Van zittende activiteit naar ACTIE-viteit, het kan
Tekenen, puzzelen, lezen, gamen … Het zijn bijzonder gekende én populaire hobby’s bij kinderen van alle leeftijden. Ze kunnen er soms úren mee zoet zijn. En dat zorgt er ook vuren dat ze uren aan één stuk neerzitten. Of toch niet?
Wie doet het al?
- Bij vzw Emmaüs (Antwerpen) hebben ze een WII U aangeschaft: een computerspel dat werkt met bewegingssensoren. Ze hebben er ook een dans-game: er wordt daar dus heel wat afgedanst.
- Leander heeft in jeugdhulp een grote vloerpuzzel gemaakt. Hij was dat blijkbaar niet gewoon, want hij keek niet eens naar het plaatje en vroeg steeds of hij het juiste stukje had. Hij wilde hem wel nog een keer maken.
- Een eetfeest kan betekenen: lange tafels waar je úren aan zit. Of ook niet! Bij Arcade vzw in Gistel was het contextfeest van leefgroep Indigo een barbecue met statafels en een springkasteel. Mama's, papa's, grootouders, speelgezinnen, hobbyboeren ... Allen kwamen ze er met een grote glimlach langs om mee te genieten van hun BBQ-kunsten!
- In Leuven maakten kinderen van 10 tot en met 14 jaar een eigen kleurboek met honderden tekeningen. Dat begon eerst bij gewone lijnen en dan variaties daarop – gebroken, zacht, luid, gestippeld … Lijnen werden letters en ze tekenden op de vloer met krijt, wol en plastiek. Daarna vervingen ze de lijnen door panlatten en maakten ze 3D-installaties. Ze gebruikten nieuwe materialen, bouwden kampen, verscholen zich onder dekens, verzonnen nieuwe volumes … Telkens weer nodigden we hen uit om even stil te staan en de verwondering toe te laten. Dit was een samenwerking tussen de Vereniging waar Armen het woord Nemen, Kunstbank en De RuimteVaart (vroeger ‘Leren Ondernemen’). Ze werken vaak met ‘onderbreken’. Iets nieuws en vreemds inbrengen dat de gewone gang van zaken onderbreekt. Het daagt hen uit om te zoeken naar een nieuwe vorm, een ander beeld, een ongewone constructie.
Tot wat leidt het?
- Lang stilzitten wordt onderbroken of zelfs voorkomen.
- Het helpt om de dagelijkse beweegnormen te halen.
- Wie matig intensief beweegt, loopt minder kans op bepaalde gezondheidsproblemen zoals diabetes, slaapproblemen …
- Je maakt van lang stilzitten niet de norm. Jongeren zullen bewegen normaal vinden (ook wanneer ze gamen, puzzelen …) en daardoor minder geneigd zijn om lange periodes stil te zitten.
- Het gaat vaak over lichte tot matige fysieke inspanning. Kinderen en jongeren verbruiken meer energie dan wanneer ze rusten en tv-kijken vanuit de zetel, maar minder dan traditionele fysieke activiteiten zoals buiten spelen, sporten …

Van statisch naar dynamisch: enkele voorbeelden
Zittend … |
wordt bewegend |
Puzzelen aan tafel |
Vloerpuzzel |
Tekenen aan tafel |
Krijt op de grond Moddertekening buiten Groot blad aan de muur / op de schildersezel |
Gamen in zetel |
VR game zoals HADO, Beat Saber, Active Esports Arena ... Exergame zoals just dance, wii sports … Pokémon Go Hunted |
In de zetel tv-kijken |
Op een hometrainer (of eigen fiets op rollen) tv-kijken Rechtstaand strijken en tv-kijken Krachtoefeningen die niet veel nadenkwerk vragen, uitoefenen |
Bespreken, overleggen |
|
In bed liggen (muziek beluisteren, Netflix kijken …) |
Makkelijke yoga- en relaxatie oefening in bed |
Op stoel spel spelen, knutselen, huiswerk maken, internet … |
Hetzelfde doen aan een hoge tafel waardoor iedereen rechtstaat |
Op een stoel vergaderen |
Vergaderen op zitballen, al staand, op balansstoelen … |



Plek in de gezondheidsmatrix
Ontdek op welke strategieën en doelgroepen van de gezondheidsmatrix deze actie focust!
