Kleurrijk Gezond werpt zijn vruchten af in Asse

We schuiven aan tafel met Christophe, Lieve, Ruth van Logo Zenneland en Sophie van de dienst Integratie van Asse. Het is een fijn weerzien voor allen, eentje dat de tongen doet rollen. Graag spreken ze over hun ervaringen met Kleurrijk Gezond. Wij luisteren nieuwsgierig. 

Eerst was er zot véél enthousiasme

Toen Ruth van Logo Zenneland hoorde over Kleurrijk Gezond en over de gratis sessies die ze met steun van de Vlaamse overheid mocht promoten, schoot ze meteen in actie. “We hebben gemeentes erover aangesproken en ervoor warm gemaakt. In Asse hebben ze geen milliseconde getwijfeld, Sophie van dienst Integratie sprong meteen op de kar. En diëtiste Lieve zag het direct zitten om zulke sessies te geven.”  

Diëtisten die een Kleurrijk Gezond-sessie willen geven, kunnen gebruik maken van een uitgebreid draaiboek met theorie en vooral veel oefeningetjes en praktische tips. In dat boek staan ook verschillende modules waarmee je een infosessie op maat samenstelt. In Asse komt de praatgroep ‘Combinne’ wekelijks samen waar anderstaligen hun Nederlands kunnen oefenen. Lina, de vrijwilligster van die praatgroep, stelde voor om het over smoothies te hebben. En dat idee viel in de smaak, Lieve hapte met plezier toe. “Ik heb uit een drietal modules een beetje theorie gehaald, die wat aangevuld en er een praktisch deel aan geplakt. Ik sprak over het belang van hoeveelheden en porties, over variatie, over suiker, en ik heb een paar receptjes gekozen. De theorie beperkte ik. Bij Kleurrijk Gezond willen we niet dat de deelnemers gewoon een presentatie moeten ‘slikken’. Mensen doen liever dingen, experimenteren graag.”

Dan het échte werk: de voorbereiding

Lieve: “Vóór de sessie heb ik eerst een momentje samengezeten met Sophie. Om te bespreken wat we zouden doen, wat de verwachtingen zijn om die dan op een deftige manier in te vullen. Daar hou ik van, van die voorbereiding. Zo krijg ik ook zicht op de deelnemers, op hun taalniveau en weet ik hoe ik best naar hen toe communiceer. Als ik mijn groepje wat ken, kan ik het persoonlijker maken. Ik leg vast wat ik met hen wil bereiken.” 

Gooit taal roet in het eten?

Daar wil Christophe wel iets over kwijt. “We hebben een basiskennis van het Nederlands, dus de woordenschat in de sessies moet ook basis zijn. Ik spreek niet zo veel Nederlands en moest veel nadenken tijdens de sessie. Sommige dingen die Lieve zei, verstond ik minder, maar ze maakte dat wel op een of andere manier verstaanbaar.” 

Lieve haakt in: “Je weet dat je anderstaligen voor je hebt. Daarom werkte ik zo visueel mogelijk. Ik had een PowerPoint met prentjes waarop ik enkele sleutelwoorden aanduidde. En ik ben van nature ook heel expressief met mijn gebaren. Ik heb op mijn woorden gelet, ja. Maar ik zei ook aan het begin van de sessie dat ze mij mochten onderbreken als ze iets niet snappen. En ik vroeg geregeld of ik niet te rap praatte, of ik verstaanbaar was. Verder heb ik vooral visueel gewerkt, geen vakjargon gebruikt en in eenvoudige zinnen gepraat …” 

In Asse hadden ze een week voor de eigenlijke sessie ook in de praatgroep de woordenschat van fruit en gezonde vruchtenbereidingen besproken. Dit om de deelnemers zo goed mogelijk klaar te stomen voor het echte werk. 

Weg van betreden paden

In haar praktijk begeleidt Lieve haar patiënten meestal één op één. Kleurrijk Gezond is voor haar een fijne afwisseling, eentje dat afwijkt van de ‘betreden paden’. “Ik haal veel energie uit zulke sessies. Ik voel dat ik mensen iets bijbreng. Ik kan ze een beetje aanzetten om gezonder te eten. Of hen bewust maken. In dit specifieke geval was dat hen laten inzien wat fruit, fruitsap en smoothies nu gezond of ongezond maakt. En geloof me, er werden grote ogen getrokken.” Christophe ziet de suikerklontjes weer voor zijn ogen voorbijflitsen. Lieve: “Ik wou het zo concreet mogelijk maken. Om het suikergehalte van bepaalde dranken te tonen, heb ik gewerkt met suikerklontjes. Een glas sinaasappelsap staat gelijk aan 3,5 klontjes. Toen ik een sinaasappel uitperste, liet ik de groep zien wat overblijft: de vezels. Dan heb ik het over het belang van vezels gehad.” Een aanpak die werkt … 

