Van een leuk idee tot een goed plan: de evaluatiematrix
In een eerste stap denk je na over wat je evalueert (inhoud) en hoe dat op een onderbouwde (methode) en realistische (haalbaarheid) manier kan. De evaluatiematrix zet dit alles in 1 overzichtelijke tabel.
Vink per kolom alle checkboxen af en jouw evaluatie is gepland.
Bepaal je projectdoelstellingen (volgens SMART-principe)
De projectdoelstellingen geven weer wat je bij wie tegen wanneer bereikt.
- De doelstellingen zijn eenduidig en kunnen niet anders worden geïnterpreteerd dan bedoeld (= Specifiek)
- Ik kan meten of de doelstellingen bereikt worden (= Meetbaar)
- De doelstellingen zijn aanvaardbaar voor de doelgroep en andere stakeholders (= Aanvaardbaar)
- De doelstellingen zijn haalbaar en realistisch binnen het project (let op dat je je verwachtingen niet te hoog of te laag stelt) (= Realistisch)
- Ik heb de tijdspanne aangegeven waarin ik de doelstellingen wil bereiken (= Tijdsgebonden)
Bepaal je evaluatievragen (volgens RE-AIM-principe)
Evaluatievragen bakenen exact af welke kennis deze evaluatie zal voortbrengen.
- Ik ga na hoe(veel) en welke organisaties of tussenpersonen bereikt worden (=Adoptie)
- Ik ga na hoe(veel) en welke personen bereikt worden (=Reach)
- Ik ga na of alles kwaliteitsvol en volgens plan verlopen is (=Implementatie)
- Ik ga na of het project de gewenste effecten uitlokt (=Effect)
- Ik ga na of het project en zijn effecten blijven bestaan, ook na de afloop van het project (=Maintenance)
Kies de geschikte methode(s)
De methode bepaalt hoe de informatie voor de evaluatie wordt verzameld.
- De gekozen methode(s) dekken de evaluatievragen
- De gekozen methode(s) zijn aangepast aan de respondenten
- Ik heb een opzet (post vs. pre-post vs. met controlegroep) gespecifieerd om het effect te meten
Bepaal wie je gaat onderzoeken of bevragen
- Het aantal deelnemers komt overeen met de richtlijnen voor kwalitatief en kwantitatief onderzoek
- Bij kwantitatief onderzoek bevraag je best minimaal 100 respondenten (rekening houdend met representativiteit)
- Bij kwalitatief onderzoek ga je uit van het verzadigingsprincipe. Bij een interview kan je verwachten dat dit punt bereikt wordt na een 10-tal interviews per subgroep respondenten. Bij een focusgroep toets je best je ideeën af bij 2 groepen. De eerste dient om alle informatie te verzamelen, de tweede om je bevindingen af te toetsen. Als deze elkaar tegenspreken, organiseer je best een derde focusgroep.
- De manier van steekproeftrekking is uitgedacht (ad-random vs. non-random)
- Ik hou rekening met het principe van representativiteit
- Ik hou rekening met een responspercentage van 20-40% bij kwantitatief onderzoek. Voor kwalitatief onderzoek ligt dit percentage hoger
Bekijk wat praktisch haalbaar is (uitvoerders, budget en tijd)
- Degene die onderdelen van de evaluatie gaan uitvoeren hebben voldoende kennis en vaardigheden. Indien dit nog niet het geval is, voorzie ik een bijscholing of korte workshop
- Ik heb deadlines voor de metingen en volgende stappen in het proces gespecifieerd
- Ik heb 10-15% van het totale budget van het project vrijgehouden voor evaluatie