Hoe kan jij (aanstaande) ouders ondersteunen bij een rookstop?

Bespreek een rookstop bij elk contact

Een rookstop bespreken met (aanstaande) ouders is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle zorgverleners. Het is een sterk signaal als verschillende professionals dezelfde boodschap omtrent stoppen met roken geven aan alle (aanstaande) ouders die roken. Die boodschap kan je vinden in de gedeelde boodschaptekst. Bespreek een rookstop ook met de partner.

Als je het thema rookstop niet bespreekt, dan denkt de (aanstaande) ouder misschien dat roken geen probleem is of dat het ongevaarlijk is:

• voor de vruchtbaarheid;
• tijdens een zwangerschap en
• voor hun eigen gezondheid, die van hun partner en (toekomstig) kind.

En dat klopt natuurlijk niet. Meer informatie over de risico’s vind je hier.

Praten over roken en rookstop is niet eenvoudig. Het zijn gevoelige thema’s die soms voor spanning zorgen in de relatie die je hebt met (aanstaande) ouders. Om op een veilige en snelle manier een rookstop te bespreken met (aanstaande) ouders, kan jede gespreksmethodiek Rookvrije Start gebruiken. Elke zorg- en welzijnsprofessional die in contact komt met (aanstaande) ouders kan met dit stappenplan aan de slag. Vraag wel steeds toestemming om het gesprek te voeren. Zo toon je respect voor hun autonomie en betrek je hen meteen op een goede manier.

Zelfs met een kort gesprek kan je al heel wat realiseren. Het is aanbevolen om minstens de stappen uit het 1-minuutgesprek te bespreken. Deze zijn:

1. Het navragen van de rookstatus
2. Het geven van een stopadvies
3. Het bespreken van de mogelijkheden voor ondersteuning.

Heb je meer tijd? Super! Dan kan je ook nog inspelen op de motivatie om te stoppen en actief begeleiden naar rookstophulp.

Bespreek de mogelijkheden voor ondersteuning bij een stoppoging

1. Steun krijgen uit de sociale omgeving

Hulp uit de omgeving maakt stoppen makkelijker. Een belangrijke bevinding is dat rokers die verwachten dat ze positieve reacties krijgen op hun stoppoging meer geneigd zijn om ook écht te stoppen. Vraag aan de (aanstaande) ouder om specifieke personen in zijn of haar entourage in te lichten over de stoppoging en met hen te bespreken hoe ze hem of haar kunnen ondersteunen tijdens het stopproces. Dit kan bijvoorbeeld door niet te roken in de buurt van de (aanstaande) ouder of door steun te geven in de vorm van aanmoedigingen, het bieden van een luisterend oor, zorgen voor afleiding van de ontwenningsverschijnselen, enz.

2. Het gebruik van rookstopmedicatie zoals nicotinevervangers

Rookstopmedicijnen, zoals nicotinevervangers, kunnen helpen bij een rookstop: ze laten (aanstaande) ouders toe om stapsgewijs hun verslaving af te bouwen.

Nicotinevervangers zijn rookstopmiddelen met nicotine, maar zonder alle andere schadelijke tabakstoffen die in sigaretten zitten. Doordat het lichaam nog nicotine krijgt, verlichten nicotinevervangers ook de lichamelijke ontwenningsverschijnselen die een rookstop met zich meebrengt. Nicotinevervangers zijn zonder voorschrift verkrijgbaar bij de apotheek.

Als hulpverlener kan je (aanstaande) ouders basisinformatie geven over nicotinevervangers. Voor persoonlijk gebruiksadvies verwijs je hen door naar een tabakoloog.

Zwangere vrouwen kunnen enkel nicotinevervangers gebruiken, geen andere rookstopmedicatie. Meer informatie over het gebruik van nicotinevervangers tijdens de zwangerschap vind je in het praktijkadvies.

3. Gedragsmatige ondersteuning en begeleiding

Gedragsmatige begeleiding door een professional verhoogt de kans op een succesvolle rookstoppoging.

Een (aanstaande) ouder die wil stoppen, kan voor deze begeleiding terecht bij een tabakoloog of een Allen Carr-cursus.

De tabakoloog

Een tabakoloog is een professional die (aanstaande) ouders op een deskundige manier begeleidt en ondersteunt tijdens hun rookstopproces. De begeleiding kan zowel individueel als in groep zijn. Meer informatie over de tabakoloog vind je hier. Een lijst van geregistreerde tabakologen per regio staat hier.

De Vlaamse overheid subsidieert consultaties bij de tabakoloog. (Aanstaande) ouders die willen stoppen met roken moeten hierdoor maar een beperkte bijdrage betalen.

Lees meer over de terugbetaling van prestaties tabakologie.

(Aanstaande) ouders kunnen met al hun vragen ook gratis en anoniem terecht bij Tabakstop. Zij bieden ook gratis advies en begeleiding door een persoonlijke coach.

Allen Carr

De Allen Carr-methode is een cursus van zo'n 6 uur, die wordt gegeven in een groep van ongeveer 10 personen. De cursus kan zowel fysiek als online plaatsvinden.

De Allen Carr-methode wil de stoppende roker bewust maken van hoe een nicotineverslaving werkt en wil de motivatie om te roken verlagen, zonder het gebruik van nicotinevervangers. Aan het einde van de training rookt elke deelnemer zijn laatste sigaret. Er wordt ook opvolging voorzien via telefoon en/of e-mail.

De Vlaamse overheid betaalt deze cursus niet terug. Sommige mutualiteiten bieden wel een vergoeding aan.

Meer informatie over Allen Carr vind je op hun of op die van Tabakstop.

Gebruik technieken uit de motiverende gespreksvoering