Samen inkopen doen
Samen inkopen doen lijkt weinig werk voor wie het nog nooit deed. Jonge kinderen, pubers ... het is uitdagend (en belonend!) om samen te gaan winkelen. Tegelijk zijn er momenten waarop je jongeren best zelf laat uitzoeken hoe ze hun menu georganiseerd krijgen. Samen boodschappen doen, dat zijn leerkansen tegen een promoprijs. We laden jullie winkelkar hier even vol met inspiratie!
Wie doet het al?
- In positieve heroriënteringstrajecten komen zaken zoals samen winkelen met andere gezinsleden naar voren als activiteiten die met andere gezinsleden ondernomen worden.
- Op vakantiekampen van Lejo vzw wordt ‘samen geleefd’. Dat wil zeggen dat ze naast activiteiten en uitstappen, ook samen winkelen, koken, opruimen, kuisen, afspraken maken …
- Het Village Project in de Kiezelstraat van MFC Bethanië in Hasselt gaat pas in laatste instantie samen inkopen doen met begeleide studenten die op kot zitten.
- Bij vzw Cirkant doen ze soms samen inkopen met de jongeren die in de studio’s (kamertraining) leven. Begeleidster Valérie: “Je hebt jongeren die zichzelf ook volproppen als het niet goed gaat, zeker in de studio’s waar ze zelfstandig wonen. Daar hebben we minder in de hand wat op hun bord komt. Zij krijgen voedingsgeld en kiezen zelf wat ze kopen. Wij gaan wel met hen winkelen en kunnen hen wat sturen in de gezonde richting, maar hun budget is beperkt en gezond koken voor weinig geld blijft moeilijk voor hen. Toch hameren we erop dat iets gezonds niet altijd duur hoeft te zijn. Maar als je een stukske zalm in de winkel ziet, verschiet je toch van de prijs. Dus het blijft een uitdaging om binnen een budget gezond te koken, en daarbij ook te variëren.”
- TCK De Pitstop van OVBJ De Waaiburg in Geel geeft aan dat jongeren in het begin van hun verblijf op maandag mee naar de winkel kunnen. Na enkele weken verwachten ze dat jongeren zelfstandig gaan winkelen.
Tot wat leidt het?
Samen inkopen doen heeft een enorm potentieel … Of je dat nu doet met kinderen en jongeren die bij jullie verblijven, naar het dagcentrum komen of gezinnen die in contextbegeleiding ondersteuning krijgen … Het werkt!
- Boodschappen doen is iets heel normaal, een verademing voor jongeren die in een abnormale situatie opgroeien. Dagelijkse dingen zoals samen inkopen doen, geven hen de kans om een ‘gewoon’ kind of ‘gewone’ jongere te zijn.
- Een gezin ondersteunen bij het boodschappen doen kan handig zijn wat betreft vervoer of om de kinderen in de gaten te houden … Tegelijk geeft het jullie ook de kans om in gesprek te gaan zonder bureau tussen jullie in.
- Samen winkelen versterkt jullie band omdat je ook bijpraat over koetjes en kalfjes (recepten, veranderingen in de buurt, verkeer …).
- Wie inkopen doet, leert op een meer informele manier bij over prijzen, rijpheid, voedingskeuzes ...
Samen shoppen:
Enkele tips uit de praktijk om samen boodschappen te doen:
1. Alles begint bij de voorbereiding …
- Wat gaan we eten?
- --> Welke groenten biedt het seizoen nu? Hoeveel budget is er? Wat is gezond én lekker?
- Wat hebben we nog staan? Wat moet op een boodschappenlijst?
- Naar welke winkel gaan we en hoe?
Voor je vertrekt, zit er dus al een heleboel tijd samen op. Tijd om bij te praten, om samen iets mee te maken en veel bij te leren. Over wat gezond is, over een seizoensmenu opstellen en aan te vullen met vezels (aardappelen, pasta …) en koolhydraten (vleesvervanger, vlees, vis …), over prijzig eten en voorraden.
Inspiratie voor een gezonde voorbereiding vind je op:
- Gezonde recepten
- Seizoensgroenten (vanaf pagina 3)
- Gezonde boodschappenlijst (veel plaats en beginnen met fruit en groenten)
- Gezond en budgetvriendelijk winkelen
2. … en gaat verder in de winkel.
Hop, daar ga je dan. Vermoedelijk de schuifdeuren door, kar en lijstje bij de hand. Wil je graag verder praten over gezonde voeding en winkelen? Volgende vragen brengen een gesprek op gang:
- Dacht jij dat … zoveel zou kosten?
- Heb je er al eens op gelet wat er aan de kassa ligt?
- Wil je de hele winkel door of gaan we direct op zoek naar wat op ons lijstje staat?
- Hoe weet je of …. vers/klaar om op te eten is?
- Het fruit- en groenteaanbod verandert veel hé, weet jij wat er nu in seizoen is?
- Als ik vergelijk, kijk ik altijd naar die kleine prijs. Ken je dat?
- Is er iemand zijn kar die je gezond vindt? Waarom?
- Wat zouden die mensen klaarmaken met hun boodschappen? Heb je daar ook zin in?
- Zullen we eens alle gezonde dingen langs één kant leggen, en alle ongezonde aan de andere kant? Welke kant zal het grootst zijn, denk je?
Betrek hier ook al kleine kinderen bij. Zij kunnen op zoek gaan naar de voedingsmiddelen. Alles op de band van de kassa leggen, de betaalkaart insteken ... Voor je het weet, zijn hun hoofd en lichaam gevoed! Er kwam geen belerende vinger aan te pas én iedereen had een vinger in de pap te brokken.
3. Maar er is geen dogma van áltijd samen inkopen te doen.
Wanneer er een basis is gelegd door samen inkopen te doen, hoef je dat niet te blijven doen eens de jongeren ouder en zelfstandiger kunnen/willen zijn. Doe dus niet altijd samen inkopen met oudere jongeren. Kies er bewust voor om jongeren aan te moedigen zelf oplossingen te vinden om inkopen te doen. In plaats van jongeren onmiddellijk te ondersteunen door hen te voeren, een weekplanning voor hen op te stellen met momenten om inkopen te doen … kan je jongeren aanmoedigen om zelf boodschappen te doen of in hun netwerk ondersteuning te zoeken. Zo stimuleer je jongeren om in hun kracht te gaan staan. In de Kiezelstraat van MFC Bethanië in Hasselt kiezen ze bewust om dergelijke attitude te hanteren. Niet omdat de begeleiding niet voldoende uren ter beschikking heeft of omdat ze geen zin hebben om mee naar de winkel te gaan. Wel omdat direct ondersteuning bieden zonder andere opties een kans te geven, de jongere een leerkans ontneemt. De jongeren gaan op termijn vaak alleen wonen en worden opnieuw geconfronteerd met dezelfde hindernis.
