In jeugdwerk beweeg je zonder het door te hebben: spelen, creëren, vallen en weer opstaan. 285.000 kinderen en jongeren amuseren zich te pletter bij de Scouts, Chiro, KSA, KLJ of een andere jeugdbeweging. Onder hen ook heel wat kinderen die begeleid worden door jeugdhulp. Maar het eindigt daar niet: jeugdhuizen, speelpleinwerkingen, kampen, instuiven ... Jeugdwerk en jeugdhulp: da’s een perfecte match!

Wie doet het al?

  • In Leuven is er een samenwerking tussen de speelpleinwerking en Monte Rosa vzw voor speelpleinen en vakanties, zodat kinderen kunnen deelnemen. Op alle speelpleinen zijn er deelnemers uit de jeugdhulp, vaak uit crisishulp. Dat komt deels doordat er voor hen plaats wordt vrijgehouden, voor lastminute-inschrijvingen.
  • In Oudergem heeft de sectie ‘Clan’ van Unité 34-107 Blankedelle (jeugdbeweging) een vakantiekamp georganiseerd, specifiek voor kinderen uit de jeugdhulp. De bedoeling? De kinderen uit hun routine halen en pioniers van 17-18 jaar opleiden tot animator. Het budget hiervoor kwam deels via de projectoproep ‘Unlock your energy!’ van de Koning Boudewijnstichting.
  • Speelplein Raccoon in Sint-Pieters-Woluwe rekruteert actief animatoren in jeugdhulpvoorzieningen. Het is een samenwerking met Stuw Lier, Stuw Heist, Tumult en Speelplein Koraal.
  • In Gent zetten ze tijdens de zomer van 2022 in op ‘Mee Op Kamp’, een concept van FOS Open Scouting. Dankzij de samenwerking tussen FOS Open Scouting en de bruggenbouwer konden er ook jongeren uit de jeugdhulp mee op scoutskamp. Er bestaat daarnaast ook een gelijkaardig concept van de Chiro, namelijk ‘Open Kamp Chiro’. En ook de KLJ stelt zich ervoor open.
  • Specifieke organisaties zoals Lejo vzw, Jowe, Bizon vzw, Nature, Banaka, Tumult, Pirlewiet, Ajok, Akindo, Bloemenstad, Knoest en Sogeha en vakantieorganisaties zoals Kazou, Diggie boerderij, Duinenheide, Joetz, Kena, Crejaksie doen veel om kinderen en jongeren die jeugdhulp krijgen te laten deelnemen aan activiteiten en kampen.
  • Het project ‘Maak Samen Tijd Vrij’ van Bataljong en De Ambrassade focust op het feit dat élk kind en élke jongere in Vlaanderen recht heeft op vrije tijd. Door bruggen te slaan met jeugdwerk en jeugdbewegingen, kunnen jeugdhulporganisaties jongeren helpen om hun talenten, dromen en passies te ontdekken. Maar ook vriendschappen doen jongeren bloeien en helpen hen om hun netwerk verder te versterken. De pilootprojecten gingen door met jeugdhulp uit Schoten, Genk, Gent, Leuven en Kortrijk. Met dit project werd ook een toolbox uitgewerkt, met methodieken en tools voor beleidsmakers, jeugdhulpverleners en vrijetijdswerkers.
  • Lejo vzw heeft een instuifwerking in Ronse en Gent. Don Bosco heeft met De Takel in Oostende een jeugdhuis. Ajko vzw in Kortrijk heeft een boothuis en andere jeugdwerkingen. Omdat jeugdhuizen licht georganiseerd zijn, ervaren jongeren het vaker als laagdrempelig. "Bij ons is het eerste half uur van de dag ‘chill’. Je mag te laat komen, maar we spreken hen daar wel op aan. Ze blijven echter meer dan welkom. (…) Het is de enige manier om jongeren, die al ver weg staan van de maatschappij, er toch bij te kunnen betrekken. In het voortraject kunnen ze rustig voorbereid worden om er toch te geraken. (…) Als je gewoon direct streng bent, dan haken ze af”, vertelt een jeugdwerker. In welke organisatie de jongeren precies verblijven, kan voor hen een groot verschil uitmaken.

Tot wat leidt het?

  • Tijdens jeugdwerkactiviteiten beweeg je vooral licht en matig intensief. Dat is minstens even belangrijk als hoog intensief bewegen, zoals sporten. Een spelletje met lopen, fietsen … zorgt er ook voor dat de kinderen en jongeren hoog intensief bewegen. Met andere woorden: jeugdwerk is ideaal om aan de mix van beweegintensiteiten te voldoen.
  • De kinderen en jongeren doen er beweegactiviteiten die ze leuk vinden. Zo leren ze genieten van beweging en houden ze het vol.
  • De ontmoeting tussen jongeren die jeugdhulp krijgen en jongeren die jeugdhulp niet kennen werkt drempelverlagend. Jongeren bekijken jeugdhulp mogelijk anders door ervaringen die ze zien en horen van een vriendje die in contact staat met jeugdhulp. Hulpverleners die een aantal keren op een jaar een activiteit binnen het jeugdwerk meedoen om zichzelf voor te stellen en bekend te maken bij jongeren, zou hier een aanvulling op kunnen zijn.

3 tips voor begeleiders:

  1. Laat jongeren zelf zoeken naar een nuttige vrijetijdsinvulling en geef hun hier ook alle recht op.
  2. Zoek andere middelen om jongeren te berispen. Meer hierover onder straffen en belonen met beweegkansen.
  3. Geloof dat hobby's een positieve invloed hebben op de sociale ontwikkeling van jongeren.
Jeugdwerk tekst

Plek in de gezondheidsmatrix

Ontdek op welke strategieën en doelgroepen van de gezondheidsmatrix deze actie focust!

Jeugdwerk GM
Residentieel (verblijf)
Semi-residentieel (ambulant)
Thuiscontext (mobiel)
Beweging en lang stilzitten
Kind/jongere
(leef)Groep
Jeugdhulporganisatie/voorziening
Omgevingsinterventies
6-13 jaar
13-18 jaar
18-25 jaar
Niet van toepassing/gezin