Stap 6: evalueer en stuur bij

Evalueer de resultaten

Het gezondheidsbeleid evalueren is het meest haalbare. Hiervoor kan je de thematische checklists (bewegen, binnenmilieu, roken, voeding) er opnieuw bijnemen. In de werkgroep kan je elke doelstelling bespreken:

• Is deze doelstelling bereikt? Hoe zie je dat?
• Wat liep er goed en minder goed en waar ligt dit aan?
• Wat of wie was een belangrijke kracht?
• Wat remde er af?
• Was iedereen mee? Hoe is dat verwezenlijkt?
• Welke lessen neem je mee? Welke aanpassingen zijn er nodig?

Verandering van gedrag meten is niet altijd haalbaar of wenselijk. Verschillende factoren beïnvloeden gedrag en jullie beleid omvat die niet allemaal. Verandering op het niveau van de gedragsdeterminanten (kennis, vaardigheden …) kan je wel meten. Dit kan je doen door de vragenlijst door jongeren te laten invullen voor en na de uitvoering van de actie. In de vergelijking kan je bekijken of er evolutie is. Een eigen vragenlijst op maat opstellen kan ook. Gebruik niet enkel data uit vragenlijsten, maar ook bijvoorbeeld gesprekken met collega’s. Je kan ook in observaties merken dat er veranderingen zijn. Kritische blikken op een voorbije actie kunnen toekomstige acties boosten en zijn een goede manier om te groeien.

Evalueer het proces

Vergeet niet om ook de werking van de werkgroep en het proces te evalueren. Dit is niet altijd makkelijk om in groep te bespreken. Bijvoorbeeld als je al even samenwerkt of een gevoel van hiërarchie ervaart. De trekker investeert dan best in een goede evaluatiemethodiek die zorgt dat alle betrokkenen hun ervaring constructief kunnen formuleren. Door goed te evalueren, ontdek je wat werkt en wat niet.

Reflecteer over hindernissen en successen

Kwam je hindernissen tegen? Dat is normaal. Reflecteer in groep waarom bepaalde acties niet of minder geslaagd zijn en welke doelstellingen beter konden. Gebruik hiervoor de 8 B’s.

Enkele vragen die de reflectie ondersteunen:

• Betaalbaar: Hoeveel kosten de acties om deel te nemen? Is er een kostprijs verbonden aan alle niet formeel verplichte maar wel geassocieerde activiteiten (vb iets drinken …)? Hoe groot is de psychologische kostprijs om deel te nemen (vb ouder die mee naar activiteit zou komen en daardoor bekend wordt als begeleid door jeugdhulp)?
• Bruikbaar: Kunnen de gasten zich iets voorstellen bij de acties? Klinkt het hen vertrouwd in de oren? Spelen de acties in op vragen die ze aanbrachten? Houden de acties rekening met de beperkingen van jongeren (vb hoeveelheid prikkels)?
• Betrouwbaar: Kunnen gasten zich veilig voelen in deze acties (vb voelen zich niet geviseerd of uitgelicht als een groep)?
• Begripvol: Voelen gasten dat ze als individu en ‘normaal kind, normale jongere, normale jongvolwassene’ worden beschouwd? Wordt er aandacht besteed aan het niet stereotyperen van hun leven (vb er niet van uitgaan dat alle jongeren hun kamerdeur gesloten wordt)?
• Begrijpbaar: Worden de acties zo voorgesteld dat jongeren begrijpen wat er van wie wordt verwacht op welk moment en plaats (vb zijn instructies goed weergegeven en worden deze uitgelegd door iemand die hun ritme en tempo beheerst)?
• Bereikbaar: Kunnen kinderen en jongeren op de acties aanwezig zijn zonder veel uitzonderingen te moeten aanvragen (vb wordt het georganiseerd rekening houdend met uren van dagbesteding, zorg en school)? Zijn de begeleiders van de acties aanwezig, met open houding en zonder afleiding (vb zorgt begeleiding dat ze aanspreekbaar zijn)?
• Beschikbaar: Zijn er voldoende acties waardoor iedereen iets vindt dat aanspreekt? Werk je zonder wachtlijsten en administratieve extra’s bij inschrijvingen (bv zorg je bij inschrijvingen dat enkele plaatsen voorbehouden zijn, spreek je contextfiguren en/of gasten proactief aan die vaak niet of laat inschrijven)?
• Bekend: Is het voor elke gast mogelijk om op de hoogte te zijn (vb herhaal je communicatie in de week voor jongeren die in het weekend elders verblijven)? Zorg je voor herhaling bij bekendmaking zodat gasten meermaals de kans krijgen in te tekenen? Voorzie je nadien een moment om de actie te bespreken met gasten die niet aanwezig waren (vb is er een visueel verslag van het jaar)?