3 steden & 1 eerstelijnszone gaan voor minder roken en meer gezondheidskansen voor elke inwoner

12.05.2022

Het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw ondersteunt samen met de Vlaamse Logo’s, de steden Eeklo, Herentals, Mechelen en Eerstelijnszone RupeLaar (bestaande uit de gemeenten Aartselaar, Boom, Hemiksem, Niel, Schelle, en Rumst) bij het verminderen van lokale gezondheidsongelijkheden die het gevolg zijn van roken. In een piloottraject van twee jaar onderzoeken de lokale besturen en Gezond Leven hoe hier sterker kan op ingezet worden. Het doel is om concrete acties te bepalen en die vanaf 2023 uit te voeren. Dit pilootproject loopt met de steun van de Vlaamse overheid.

Minder roken = meer gezondheidskansen

Er bestaan grote verschillen tussen mensen als het over gezondheid gaat, zo toont onderzoek aan. Mensen met een lager inkomen en kortere opleiding krijgen significant méér te maken met gezondheidsproblemen. Ze leven minder lang én hebben tijdens hun leven meer gezondheidsproblemen. Dit is een vorm van ongelijkheid die tal van oorzaken heeft maar ook onrechtvaardig is. En er kan iets aan gedaan worden.

Stefaan

“Roken speelt een heel grote rol bij het ontstaan en voortbestaan van gezondheidsongelijkheden. Het is een van de grootste oorzaken van het bestaan van grote verschillen in gezondheid en levensverwachting tussen verschillende groepen inwoners van onze gemeenten en steden."

Stefaan Hendrickx, expert tabak bij Gezond Leven.

De schadelijke impact van roken op iemands gezondheid is enorm. En omdat sommige mensen méér roken dan anderen worden ze sneller ziek en sterven ze op jongere leeftijd. Toch kozen de meeste rokers toen ze begonnen – meestal op minderjarige leeftijd – er niet helemaal zelf voor. En de meeste volwassenen die roken willen er ook graag weer mee stoppen.

Maar eenmaal afhankelijk van tabak is dat niet zo makkelijk. Vandaag schamen veel mensen die roken zich ook omdat ze (nog) roken, maar dat hoeft helemaal niet. De omgeving van de roker speelt een grote rol bij het blijven roken: roken gebeurt vaak binnen een 'rokerscultuur' (rokende ouders, vrienden ...), en hangt vaker samen met moeilijke levensomstandigheden die een stoppoging verhinderen …

Op zoek naar andere kaders en een sterker rookbeleid

Er blijven te veel mensen roken in Vlaanderen. En rokers doen te weinig stoppogingen. Hoe daar als gemeente op inspelen? Binnen dit pilootproject wordt gestart vanuit een analyse van de huidige aanpak van het lokale bestuur. Daarna wordt er op zoek gegaan naar een verbeterde aanpak voor de toekomst.

De handen in elkaar voor meer gezondheidskansen: gemeenten, lokale organisaties en inwoners

Om dit alles te verwezenlijken werken de steden en gemeenten samen met Gezond Leven en met diverse lokale organisaties die het tabaks- en gezondheidsbeleid mee aansturen en vormgeven. Daartoe behoren zorg- en welzijnsorganisaties, jongerenorganisaties, organisaties waarin mensen in armoede het woord nemen, sociale huisvestingsmaatschappijen enz. Ook worden de inwoners van de gemeenten, zowel de rokers als de niet-rokers, sterk bij het project betrokken. Hun inbreng is immers uiterst belangrijk om het project te doen slagen.