Glutenvrij dieet: afstappen van granen met gluten
De 5 vuistregels toegepast op het glutenvrij dieet
Focust op voedingsstoffen
Het heeft geen zin om gluten te schrappen als je geen onderliggende aandoening hebt waardoor je er gevoelig aan bent.
Te restrictief
Wanneer het niet nodig is, hoef je geen gluten te schrappen, je schrapt dan namelijk ook voedingsmiddelen zoals volkoren brood die barstensvol vezels zitten en een positief effect op onze gezondheid hebben.
Wat is het glutenvrij dieet?
Gluten zijn eiwitten die je terugvindt in tarwe, gerst, rogge, spelt en enkele andere granen. Vooral tarwe komt vaak voor als ingrediënt in brood en gebak, zoute snacks, pasta en couscous, in paneermeel en als bindmiddel voor saus of soep … Gluten duiken dus overal op in onze doordeweekse voeding.
De trend om voedingsmiddelen die gluten bevatten te vermijden, waaide enkele jaren geleden over uit Amerika. Aanleiding was het bestsellerboek Broodbuik. Maar ben jij een gezond persoon? Dan heb je weinig baat bij een glutenvrij voedingspatroon. Want schrap je een basisproduct zoals volkorenbrood volledig uit je eetpatroon? Dan loop je een pak gezonde voedingsstoffen mis, zoals vezels, vitaminen en mineralen.
Wanneer kiezen voor een glutenvrij dieet?
Vooral in Amerika zweren bepaalde celebrities en bestsellerauteurs bij een glutenvrij dieet, omdat het hen zogezegd ‘gezonder en slanker’ maakt. De waarheid is dat een glutenvrij voedingspatroon geen rechtstreeks gezondheidsvoordeel oplevert voor personen die niet overgevoelig zijn aan gluten. Je zult misschien wat kilo’s verliezen en je beter voelen wanneer je gluten schrapt, maar dat is vooral te wijten aan het feit dat je over het algemeen minder eet en bijvoorbeeld koekjes vervangt door gezonde tussendoortjes zoals fruit of een yoghurtje. Het gewichtsverlies dat bij dit dieet kan optreden, heeft dus niets met het vermijden van gluten te maken …
Gluten schrappen heeft alleen zin als je er door een aandoening overgevoelig voor bent. Zo heeft 1% van de bevolking coeliakie: de meest ernstige vorm van glutenovergevoeligheid. Wanneer iemand met coeliakie gluten eet, tasten die de wand van zijn dunne darm aan. Dat noemen we ‘afvlakking van de darmvlokken’. Daardoor neemt hij voedingsstoffen uit het eten niet goed meer op en krijgt hij last van buikklachten en diarree. De enige behandeling? Een strikt glutenvrij dieet.
Nadelen bij dit dieet
Kan je eigenlijk zonder gluten? Ja, ze zijn op zich niet onmisbaar in onze voeding. Maar ze schrappen kan bepaalde nadelen hebben. Eet je bijvoorbeeld geen brood of andere producten met glutenbevattende granen meer? Dan mis je een aantal nuttige voedingsstoffen. Zo zit volkorenbrood barstensvol vezels, B1-, B2- en andere vitaminen en mineralen zoals ijzer, zink en magnesium.
Kies je voor glutenvrije alternatieven? Dat mag, want ze doen geen kwaad. Maar ze kosten wel een stuk meer, zijn niet noodzakelijk gezonder en bevatten evenveel calorieën als de gewone variant.
Beperk dus liever ongezonde tarweproducten die veel (verzadigd) vet en/of suiker bevatten – zoals koekjes, zoute snacks en gepaneerde producten.