Met wielen overweg kunnen, zonder dat het spaak loopt
Overweg kunnen met je rijtuig is meer dan op de trappers leren staan. Een platte band repareren, de ketting er terug ophangen, verkeersdrukte trotseren … Er komt wat bij kijken. Verschillende jeugdhulporganisaties blijven het fietsen, skaten, rolschaatsen ... stimuleren. Het is een resultaatsgerichte activiteit die snel vorderingen laat zien. Sta jij ook al te trappelen?
Wie doet het al?
- Toen een nieuwe bewoonster (een niet-begeleide minderjarige) in vzw Binnenstad (Brugge) aangaf dat ze niet kon fietsen, zochten de begeleiders naar een oplossing. De 8-delige cursus ‘Leren fietsen voor volwassenen’, georganiseerd door de Stad Brugge, leerde het meisje fietsen. Ondanks het feit dat ze nog niemand in Brugge kent en ook de taal nog niet machtig is, is zij zeer gemotiveerd om te slagen. Ze wil absoluut kunnen fietsen, zo heeft ze meer bewegingsvrijheid in het dagdagelijkse leven.
- Amon vzw in Ronse startte een sociaal fietsatelier en vangt zo twee vliegen in één klap. Jongeren leren er fietsen herstellen, en mensen in armoede krijgen die fietsen gratis ter beschikking. “We werken met jongeren die niet meer naar school gaan of geschorst zijn. Op die manier proberen we ze toch een nuttige dagbesteding te geven. Jongeren leren er niet alleen om fietsen te herstellen, maar ze spijkeren er ook hun sociale vaardigheden bij.” (Geert Petit, Amon vzw). Het Streekfonds Oost-Vlaanderen zorgde er mee voor dat de hoeve voor dit project klaar werd gestoomd. Een samenwerking met de politie van Brakel leverde ook enkele fietsen op waar de stad eigenaar van was geworden nadat de rechtmatige eigenaar niet tijdig gevonden werd.
- Bij Levenslust vzw (Lennik) krijgen ze in het BuBao tijdens het derde trimester twee uur fietsles. De kinderen – zowel van het MFC als van erbuiten – krijgen er een ‘technisch fietsbrevet’, leren veilig in groep fietsen, en mogen - als kers op de taart - met de klas op dagfietsuitstap.
Tot wat leidt het?
- Met een driewieler beweegt een kind intensief en kan het vrij de ruimte verkennen. Met een loopfiets oefent het kind zijn evenwichtsgevoel en ontwikkelt het zijn motoriek en ruimtelijk inzicht.
- Leren fietsen of andere actieve verplaatsingsmiddelen onder de knie krijgen, voorkomt vervoersarmoede.
- Blijven staan op een skateboard, blijven fietsen ... is niet evident. Het vergt een fysieke inspanning met minstens blauwe plekken op de schenen en verkrampte ledematen. Mentaal vraagt het ook wel wat: je moet je angst loslaten, je kwetsbaar opstellen en je geduld oefenen. Telkens opnieuw. Zeker als volwassene is dat niet makkelijk. Het is een grote stap in zelfontwikkeling.
- Zichzelf kunnen voortbewegen leidt tot trots en een zekere onafhankelijkheid.
- Leren fietsen kan taboedoorbrekend en emanciperend werken voor bepaalde sociale groepen, zoals Maghrebijnse vrouwen. Voor sommige mensen is het een eerste stap om iets voor zichzelf te doen. Bijvoorbeeld: gaan fietsen voor hun eigen gezondheid en plezier.
- Als lessen in groep worden georganiseerd (skateles met een groepje jongeren, fietseducatie …) dan gebeurt het leren in groep en met elkaar.
- Wie kan fietsen, heeft het gevoel erbij te horen. Je kan samen fietsen met je kind, mee met vrienden naar school rijden, op vrije momenten gaan skaten …
- Nadat kinderen of jongeren het fietsen onder de knie hebben, kunnen actieve verplaatsingen volgen. Zo stimuleer je de kinderen en jongeren om hun energie op een positieve manier kwijt te geraken.
- Je werkt aan motorische ontwikkeling: evenwicht, hand-oogcoördinatie … Onderzoek geeft aan dat een loopfiets belangrijk is om van bij het begin die balans aan te leren.
- Je verkent vlot een (mooie) omgeving.
Fietsen, skaten enzovoort stimuleren? Hier volgen enkele tips, recht uit de praktijk gerold!
- Zorg voor een veilige fietsenstalling die toegankelijk is voor kinderen en jongeren. Wil je het netwerk van kinderen en jongeren stimuleren om met de fiets langs te komen? Zorg dan dat ook zij toegang hebben tot die superpraktische fietsenstalling van jullie!
- Ga in gesprek over welke cursus gepast is. Veel cursussen richten zich ofwel tot volwassenen, ofwel tot kinderen. Ga samen na bij welke groep er het meeste aansluiting mogelijk lijkt.
- Wil je dat jullie kinderen en jongeren op wieltjes blijven? Zorg dan dat er voldoende beweegruimte is om te blijven fietsen: open ruimtes, de mogelijkheid om fietsen te gebruiken, voorzie ook fietsherstelmateriaal … Zorg eventueel ook voor een kaart met daarop alles wat binnen fietsafstand bereikbaar is. Zorg met andere woorden dat jullie een fietsvriendelijke omgeving zijn.
- Blijf ondersteunen. Niet alleen ons grillige weer, maar ook ongunstige infrastructuren zijn een drempel om te blijven fietsen, rolschaatsen … Daarom is het goed om blijvend aan te moedigen, positief gedrag te bekrachtigen en te zoeken naar oplossingen bij regen, verkeersdrukte ...
Plek in de gezondheidsmatrix
Ontdek op welke strategieën en doelgroepen van de gezondheidsmatrix deze actie focust!
Residentieel (verblijf)
Semi-residentieel (ambulant)
Thuiscontext (mobiel)
Beweging en lang stilzitten
Kind/jongere
(leef)Groep
Jeugdhulporganisatie/voorziening
Educatie
0-3 jaar
3-6 jaar
6-13 jaar
13-18 jaar
18-25 jaar
Niet van toepassing/gezin