Meer info over deze techniek

Standaardkeuze is een vorm van nudging. Deze techniek is gebaseerd op de theorie van automatisch-, impulsief- en gewoontegedrag.

Deze techniek werkt hierdoor:

  • de gewenste keuze kost geen moeite voor de persoon in kwestie (want het is standaard voorzien);
  • de gewenste keuze wordt als ‘de besteaanzien omdat ze als standaard naar voor wordt geschoven;
  • mensen zijn niet snel geneigd om een keuze te veranderen omwille van verliesaversie (de afkeer om voordelen van de huidige situatie te verliezen).

    Groepsvarianten

    Binnen standaardkeuze heb je nog verschillende vormen. Ten eerste zijn er de groepsvarianten. Deze kunnen worden toegepast voor een hele groep mensen:

    • De verborgen optie: hierbij lijkt het alsof de persoon slechts één keuze heeft en er geen alternatieven zijn. Maar die alternatieven bestaan wel degelijk. Meestal worden ze niet meteen getoond, en zijn ze slechts effectief een mogelijkheid indien dit wordt aangehaald of nagevraagd. Het gevaar hierbij is dat mensen die het alternatief wensen er vaak moeten achter zoeken of het al op voorhand weten, wat zorgt voor enig ongemak. Anderen die de verborgen extra optie ontdekken, kunnen geërgerd zijn omdat ze de keuze nooit kregen voorgesteld;
    • Goedaardige standaardkeuze: hierbij wordt een keuze gemaakt op basis van de meest plausibele gedragingen of kenmerken van het doelpubliek waarvoor de keuze wordt gemaakt. Dit wanneer er ook geen duidelijke voorkeursinfo beschikbaar is over de doelgroep of de persoon in kwestie. Een voorbeeld hiervan is de standaardinstelling van een Maxi-Cosi. Die wordt standaard ingesteld op het gebruik door een baby. Maar het stoeltje kan ook omgebouwd worden voor een peuter. De fabrikant gaat er echter vanuit dat de meeste consumenten een Maxi-Cosi kopen wanneer hun kind nog een baby is. Deze standaardinstelling is ook de veiligste optie: bij een peuter zitten de banden te strak. Dit veroorzaakt enkel ongemak en heeft geen negatieve effecten op de veiligheid. Terwijl dat in de omgekeerde richting wel het geval zou zijn, aangezien de bandjes bij een baby te los zouden zitten;
    • Geforceerde keuze: deze opstelling zorgt ervoor dat de persoon in kwestie echt zelf een keuze moet maken, maar vaak weinig keuzeopties heeft (bv.de gebruikersvoorwaarden die je moet accepteren vooraleer je een profiel aanmaakt op een app of website om gezondheidsgedrag aan te passen). Het feit dat deze keuze gemaakt moet worden maar eigenlijk geen echte keuze is (als je het niet doet, krijg je geen toegang), kan een vals gevoel van autonomie geven. Deze variant heeft echter wel wat potentiële nadelige effecten: het kan ervoor zorgen dat je een slecht geïnformeerde keuze maakt omdat je overvallen wordt met de keuze. Je kan ook afgeschrikt worden door het feit dat je een keuze moet maken en misschien de opties niet goed begrijpen. Daarnaast bestaat ook de kans dat je achteraf toch niet helemaal gelukkig bent met je keuze. Door de standaardkeuze krijg je iets wat je misschien niet meteen in gedachten had, waardoor er een zekere afstand kan ontstaan;
    • Gerandomiseerde standaardkeuze: hier wordt de standaardkeuze willekeurig beslist. Deze optie kan gebruikt worden om aan de hand van een test na te gaan wat de voorkeur van het doelpubliek is en welke keuze beter wordt onthaald.

      Gepersonaliseerde varianten

      Daarnaast heb je ook gepersonaliseerde vormen waarbij meer aandacht wordt gegeven aan de individuele verschillen en noden van elke persoon. Hier zijn 3 veelvoorkomende soorten:

      • Slimme standaardkeuzes: hierbij wordt informatie van de persoon in kwestie mee in rekening genomen om slimme standaardkeuzes voor die specifieke persoon te maken. Een vegetariër zal bijvoorbeeld eerst enkel vegetarische opties te zien krijgen;
      • Blijvende standaardkeuzes: informatie van vorige interacties wordt bijgehouden. Iemand die bijvoorbeeld altijd op hetzelfde uur een afspraak maakt bij de kinesist, zal het voorstel krijgen om de volgende keer opnieuw op datzelfde uur te komen om zo de therapietrouw te verhogen;
      • Adaptieve standaardkeuzes: voorafgaande beslissingen zullen een impact hebben op debeslissingen die nog moeten worden genomen. Dit is iets dat vaak online wordt toepast. Bijvoorbeeld bij het online bestellen van voeding: de keuzes leggen linken naar wat goed samen past of vaak samen wordt gekocht. Zo krijg je voorstellen te zien van wat je nog kan kopen.

