Olen: Gezonde Gemeente in praktijk

Er beweegt wat in Olen 

Om een waardevol gezondheidsbeleid uit te stippelen, ga je niet over één nacht ijs. “We organiseren verschillende acties tegelijkertijd. Die mix is belangrijk. We zetten in op verschillende zaken samen”, vertelt Marie-Paul. “Een van de hoekstenen van het Olense gezondheidsbeleid is ouderen aanmoedigen om meer te bewegen. In ons dienstencentrum vinden elke week verschillende beweeglessen plaats. Linedance, tai chi, turnen voor 55-plussers … Beweegredenen genoeg in Olen!” 

En er is meer. “In onze beweegtuin met fitnesstoestellen geeft een beweegconsulent regelmatig beweegsessies. Op die momenten reiken we ouderen concrete tips voor elke dag aan. Dat kan gaan over waar ze moeten op letten als ze een douche of bad nemen of hoe ze veilig uit bed kunnen stappen. Het zijn kleine dingen, maar ze maken een groot verschil.” 

Buren zorgen voor buren 

Ook aan het sociale aspect is gedacht. Verschillende acties willen Olenaars en dan vooral ook de ouderen dichter bij elkaar brengen. Zo is er het sociaal netwerk Hoplr waarop iedereen die iets zoekt of aanbiedt een berichtje kan plaatsen. “Iemand die eieren weggeeft of een handige Harry zoekt om een klusje bij hem of haar te doen, het kan allemaal.”  

Hoplr is een succes. “Op een paar maanden tijd schreven meer dan 1.000 Olense huishoudens zich in voor hun Hoplr-buurt. Er kwamen ruim 1.800 berichtjes op de site, goed voor meer dan 9.800 interacties.” Met Hoplr helpen burgers elkaar en het platform verlaagt ook de drempel tussen burger en het bestuur.   

Naast Hoplr is er nog de buurtbus die rondtoert en wijken bezoekt waar veel ouderen wonen. “We bieden inwoners soep aan en ze krijgen de kans om een praatje te slaan met buren en een maatschappelijk werker. Gezellig allemaal.”  

In een gezond lichaam … 

Om ouderen aan te zetten om gezonder te leven, moeten ze natuurlijk eerst weten wat een gezonde leefstijl is. Dat kan via educatie, een van de strategieën van de gezondheidsmatrix. Olen doet dit op verschillende manieren en momenten. “We organiseren beurzen en infosessies die een gezonde levensstijl benadrukken. Dat doen we samen met externe partners zoals de mensen van het lokaal gezondheidsoverleg.”  

De meeste sessies spitsen toe op een specifiek thema, zoals valpreventie. “We hadden een valpreventiebeurs waarop we verschillende experten uitnodigden. Zo was er een oogarts om het zicht van de ouderen te controleren en een zorgconsulent bij wie ze hun bloedsuikerwaarden konden checken. Maar ook een diëtist, ergotherapeut en beweegconsulent waren aanwezig om te praten over gezonde voeding, een goede lichaamshouding en om tips te geven om vallen te voorkomen. Die experten kunnen de specifieke vragen van onze inwoners beantwoorden en ze concreet verder helpen.”  

… een gezonde geest 

Ook op het mentale welzijn zet Olen flink in. “Gezondheid is niet alleen fysiek, het is ook psychisch. We maken daar echt werk van. We willen vooral geestelijke gezondheid meer bespreekbaar maken.”  

De jaarlijkse 10-daagse van de geestelijke gezondheid is daar het geknipte moment voor. “Dan organiseren we activiteiten om het mentale welbevinden bij ouderen te vergroten. Vorig jaar hebben we een houten boom in de cafetaria van ons woonzorgcentrum gezet waaraan vriendschapsbandjes met complimenten hingen. Bewoners konden een bandje afnemen om zelf aan te doen of om aan iemand te geven. Er werden flink wat complimentjes doorgegeven, de boom was dus een succes. Hij maakte de tongen los.”  

Een ander initiatief dat de aandacht verdient, is het ‘bezorgd’-project dat Olen samen met B-Post uitvoert. Postbodes gaan op bezoek bij ouderen met een enquête die peilt naar de mentale gezondheid van ouderen. “Zo krijgen we een idee van wat zoal omgaat in hun hoofd en weten we waarover ze zich eventueel zorgen maken. Als het nodig blijkt en er is vraag naar, dan schakelen we een maatschappelijk assistent in die bij de ouderen langsgaat.” 

Een omgeving die wandelen stuurt 

“We willen dat het leuk en makkelijk stappen is in onze gemeente. Want dan komen ouderen ook effectief meer buiten.” Het kan nodig zijn om daarvoor de omgeving aan te passen, zodat het veiliger en aangenamer wandelen is. Dat zijn omgevingsinterventies, ook een strategie van de gezondheidsmatrix. De voetgangerscirkel is er een sprekend voorbeeld van. “Die verbindt de belangrijkste plaatsen van ons dorp. Ze loopt van het woonzorgcentrum naar de dagopvang en het lokale dienstencentrum en gaat langs bakkers, grootwarenhuizen en openbare gebouwen.” 

Ze wilden dit traject dan ook zo uitnodigend mogelijk maken. “Op basis van gesprekken en wandelingen met ouderen en buurtbewoners brachten we de knelpunten van dit traject in kaart. Knelpunten zoals putjes, drempels, te weinig zitbanken. De gemeente werkte die weg en maakte het traject zo wandelvriendelijk. Met als resultaat: meer ouderen die meer stappen.” De uitrol van de voetgangerscirkel gebeurt in fasen en op basis van prioriteiten.  

Olen zet een mix van acties op touw om de gezondheid van haar (oudere) bewoners te bevorderen. Daarvoor maken ze gebruik van de Gezonde Gemeente matrix. Die toont dat je niet alleen inwoners moet informeren en sensibiliseren. Ook omgevingsinterventies zijn belangrijk, net als afspraken en regels en zorg en begeleiding. Olen is het perfecte voorbeeld van hoe het gezonder en toegankelijker kan.