Keukenleerplek
Hoe goed kennen de kinderen en jongeren jullie keuken? Roeren ze soms (mee) in de kookpotten? Smeren ze er hun eigen boterhammen? Kruiden ze daar hun dagen? Een keuken is een leerplek zonder krijt of schoolbord waar levenslessen worden opgedaan.
Wie doet het al?
De Switch van De Wissel vzw in Sint-Pieters-Rode heeft in haar woning een gezamenlijke keuken, woonkamer en ontspanningsruimte. De jongeren koken daar elke dag zelf, en er is een halal-alternatief.
GI De Zande in Ruiselede stapte af van een centrale keuken en ging over naar keukenleerplaats. In de ruime keuken kan gekookt worden door 10 personen. De personeelsruimte heeft een overzicht over de verschillende ruimtes.
GI De Grubbe in Kortenberg heeft in gebouw A voor 50 jongeren 5 appartementen. Per appartement zijn er 10 slaapkamers met eigen sanitair en 1 leefruimte met eigen keukene.
Tot wat leidt het?
- Het is financieel initieel minder evident dan externe catering, maar wel een ongelofelijke aanvulling voor je pedagogisch project. Kinderen en jongeren zullen op een meer informele manier bijleren over voeding, gezondheid, koken, verschillende culturen ..., door warme en koude maaltijden of desserts (helpen) klaar te maken. Ook geld waard, als je 't hen vraagt!
- Kinderen en jongeren zien begeleiders of ouders (met plezier) koken. Van koelkast/diepvries/boodschappentas tot het bord. Ze leren met hun ogen en handen wat scherp voelt, zacht wordt en rijp is.
- Rond de tafel verzamelen om samen voor het eerst soep te maken geeft goesting om zelf aan de kookpotten te staan en/of soep te proeven.
- Breder gebruik. De keuken kan dankzij haar materialen (oven, stromend water …) ook gebruikt worden voor creatief werk. Zo wordt de keuken met haar personeel gekender bij kinderen, jongeren en gezinnen die minder interesse hebben in koken en voeding.
- Als er specifiek keukenpersoneel is (kok, kookouder, vrijwilligers …), leren kinderen, jongeren en ouders die personen kennen in de keuken. Dat leidt vaak tot een andere band dan met begeleiders die een ‘vaste rol’ hebben.
- Een woonsituatie die lijkt op een gezinshuishouden waar er gekookt en geholpen wordt.
Keukens: Tips uit de praktijk
- Verlaag het aanrecht op maat van kinderen, mensen in een rolstoel; en zet hoge stoelen voor kleuters.
- Denk aan de veiligheid en afwasbaarheid bij de inrichting. Afwasbare materialen, kookplaten, schakelaars …
- Verdeel de ruimte in zones waar aparte afspraken over gemaakt kunnen worden voor de hygiëne en toegelaten handelingen zoals snijden, koken ...
- Inspiratie over wat kinderen en jongeren kunnen in de keuken vind je onder ‘Betrokkenheid in de keuken’ en ‘Kookatelier’.
Vaardigheden
Deze tabel van NICE overgenomen uit onderzoek van Moira Dean geeft aan welke motorische vaardigheden kinderen en jongeren nodig hebben om in de keuken te helpen.
