Beweegvriendelijke binnenruimte? Daarvoor komen we buiten!
Hoe je een ruimte inkleedt, heeft een énorm effect op hoe en waarvoor die gebruikt wordt. Een ‘snoezelruimte’ zet aan tot ontspannen en contacten leggen. Statafels nodigen uit om rechtstaand huiswerk te maken of te knutselen. Een beweegvriendelijke binnenruimte prikkelt om te bewegen. En zo’n ruimte kan je ‘op maat’ vorm geven. Als je de kinderen, jongeren en gezinnen goed kent, weet je wat zij ‘beweegvriendelijk’ vinden.
Wie doet het al?
- In vzw Junitas in Genk verhuisde de ontspanningsruimte van de kelder naar een lichtrijke bovengrondse ruimte. En hoewel die nieuwe ruimte kleiner was, merkten de begeleiders dat de jongeren er rustiger waren. Hun ‘verhuis’ bekostigen, dat deden ze o.a. met subsidies die ze verkregen via een projectoproep van de Vlaamse Overheid.
- Uit de indicatorenbevraging (nu ‘Preventiepeiling’) van 2020 weten we dat 24% van de 57 Vlaamse en Brusselse organisaties voor bijzondere jeugdzorg, onthaal-, oriëntatie- en observatiecentra, centra voor integrale gezinszorg en gemeenschapsinstellingen een binnenruimte heeft om te spelen.
- Het centrum voor integrale gezinszorg (CIG) Nestel in Kortrijk richtte voor de jongere kinderen een ‘snoezelruimte’ in. Op die plek kunnen de meisjes en jongens tot rust komen als een stressvolle situatie in hun gezin te zwaar op hen weegt. De ruimte stimuleert de kinderen ook om te ontdekken, te voelen en te luisteren, en biedt de ouders en kinderen de kans om samen te spelen en hun band te versterken. Alpro Sociaal Fonds ondersteunde dit project met een financiële gift.
Tot wat leidt het?
- Meer kansen om te bewegen. 90% van de tijd zijn we binnen, dus daar moeten er voldoende beweegprikkels zijn.
- Beweegvriendelijke binnenruimtes verlagen de drempels om te bewegen. Als het buiten regent, koud is … blijven kinderen en jongeren al snel binnen. Maar dat is geen reden om erbij te blijven zitten!
- Bewegen komt natuurlijker. De ruimte zet zodanig aan om te bewegen, dat het heel gewoon voelt om dat ook effectief te doen. Daardoor gebeurt het vaker en voelt het niet raar.
- Beweegvriendelijke binnenruimtes geven ouders en hun kinderen kansen om in een ongedwongen en uitdagende omgeving elkaar te vinden in spel, ontmoeting en nabijheid.
- Hoewel we bezorgd zijn als we kleine kinderen een hoge stoel zien beklimmen zonder de veilige armen van hun ouders in de buurt, is die ‘klimtocht’ toch zo waardevol. Kinderen leren, door ervaring, hoe ze veilig moeten bewegen. Bovendien wordt – na een succesvolle poging – hun zelfvertrouwen groter en krijgen ze een nieuwe vaardigheid onder de knie. Ook uit een kleine valpartij trekken kinderen lessen. Ze leren zichzelf nog beter inschatten, tonen doorzettingsvermogen en leren oplossingsgericht denken. Denk maar: Zo veilig als mogelijk? Nee hoor, zo veilig als nodig!
- Als kinderen binnen de ruimte krijgen om te bewegen, dan vergroten hun groei- en ontwikkelingskansen.
Tip 1: scan je ruimte/huis
- Laat kinderen en jongeren zelf de ruimte in kaart brengen, of laat hen dat samen met hun ouders doen.
- Vraag hen om stickers te plakken op de plaatsen waar ze graag bewegen, blaadjes te leggen met een idee om meer te bewegen, foto’s te nemen …
- Bespreek de ‘resultaten’ in groep: wie vond dat ook een leuke plek, wat doe jij daar …?
- Stel jezelf ook vragen:
- Welke werkplaatsen staan bij jullie op sta-hoogte (zandbak, watertafel, statafel, bureau …)? Kunnen dat er meer zijn? Welke budgetvriendelijke oplossingen bestaan daarvoor?
- Welk materiaal brengt jongeren in beweging?
- Hoeveel open ruimte is er? Waar ligt die vooral?
- …
Tip 2: wees creatief
- Wil je een hoge tafel voor kleuters? Die kan je zelf maken. Met een eettafel waar je de poten wat van verkort.
- Voor kleine kinderen is een salontafel een hoge tafel. Een beschermend matje of tafelkleed en je kan een knutselactiviteit al staand laten doorgaan!
- Een bureau wat verhogen? Dat doe je door er een stevige box op te zetten.
- Zet materiaal op wieltjes: zo kan je snel een open ruimte maken.
- ...
Plek in de gezondheidsmatrix
Ontdek op welke strategieën en doelgroepen van de gezondheidsmatrix deze actie focust!
Residentieel (verblijf)
Semi-residentieel (ambulant)
Thuiscontext (mobiel)
Beweging en lang stilzitten
Kind/jongere
(leef)Groep
Jeugdhulporganisatie/voorziening
Context/netwerk
Omgevingsinterventies
0-3 jaar
3-6 jaar
6-13 jaar
13-18 jaar
18-25 jaar
Niet van toepassing/gezin