Dansen, fietsen en buitenspelen: zo krijg je kleuters in beweging
Kleuters die stilzitten? Niet in de eerste kleuterklas van juf Valerie! Zij houdt in ‘De Wegwijzer’ de allerkleinsten de hele dag in beweging. “En dat doen we met vele kleine dingen”, zegt ze. “Bijvoorbeeld door rechtstaand te knutselen, fietsdagen te organiseren en zoveel mogelijk naar buiten te trekken.”
In ‘De Wegwijzer’ in Assenede, waar Valerie Lampo voor de klas staat, zijn grote werken gepland: de speelplaats, die nu nog één grote betonvlakte is, krijgt een hele make-over. Met meer groen en meer speeltoestellen wil de school kinderen vanzelf in beweging krijgen. Al kan dat laatste ook met een minder groots plan van aanpak, zoals juf Valerie elke dag in haar klasje bewijst.
Beperk het wachten
“Sinds dit schooljaar beginnen we de dag met een inloopmoment”, zegt juf Valerie. In plaats van de klas binnen te komen en op het bankje te gaan zitten, mogen de kindjes zelf hun boekentas leegmaken en hun koekje, fruitje en drankje in het juiste bakje leggen. Als ze klaar zijn, kunnen ze in één van onze hoeken gaan spelen tot het tijd is voor ons klassikaal momentje. Daardoor hoeven ze niet zittend te wachten tot iedereen klaar is. Op die manier kan je bijvoorbeeld ook het fruitmomentje aanpakken: de kinderen eten samen hun fruit op, maar wie klaar is, mag weer verder gaan spelen. Omdat ze niet op elkaar hoeven te wachten, zitten ze sowieso minder lang stil.”
"In het midden van de klas is een open ruimte waar ik spelletjes organiseer. Zoals een eierenrace, waarbij ze met een ei op een lepel hindernissen over moeten. Dat vinden ze superleuk"
Juf Valerie Lampo
Zorg voor afwisseling
“We zorgen dat er heel veel afwisseling zit in hun dag en dat de kringmomentjes niet te lang duren. Er zijn maar 2 klassikale momenten meer, de rest verwerken we in ons hoekenwerk. Terwijl alle kindjes in de hoeken bezig zijn, nemen wij telkens een groepje van een 4-tal kleuters apart voor geleide opdrachten. Na 10 minuten wisselen we weer, waardoor ze dus niet langer dan 10 minuten hebben stilgezeten. Aan de knutseltafel werken ze rechtstaand. Zolang ik uitleg wat ze moeten doen, mogen ze zitten, maar eens ze beginnen te schilderen, knippen, … schuiven ze hun stoeltje weg. Ook aan de zandtafel staan ze recht en mogen ze rondlopen. In het midden van de klas is een open ruimte waar ik spelletjes organiseer. Zoals bijvoorbeeld een eierenrace, waarbij ze met een ei op een lepel allerlei hindernissen over moeten. Dat vinden ze natuurlijk superleuk.”
Kies voor bewegend leren
“Als ik hen dingen aanleer, zoals bijvoorbeeld het verschil tussen ‘boven’, ‘onder’ en ‘op’, laat ik hen dat zelf ervaren. Door bewegend te leren, blijven dingen ook veel beter hangen. Als je ze zelf op een stoel laat staan, kunnen ze dat makkelijker bevatten. En verder dansen we veel. Ons ‘goeiemorgen’-liedje is met beweging en tijdens het zingen beelden we allerlei dingen uit. Ook bij het verjaardagsliedje staan we recht en dansen we. Er is altijd wel een kindje in de klas dat niet graag danst, maar dan probeer ik dat niet te forceren. Ik doe zelf wel altijd mee. En ik zit heel weinig, want ik loop voortdurend rond. Ik heb zelfs geen grote stoel in mijn klas. Als ik wil zitten, moet het op de kinderstoeltjes.”
Trek naar buiten
“Mijn collega uit de parallelklas en ik werken met vaste activiteiten, zodat de kinderen een houvast hebben. Zo plannen we elke donderdag een ‘outdoor education’ in, waarbij we naar de speelplaats gaan om buiten dingen te leren. Dan wordt er bijvoorbeeld een zoektocht georganiseerd om hen de kleuren te leren.”
“Vaste dagelijkse beweegmomenten hebben we niet, we kunnen naar buiten wanneer we willen. Als de kindjes heel actief en onrustig zijn, neem ik ze mee naar de speelplaats. Dan mogen ze rennen, springen, huppelen, … zoveel ze willen. En als ze dan na 5 minuten weer naar binnen gaan, zijn ze hun energie kwijt en is er weer rust in de klas. We doen ook mee aan de Strapdagen en voor elke vakantie doen we een ‘Alles op wieltjes’-dag, waarop de kinderen iets op wieltjes mogen tonen. Op zo’n dag zijn ouders meer geneigd om hun kind met de fiets te brengen. Als het mooi weer is, houden we ook fietsdagen en mogen de kinderen tijdens de middag op de speelplaats fietsen. We hebben ook een fietsparcours geschilderd. Daar is altijd zeer veel enthousiasme voor.”
"Wissel ervaringen uit met collega’s. Hoe organiseren zij hun beweegmomentjes? Hoe pakken ze het buitenspelen aan? Wees niet bang om dingen uit te proberen of om iets fout te doen"
Juf Valerie Lampo
Overleg met je collega’s
“Mijn belangrijkste tip voor andere leerkrachten: wissel ervaringen uit met collega’s, ook van andere scholen. Hoe organiseren zij hun beweegmomentjes? Hoe pakken ze het buitenspelen aan? Kijk wat je zelf kan meenemen en wees niet bang om dingen uit te proberen of om iets fout te doen. Ik zit zelf ook regelmatig samen met de collega’s om te kijken wat goed loopt en wat minder. En het is vaak de praktische kant die soms moeilijk is. Wat als het regent, bijvoorbeeld? Dan moeten de kindjes laarsjes meebrengen. Maar daarmee kunnen ze niet in de klas. Dus moeten er ook pantoffels zijn. Ook de regenjasjes moeten aan en uit worden gedaan. Dat neemt bij de allerkleinsten allemaal veel tijd in beslag. Dan moet je eerst nagaan of dat voor iedereen haalbaar is.”
Ga aan de slag met Woogie Boogie
“We hebben nog niet gewerkt met het Woogie Boogie-klaspakket. Maar we hebben wel al meegedaan aan de Woogie Boogie-dag om meer te bewegen in de klas. Supertof was dat. Zo’n actie doet je ook nadenken over hoe je je leerlingen nog meer kan laten bewegen bij de organisatie van de hoeken in je klas, door bijvoorbeeld schildersezels te gebruiken. En nu we in de 2de en 3de kleuterklas een digitaal bord op wieltjes hebben, gaan we binnenkort zeker eens de Woogie Boogie-dansjes proberen!”
Wil je net zoals juf Valerie de kleuters in je klas aanzetten om minder te zitten en meer te bewegen? Ga dan naar www.woogieboogie.be en bestel het klaspakket!