Leerrijk voor iedereen

Het werd een interactieve sessie, boeiend voor iedereen. Zeker ook voor Lieve. “De mensen kwamen los en vertelden over hun kookgewoontes, wat ze thuis klaarmaken. De sessie inspireerde hen en ze deelden hun ervaringen. Waar ik bijvoorbeeld met bepaalde ingrediënten werk, zouden zij thuis andere gebruiken. Ik leer daar veel uit.” De creativiteit van de deelnemers bleef bij Lieve hangen. “Toen de smoothies klaar waren, konden ze die zelf versieren. Ik heb echt mooie, originele dingen gezien! (lacht)” 

Met een tandem geraak je verder

Een workshop geven aan mensen die je niet kent, die de taal niet machtig zijn en die ook een compleet andere achtergrond hebben: geen makkelijke opdracht. Maar waar een wil is, is een weg. Ruth: “Kleurrijk Gezond-sessies worden best in duo gegeven. Met een diëtiste die de inhoud beheerst en iemand die de (doel)groep door en door kent.” Lieve: “Ik gaf de sessie samen met Lina, de begeleidster die normaal gezien met het groepje werkt.” Zij pikte af en toe in als ik bijvoorbeeld een woord gebruikte dat de deelnemers niet kenden. Zo zei ik dat onze overheid ook wilt dat mensen gezonder eten. Lina legde dan met andere woorden uit wat ‘overheid’ betekent. Het is een meerwaarde dat er iemand bij de sessie aanwezig is die de groep goed kent, dat je in tandem kan werken.” 

Mond-tot-mondreclame

Je organiseert een sessie, maar hoe zorg je dat er volk op afkomt? Daar wist de Dienst Integratie wel een antwoord op. “We hebben een paar weken voor de sessie reclame gemaakt”, vertelt Sophie. “Onder andere in ons praatcafé Combinne. Wie wou meedoen, moest zich inschrijven. En we vroegen de deelnemers om iets mee te brengen naar de sessies. Zoals kommen, mesjes, snijplankjes … Zo betrokken we hen maximaal.” In Asse werken ze het hele jaar rond gezond eten, gezond leven. En daarbij willen ze zoveel mogelijk variëren, om het zo interessant mogelijk te houden voor alle deelnemers. Kleurrijk Gezond kwam er als geroepen. “Het was een leuke activiteit en het ging ook over gezond eten, twee vliegen in één klap.” 

Werken op maat van doelgroep

Kleurrijk Gezond wil mensen bereiken die in een maatschappelijk kwetsbare situatie zitten. “We moeten blijven kijken of we de mensen die we willen bereiken, effectief bereiken. Hoe kunnen we die mensen die ongezond eten bewust maken en motiveren om gezonder te gaan eten?”, zegt Lieve nog. Sophie gaat verder: “In Asse is er een infopunt voor anderstalige nieuwkomers. Voor die mensen is gezonde voeding eigenlijk hun eerste zorg niet. Maar ze komen bijvoorbeeld wel met brieven van het CLB waarin staat dat hun kind aan obesitas lijdt. Ze begrijpen die brieven niet, ze weten niet wat erin staat. Ze weten dus al zeker niet wat ze kunnen doen. Maar de inhoud van die brief toont wel dat er dringend nood is aan meer ondersteuning over gezondere voeding.”

Een welkom begin

Een eenmalige sessie van Kleurrijk Gezond aanbieden, dat is niet veel. Maar wel al genoeg om iets in gang te zetten. “Kleurrijk Gezond is een begin. Je weet natuurlijk niet in welke mate de deelnemers al gezond eten. Maar met de sessie maak je wel iets los bij de deelnemers. Je maakt hen een beetje wakker.” En er blijft sowieso altijd iets hangen. Kijk naar Christophe en zijn suikerklontjes. En Zoë, een andere deelneemster die Lieve vaak in Asse tegenkomt als ze boodschappen doet. “Als ik haar in de winkel zie, toont ze mij haar mand en zegt ze: ‘Kijk, ik ben goed bezig. ’t Is voor mijn gezondheid.’ Dat is leuk om te zien en te horen.” 

Als we Lieve vragen of ze nog Kleurrijk Gezond-sessies zou willen geven, spreken haar ogen boekdelen. “Absoluut. Ik geef die sessies omdat ik die mensen iets wil bijbrengen. Maar ik ben ook gewoon nieuwsgierig naar hún verhaal. Ik wil die mensen leren kennen, daaruit iets leren. Het is een beetje buiten de betreden paden gaan, en ik vind dat prima.”