Scholenproject ‘Bullshit Free Generation’ maakt jongeren kritischer over roken

Vele acties tegen roken

In schooljaar 2018-2019 werden 29 scholen geselecteerd om het project uit te testen op hun school. 25 van hen kwamen in actie voor de Bullshit Free Generation-wedstrijd, waardoor maar liefst 10.373 leerlingen uit 778 klassen en gemiddeld 25% van het schoolteam op een of andere manier betrokken werden bij het project.

Allen samen zorgden zij voor meer dan 804 uur (oftewel 33 dagen 24u/24) les over roken en vapen (les-challenge), 73 klasoverstijgende acties om roken te ontmoedigen (actie-challenge), 165 creatieve klaswerkjes (klas-challenge), 425 mooie Bullshit Free-foto’s met de leerlingen (foto-challenge) en 8 keer persaandacht voor hun rookvrije initiatieven (pers-challenge). Maar … wat levert al die ijver nu op?

Meer kritische en weerbare leerlingen

Uit de evaluatie blijkt dat 7 op de 10 leerlingen door het project negatiever staan tegenover roken dan voordien. Ook kan 7 op de 10 nu roken gemakkelijker afzweren en denkt 6 op de 10 leerlingen kritischer na over waarom hij/zij al dan niet rookt. De helft van de leerlingen geeft aan meer te weten te zijn gekomen over roken dan voordien. En 1 op de 2 probeert sinds het project ook vaker vrienden of familie te overtuigen om te stoppen met roken.

“Deze effecten zijn minder merkbaar bij oudere en rokende leerlingen, maar globaal genomen is de doelstelling van een kritischere en weerbare generatie dus wel behaald”, zegt Eline De Decker, projectmedewerker bij het Vlaams Instituut Gezond Leven.

Een sterker rookbeleid op school

Een rookverbod alleen is niet genoeg om ervoor te zorgen dat scholen de rookvrije norm verder uitdragen. Er zijn meer acties nodig, op verschillende vlakken. En dat deden de pilootscholen ook. Zo blijkt uit de evaluatie dat ‘roken’ als thema meer aan bod komt in de vakken.

“Ook blijkt dat de afstemming tussen de leerkrachten verbetert en dat de leerkrachten beter weten hoe ze het thema op een toffe manier in hun lessen kunnen verwerken”, zegt Eline De Decker.

Daarnaast wordt het rookverbod (24u/24) versterkt door verdere verankering in het schoolreglement, signalisatie (vb. aan de schoolpoort) en meer leerkrachten die rokende leerlingen durven aan te spreken.

“Dankzij het project zijn er minder asbakken aan de schoolpoort en wordt er meer hulp aangeboden om te stoppen met roken. Ook werken op school meer leerlingen, leerkrachten en externen (vb. tabakoloog) samen voor de uitbouw van het rookbeleid”, aldus Eline De Decker.

Grote interesse bij scholen

Op basis van de evaluatie werd het project aangepast en verbeterd. Dit schooljaar kunnen alle Vlaamse scholen voor een tweede keer deelnemen aan het project. En de interesse is er: in schooljaar 2019-2020 schreven 148 scholen zich in voor Bullshit Free Generation.