Procesbegeleiding is welkom extraatje in woonzorgcentra
Het Vlaams Instituut Gezond Leven ging bij 2 woonzorgcentra zien én horen wat zo’n procesbegeleiding kan doen. En vooral: wat je ermee bereikt.
Ondervoeding aanpakken in Beveren
Diëtiste Birgit is procesbegeleider ondervoeding in woonzorgcentrum De Notelaar in Beveren. En dat is ze met enorm veel goesting en overtuiging. “Ik wist dat ondervoeding veel voorkomt in woonzorgcentra en wou daar iets aan doen. Ik wou mensen helpen. En als procesbegeleider, doe ik dat gewoon.” In De Notelaar gebeurt dit stap voor stap, hap voor hap. “We hebben alle bewoners gescreend om te zien wie te mager is. Mensen die ondervoed zijn of een risico lopen op ondervoeding, volgen we secuur op. En we passen hun voeding aan. We werken dus heel erg op maat van de bewoners.”
Met kennis van zaken
Dat ze in Beveren een externe diëtiste als procesbegeleider voor het project inschakelen vindt Veronique, de voedingscoördinator van het project, een goede zaak. “Hier intern heeft niemand de nodige kennis over voeding. Birgit komt van buitenaf, heeft haar aanpak, en die werkt. Ze bekijkt met ons kookteam wat anders kan. Vroeger gingen we mensen met ondergewicht bijvoeding geven zoals calorierijke dranken. Hoewel die vanuit medisch oogpunt soms nog aangewezen zijn en gebruikt worden, zijn ze duur, vallen ze zwaar op de maag bij sommigen en vindt niet iedereen ze lekker. Nu doen we het anders. We geven hen bijvoorbeeld volle yoghurt en calorierijke tussendoortjes, verrijkte maaltijden en soepen.”
Psychofarmaca onder de loep in Bertem
Ook in woonzorgcentrum Sint-Bernardus in Bertem komt het project als geroepen. Zij willen er al jaren het gebruik van psychofarmaca onder de loep nemen. Psychologe Hilde, de interne coördinator van het project, legt uit: “We willen het gebruik van psychofarmaca kritisch bekijken. We willen dat het juiste middel gebruikt wordt voor de juiste persoon en voor het juiste doel. Dankzij de procesbegeleiding kan dit op een gestructureerde manier."
2 jaar om jarenlang het verschil te maken
Woonzorgcentra die in het project stappen, hebben twee jaar tijd om met een procesbegeleider een thema aan te pakken. Procesbegeleider Birgit: “De tijdsinvestering valt heel goed mee. Ik ben in die twee jaar eigenlijk 65 uur aanwezig in een woonzorgcentrum. En in die tijd kan ik gigantisch veel mensen extra levenskwaliteit geven, en dit voor jarenlang. Het is dus een minimale investering voor een maximaal effect.” Ook in Bertem merken ze al een verschil, hoewel ze nog maar pas gestart zijn. “Als iemand depressieve klachten heeft, zoeken we nu eerst naar oplossingen zonder medicatie. We gaan meer langs bij die persoon, begeleiden hem of haar en we stellen activiteiten voor. Medicijnen blijven soms een must, maar vaak zijn ze ook overbodig. Een onrustige bewoner heeft niet sowieso nood aan pilletjes, misschien brengt een wandeling al rust.”
Draaiboek als houvast
Voor elk van de 4 thema’s is er een uitgebreid draaiboek beschikbaar, waarin onder andere een stappenplan staat om de uitdagingen aan te pakken. En dat maakt het werk stukken lichter. Veronique van De Notelaar: “Dankzij de procesbegeleiding in ons woonzorgcentrum spelen we nu korter op de bal, zijn onze bewoners gelukkiger en kunnen we hun familieleden meer betrekken. Want ook voor de familie van de bewoners is dit interessant. Iedereen wil dat zijn papa of oma terechtkomt op een plek waar hij of zij in goede handen is.” Ook in Bertem vormt het draaiboek een handige basis: “Het draaiboek bevat heel veel info, je kan het aanpassen aan je eigen woonzorgcentrum, maar je moet dus niet van 0 beginnen. Da’s een groot voordeel.”
Een dankbare job
Birgit werkt graag als procesbegeleider, het geeft haar energie: “Als ik zie dat mensen vooruitgang boeken, dat hun gewicht stabiel wordt en dat andere collega’s gemotiveerd zijn om het verschil te maken, dan is dat gewoon fijn.” En voor woonzorgcentra die in het project willen stappen, heeft Birgit nog een tip: “Begin er gewoon aan, het loopt wel los.”
Begeleiding voor 4 thema’s
Naast ondervoeding en gebruik van psychofarmaca krijgen woonzorgcentra momenteel ook begeleiding voor val- en fractuurpreventie en mondgezondheid. Procesbegeleider valpreventie Lieve Cole: “Veilig en beter kunnen bewegen, hoe weinig dat soms ook is, heeft een grote impact op de kwaliteit van leven. En daar kunnen we samen door middel van een valpreventietraject op maat van elke bewoner veel aan doen.” Ook begeleiding rond mondgezondheid is geen overbodige luxe in woonzorgcentra. Heel wat ouderen hebben een slecht gebit en ondervinden hierdoor problemen. Een betere mondgezondheid verhoogt hun levenskwaliteit: ze hebben minder pijn, minder ontstekingen, genieten meer van hun maaltijden … En dat is goed voor hun algemene gezondheid.