Loslaten 4x
We kunnen loslaten

Van top tot teen

Scan je lijf

De leerlingen leren

  • ... aandacht hebben voor hun gevoelens en gedachten.
  • ... gevoelens en gedachten erkennen.
  • ... gevoelens en gedachten gewoon laten 'zijn'.

Duiding

Met de methodiek ‘Van top tot teen’ leren leerlingen stilstaan bij alles wat ze voelen, in elk deeltje van hun lijf.

Ze ‘scannen’ als het ware hun hele lichaam en benoemen in hun gedachten wat ze ervaren. Een kleine teen die duwt tegen een sok, een oorbel die beweegt, vingers die koud aanvoelen op de bank, …

Zo verleggen ze hun gedachten naar hun lijf, in plaats van naar eventuele frustraties of negatieve emoties. Dat zorgt voor een unieke combinatie tussen ontspanning en concentratie.

Duur

max 15 min

Aard

beleven | reflectie

Doelgroep

Secundair onderwijs | Testproject geluk voor doeners & dromers

Werkwijze / stappenplan / omschrijving

1

Inchecken met je lichaam

Leg aan de leerlingen uit dat ze hun hele lijf van top tot teen gaan ‘scannen’. Niet met een scanner, zoals ze in de supermarkt misschien al hebben gezien, maar met hun hoofd. Zo geven ze bewust aandacht aan alles wat ze in hun lichaam voelen.

Tip: toon je leerlingen een afbeelding van een scanner en dan vooral van de typische ‘rode lijn’ die de start van een scan aanduidt. Zo kunnen ze zich visueel inbeelden wat de bedoeling is.

Vraag aan je leerlingen om een bepaalde houding aan te nemen voor de scan. Kies, op basis van de mogelijkheden van jouw lokaal, uit een van deze twee:

  • Ga op je rug op de grond liggen en je armen naast je lichaam. Probeer je lichaam te ontspannen.
  • Ga rechtop zitten op de stoel en zet je beide voeten goed op de grond, recht onder je knieën. Probeer je lichaam te ontspannen.
2

Van top tot teen scannen

Is het (relatief) stil in je lokaal, en liggen of zitten je leerlingen klaar? Dan kan je beginnen aan de oefening.

Tip: deze oefening is een mindfulness-oefening. Neem een kijkje in de bijlage. Daar vind je 7 tips voor een succesvolle mindfulness-ervaring in de klas.

Vraag de leerlingen om hun ogen te sluiten en te luisteren naar de instructies, die je zelf geeft of via audio tot in de klas komen. Enkele voorbeelden:

Tip: het is de bedoeling dat je voldoende pauzes inlast tijdens het lezen. Zo hebben de leerlingen de tijd om alles te voelen.

Tip: je kan eventueel ook rustgevende muziek opzetten tijdens de instructies, om de stilte in de klas minder ‘zwaar’ te maken. Je vindt op Spotify heel wat playlists hiervoor. Gebruik als zoekwoorden ‘mindfulness’ en ‘instrumental’.

3

Even bekomen

Geef je leerlingen na de oefening een paar minuten om de scan te verwerken. Blik daarna samen terug op de ervaring. Stel daarvoor bijvoorbeeld de volgende vragen:

  • Wat vond je van de oefening? (makkelijk, moeilijk, raar, leuk, ontspannend, …)
  • Hoe voelde het om te focussen op je lichaam? Lukte dat goed of niet?
  • Heeft de oefening je rustiger of meer ontspannen gemaakt?
  • Hoe voel je je nu?
  • Zou je deze oefening nog eens willen doen? Zo ja, wanneer (’s morgens, ’s middags, ’s avonds, bij het slapengaan, bij het opstaan, …)
4

Haal de scanner later nog eens boven

Mindfulness-oefeningen zijn niet altijd evident. Het is goed mogelijk dat je leerlingen de eerste keer best afgeleid zijn, of dat ze de rust nog niet volledig kunnen omarmen. Plan daarom vaker een ‘scan’ in, zodat ze erin kunnen groeien.

Varianten en verwanten

Ook in deze Happy Snacks staat tot rust komen centraal: 'Start to meditate' en That’s Meditation! – Podcast.