Waarom een gezondheidsbeleid in je lokaal dienstencentrum?
Een gezond aanbod uitwerken en promoten in je dienstencentrum, daar wordt iedereen beter van. In de eerste plaats je bezoekers, die gezonder gaan leven. Maar ook het dienstencentrum zelf, door het goede voorbeeld te geven en het imago te versterken. . En er zijn nóg meer voordelen aan een goed onderbouwd gezondheidsbeleid.
We lijsten ze hier even op.
Je bouwt mee aan de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen
‘De Vlaming leeft gezonder in 2025’, zo luidt de gezondheidsdoelstelling van de Vlaamse overheid. Concreet houdt dit in dat de Vlaming in 2025 gezonder leeft door gezonder te eten, zittend gedrag te vermijden, voldoende te bewegen, gezonder met alcohol om te gaan en tabak en drugs af te zweren. Ook het uitrollen van een preventief gezondheidsbeleid in verschillende levensdomeinen (‘settings’) behoort tot dit plan. De zorg- en welzijnsvoorzieningen zijn zo’n setting.
Voor zorg en welzijn werd bijkomend deze subdoelstelling geformuleerd: : ‘Tegen 2025 voert een toenemend percentage van de zorg- en welzijnsvoorzieningen een preventief gezondheidsbeleid dat voldoende kwaliteitsvol is. Tegen 2025 past een toenemend percentage van de zorgverstrekkers en hulpverleners de beschikbare preventiemethodieken toe.’ Wie in zijn voorziening zo’n gezondheidsbeleid uitwerkt, zet zich dus mee in voor deze subdoelstelling.
Eerstelijnshervorming: Preventie primeert meer binnen welzijn en zorg
Inzetten op preventie, naast zorg, is een belangrijke strategie om te werken aan de gezondheid van je bezoekers. Preventie is dan ook een essentiële schakel in het zorgcontinuüm. Preventief werken kan je vanuit 2 invalshoeken: ziektepreventie en gezondheidsbevordering. Ziektepreventie richt zich op het voorkomen van ziekte via het elimineren of verminderen van ziekterisico’s (primaire preventie), het vroegtijdig opsporen en behandelen van ziekte (secundaire preventie) en het voorkomen van verergering van een bestaande ziekte (tertiaire preventie). In tegenstelling tot ziektepreventie vertrekt gezondheidsbevordering vanuit beschermende factoren van gezondheid en ligt de focus op het behouden en versterken van de gezondheid. Om preventief te werken wordt gebruik gemaakt van de 4 preventiestrategieën: educatie, omgevingsinterventies, afspraken en regels, en zorg en begeleiding. De 4e strategie, zorg en begeleiding, richt zich op (vroeg)detectie, (vroeg)interventie en kwaliteitsvolle doorverwijzing naar de zorg en maakt zo de link met zorg op het zorgcontinuüm.
Werken rond gezonde voeding, beweging, tabakspreventie enzovoort, betekent dat je inzet op preventie, gezondheidsbevordering, vroegdetectie en vroeginterventie. Allemaal werkingsprincipes binnen de eerstelijnszorg, in woonzorgcentra, lokale dienstencentra, medische en paramedische beroepen, Centra Algemeen Welzijnswerk, gezins- en thuiszorg …
Door een preventief gezondheidsbeleid binnen die eerstelijnszorg uit te werken, zorg je er mee voor dat preventie een belangrijkere plaats krijgt binnen zorg en welzijn.
De gezonde keuze wordt de makkelijkste
Is er beweeginfrastructuur voorzien in jouw dienstencentrum? Dan zullen bezoekers sneller geneigd zijn om te bewegen. Je kan dan stellen dat de fysieke omgeving de gezondheid van bezoekers een boost geeft. Drinkt een medewerker of vrijwilliger zichtbaar een glas water, dan zullen bezoekers hier ook sneller toe geneigd zijn. Dit noemen we de sociale omgeving.
Als dienstencentrum maak je dus deel uit van de fysieke en sociale omgeving van je bezoekers. De infrastructuur, het aanbod en sociale omgeving kan de gezondheidstoestand van je bezoekers beïnvloeden. Samengevat is het de bedoeling is om van de ‘gezonde keuze’ de gemakkelijkste keuze te maken. En de fysieke en sociale omgeving helpen daarbij.
Je geeft gezondheidsongelijkheid ongelijk
Een groot deel van je bezoekers kampt met medische risico’s of is maatschappelijk kwetsbaar. Onderzoek wijst uit dat mensen met een lagere socio-economische status minder lang leven dan mensen hoger op de sociale ladder. Door als dienstencentrum een preventief gezondheidsbeleid op te zetten, werk je zeer actief mee aan het verminderen van die gezondheidsverschillen tussen mensen. Zo’n beleid kan zowel naast je reguliere beleid en werking bestaan, maar je kan het er ook in integreren.
Een preventief gezondheidsbeleid, dat valt te rijmen met kwaliteit
Als dienstencentrum moet je aan een aantal kwaliteitsvereisten voldoen. Je hebt daarvoor een kwaliteitsbeleid en -handboek. Binnen die kwaliteitsvereisten kan verwezen worden naar een gezond voedingsaanbod of een alcohol- of drugbeleid. Werken aan een preventief gezondheidsbeleid, komt dus ook het algemene kwaliteitsbeleid ten goede.