopvang verschillende opvanglocaties maar wel hetzelfde preventieve gezondheidsbeleid naar baby's en peuters toe? Dan hoef je deze vragenlijst slechts één keer in te vullen. Je kan verder in de vragenlijst aangeven voor welke opvanglocaties je de vragenlijst nog wenst in te vullen.
    • We bevragen het beleid van de afgelopen 4 jaar (sinds najaar 2019 ) tot heden, dus niet wat jullie in de toekomst nog van plan zijn.

    Wat gebeurt er met de resultaten van de Preventiepeiling?

    De resultaten worden verwerkt tot anonieme statistieken. Na de analyse maken we verschillende rapporten op. Iedereen kan die gratis downloaden op www.preventiepeiling.be. We verspreiden de publicaties ook bij de Vlaamse overheid, partners, net als bij andere belanghebbende organisaties.

    Op basis van de resultaten kunnen wij beleidsaanbevelingen formuleren. Alsook zelf prioriteiten stellen en acties bepalen om een beter gezondheidsbeleid voor de Vlaamse kinderopvanginitiatieven op te zetten.

    Ben ik verplicht om aan de Preventiepeiling mee te doen?

    Neen, deze bevraging is niet verplicht. Maar ze is wél de moeite waard.

    Want ook voor jou zijn er heel wat voordelen als je deelneemt aan de Preventiepeiling.

    Hoe lang duurt het om de Preventiepeiling in te vullen?

    De bevraging invullen duurt gemiddeld 10 minuten.

    Bovendien kan je het invullen op elk moment pauzeren: midden onderaan de vragenlijst staat een pauzeknop. Zo kan je op een later tijdstip verdergaan met de URL die je krijgt als je op de pauzeknop duwt.

    Kan ik mijn eigen antwoorden raadplegen?

    Uiteraard! Op het einde van de vragenlijst zie je een link waarop je kan klikken om jouw antwoorden te bekijken (pdf-bestand). Dat bestand kan je ook opslaan en afdrukken.

    Jouw antwoorden kunnen helpen als aanknopingspunt om in een later stadium op verder te werken in jouw organisatie.

    Wat doet het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw?

    Het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw heeft één doel: een gezonder Vlaanderen. We willen mensen op een toegankelijke manier helpen om gezond(er) te leven, en samen met hen en het beleid gezondere leefomgevingen creëren. Ons team van experten komt naar buiten met onderbouwd advies, methodieken, opleidingen en objectieve, wetenschappelijke informatie.

    Het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw is een onafhankelijk expertisecentrum en heeft geen enkel commercieel belang. De enige winst die we beogen, is gezondheidswinst. Hoe we dan aan onze middelen komen? Vooral via beheersovereenkomsten met en projecten van de Vlaamse overheid. Maar we tekenen ook op andere projectoproepen in die streven naar een gezondere samenleving en staan organisaties en ondernemingen graag bij met advies rond gezondheidsbevordering.

    Mijn vraag staat hier niet tussen.

    Heb je nog vragen?

    Dan kan je steeds terecht bij de verantwoordelijke onderzoeker, Barbara Willems: barbara.willems@gezondleven.be of via 02 422 49 41.