Vrijwilligerswerk en dagbesteding waar we voor rechtstaan
Soms zetten kinderen en jongeren zich sneller in beweging voor anderen. Een asiel, klas, opvang … die met hun steun vooruit geraakt, dát stuwt hen vooruit. Klopt je hart ook al sneller?
Wie doet het al?
- De 19-jarige Ilias woont in een jeugdhulporganisatie en houdt niet van stilzitten. “Momenteel werk ik twee dagen per week als vrijwilliger bij de technische dienst van een vzw. Ik wil er vooral veel werkervaring opdoen.”
- De Ieperse Vereniging Ons Tehuis (VOT) werkt voor haar kleinschalige wooneenheid samen met de lokale school: de jongeren van de wooneenheid begeleiden kinderen in het voorleesklasje. Gemiddeld gaan er twee jongeren naar die school om kinderen te helpen bij het lezen.
- In een bepaalde voorziening zet een jongere elke dag flink wat stappen om de post te bezorgen in de verschillende afdelingen.
- Vzw Stappen uit Gent wil haar jongeren de kans geven om positieve werkervaringen op te doen en werkt daarvoor samen met De Kazematten. De jongeren runnen samen met een begeleider de bar tijdens voorstellingen, ze ontvangen de kinderen op de repetities en de ouders die hun kinderen komen ophalen met koffie en eventueel een versnapering. Daarnaast is er een samenwerking met handelaars uit de buurt waar de jongeren vrijwilligerswerk kunnen doen. Op die manier kunnen de jongeren van verschillende dingen proeven. Bijvoorbeeld meehelpen in een kledingwinkel of in een voedingszaak.
- Vzw Stappen creëerde ook ‘Buiten Beeld’: een plaats waar vrijwilligers komen doen wat ze graag doen: koken, musiceren, een bezoek brengen aan het SMAK of bij de buurman de haag snoeien. De jongeren moeten niets, maar ze worden uitgenodigd om mee te doen. En dan zie je dat ze vroeg of laat, als ze eraan toe zijn, in beweging komen. Ze vinden rust, krijgen vertrouwen en laten kanten van zichzelf zien die je nooit had vermoed.
Tot wat leidt het?
- Actief vrijwilligerswerk helpt om te voldoen aan de beweegaanbevelingen. Afhankelijk van het soort werk, behaal je een bepaalde intensiteit (je begint te zweten, je hart slaat sneller of je kan zelfs nog gewoon praten). Doe je bijvoorbeeld boodschappen, dan beweeg je licht intensief. Wie fietst naar zijn of haar vrijwilligerswerk, beweegt matig of zelfs hoog intensief.
- Dankzij vrijwilligerswerk kunnen kinderen en jongeren ervaring opdoen in een sector die ze interessant vinden.
- Kinderen en jongeren kunnen hun talenten tonen en die ook verder ontwikkelen binnen de ‘veilige’ omgeving van een dagbesteding of vrijwilligerswerk. Jongeren voelen dat er vertrouwen is in hen en in hun talenten.
- Beseffen dat je er niet bij hoort omdat je niet naar school gaat, geen job hebt ..., heeft een groot effect op iemands identiteit. Het gevoel groeit dat je helemaal niks kan. Die onvrede vertaalt zich dan soms in gedrag. Ouders, kinderen of jongeren zeggen niet ‘ik kan dit niet’, maar verschuilen zich liever achter ‘ik heb daar geen zin in’. Een goede match met dagbesteding zorgt ervoor dat er terug aansluiting is met een deel van de samenleving: een fysieke omgeving, een persoon ...
Ook buiten traditionele dagbesteding:
Vier Brugse voorzieningen uit de bijzondere jeugdhulp (vzw's De Patio, Binnenstad, Nieuwland en De Kantel) startten samen met Brugge Plus vzw en met ondersteuning van het ministerie van Cultuur, het initiatief ‘POTgrond’, op de locatie van House of Time. POTgrond is een alternatief voor de ‘traditionele’ dagbesteding van de voorzieningen en biedt jongeren kansen om eens in een andere context te komen.
Een aantal jongeren haakt tijdelijk of definitief af voor hun dagbesteding (onderwijs, tewerkstelling, hulpverleningstrajecten), om diverse redenen. Dat kan bij de jongere leiden tot frustratie, apathie, moedeloosheid, daling van de eigenwaarde enz. POTgrond wil een passend antwoord bieden op de nood die sommige jongeren hebben om iets te doen búiten de voorziening, maar ook op de nood van de organisaties om voor elke jongere een vorm van dagbesteding te vinden.
Op de site van House of Time wordt elke vrijdag van 9.30 tot 16 uur een gedeelde dagbesteding georganiseerd. Elke organisatie vaardigt één begeleider af. Er zijn telkens drie begeleiders: één vaste en twee in beurtrol. POTgrond is een dagatelier: handwerk, ambacht en creatie zijn de uitgangspunten. Hun werkjaar is tussen 1 september en 30 juni gespreid in vier blokken met een slotmoment. Er kunnen telkens acht jongeren tegelijk op POTgrond zijn. Ze komen toe op gelijk welk moment van de dag. Elke ochtend wordt beslist wie het onthaal doet en de maaltijd voorziet. Begeleiders voorzien activiteiten vanuit hun eigen interesses: moestuinieren, een houtatelier houden, schilderen, circustechnieken onder de knie krijgen, vogels spotten …, maar zijn niet verantwoordelijk voor de activiteiten van de jongeren. Ze proberen vooral zoveel als het kan mogelijk te maken. De jongere vult zijn/haar eigen tijd in zoals hij of zij dat wilt. In die zin kan een dag ook goed zijn als de jongere niets heeft gemaakt, maar er alleen (zichzelf) is geweest.
Plek in de gezondheidsmatrix
Ontdek op welke strategieën en doelgroepen van de gezondheidsmatrix deze actie focust!