      Bij al deze soorten is het belangrijk dat de persoon in kwestie nog altijd kan kiezen voor een alternatief. Anders wordt het een verborgen optie of geforceerde keuze. En die zijn niet altijd wenselijk op vlak van gezondheidsgedrag omdat keuzevrijheid daar een belangrijk aspect is.

      Hoe pas je deze techniek toe?

      Met een standaardkeuze werken om te nudgen in jouw interventie of sessie kan dus heel interessant zijn. Hier zijn alvast enkele suggesties om je op weg te helpen:

      • Bepaal waar je keuzes makkelijker kan voorstellen in het proces, de interventie of tijdens je sessie. Het is daarom van belang dat je weet wanneer en waar keuzes gemaakt worden of waar actie moet worden ondernomen.
      • Eenmaal je de mogelijke keuzes geïdentificeerd hebt, kan je analyseren hoe je standaardkeuze hierin kan verwerken.
      • Op een website, brief, mail, poster, ... kan je de tekst aanpassen, zodat de standaardkeuze eerst staat en de rest pas er onder. Als je bijvoorbeeld mensen actief naar een evenement wil laten komen, zet je de informatie over hoe ze te voet, met de fiets en het openbaar vervoer kunnen komen eerst. De routebeschrijving met de auto zet je helemaal onderaan. Deze info komt pas tevoorschijn als je op de titel klikt.
      • Kan/moet er actief een keuze worden gemaakt in een online formulier of inschrijving? Probeer dan bijvoorbeeld de standaard ingesteld te laten of al standaard aangevinkt te zetten op invulformulier, website of app. Bijvoorbeeld: wanneer iemand zich aanmeldt op het platform van een sporthal, krijgt die dezelfde les als de vorige keer aangeboden (zowel soort als tijdstip en dag).
      • Je kan ervoor zorgen dat de afspraak/datum/keuze al gemaakt is en deze ook zo presenteren (bv. uitnodigingsbrief met afspraak op datum en uur). En er dan bijvoorbeeld bij noteren “indien de afspraak/keuze niet past, kan u contact opnemen om dit aan te passen”, met vermelding van contactgegevens. Of een keuzemenu (met uitklikbalk) weergeven waarin de standaardoptie al is gekozen. Indien de persoon dit wenst, kan die toch een andere optie nemen.

      Inspirerende voorbeelden

      Orgaandonatie

      FOD volksgezondheid - orgaandonatie (nudging - standaardkeuze)

      Het gebruik van een opt-out- in plaats van opt-insysteem voor orgaandonatie. In België worden burgers automatisch geregistreerd als orgaandonor, met de optie om zich uit te schrijven. Dit zorgt voor een veel hoger percentage orgaandonors dan wanneer mensen zichzelf moeten opgeven als donor. 

      Uitnodiging screening borstkanker

      Uitnodiging screening borstkanker

      Borstkankerscreening gebeurt op basis van een mammografie. De uitnodiging die wordt verstuurd vanuit het Bevolkingsonderzoek.be bevat meteen al een datum waarop je een mammografie kan laten uitvoeren. Indien deze afspraak niet past, kan je contact opnemen en deze afspraak verzetten of annuleren.

      Standaardinstelling activity tracker

      Activity tracker Standaard instelling

      Bij sommige activity trackers zijn er bepaalde zaken standaard ingesteld. Eén van die standaardinstellingen is dat je elk uur op een standaard werkdag (maandag – vrijdag) minimum 250 stappen zet. Vanaf 9 uur worden je stappen elk uur bijgehouden en op elk uur krijg je na 50 minuten een trilling indien je je doel niet hebt gehaald. Dan heb je nog 10 minuten de tijd om je doel alsnog te halen. Je kan dit aanpassen volgens je eigen werkdagen en -uren; je kan dit afzetten of je kan het aantal stappen ook aanpassen aan jouw noden.

      Referenties

      • Goldstein, D. G., Johnson, E. J., Herrmann, A., & Heitmann, M. (2008). Nudge your customers toward better choices. Harvard Business Review, 86(12), 99-105.
      • Thaler, R., & Sunstein, C. (2008). Nudge: Improving decisions about health, wealth and happiness. New Haven, CT: Yale University Press.
      • Wang, Y., Fadhil, A., & Reiterer, H. (2018, May). Supporting action planning for sedentary behavior change by visualizing personal mobility patterns on smartphone. In Proceedings of the 12th EAI International Conference on Pervasive Computing Technologies for Healthcare (pp. 396-401).
      Fysieke context
      Indeling en inrichting
      Sociale normen
      Automatische drijfveren
      Sociaal-culturele context