Vlaams Instituut Gezond Leven opgetogen over komst neutrale pakjes

Cruciale maatregel

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block bereikte vrijdag een akkoord over de invoering van neutrale verpakking voor roltabak en sigaretten. De Alliantie voor een Rookvrije Samenleving, een brede coalitie van 50 medische verenigingen en gezondheidsorganisaties, waaronder Vlaams Instituut Gezond Leven, verwelkomt de maatregel. De invoering van neutrale verpakkingen is een cruciale maatregel om het recht van kinderen om rookvrij op te groeien te realiseren, stelt de Alliantie.

Denormalisatie

Op 28 mei 2018 lanceerde de Alliantie voor een Rookvrije Samenleving “Generatie Rookvrij”, een campagne die kinderen wil beschermen tegen tabaksverslaving. Centraal in de aanpak van de Alliantie is de denormalisatie van roken en tabaksproducten, zodat kinderen zo weinig mogelijk geconfronteerd worden met verleidingen om te beginnen met roken. De invoering van neutrale pakjes is een van de cruciale maatregelen om dit te realiseren.

Misleiding stopzetten

Een op de twee rokers sterft vroegtijdig aan zijn tabaksverslaving. In België zijn dat elk jaar 14.000 vermijdbare tabaksdoden. De tabaksfabrikanten slagen er telkens opnieuw in nieuwe, jonge rokers te werven om de rokers die stoppen of sterven aan hun verslaving te vervangen. We dweilen met de kraan open. De invoering van neutrale pakjes helpt om die kraan dicht te draaien. Het belemmert de tabaksindustrie in zijn opzet om jonge consumenten te misleiden omdat de pakjes niet langer hun reclamefunctie kunnen vervullen.

Onderzoek

Uit onderzoek blijkt immers dat neutrale verpakkingen sigaretten voor jongeren een pak minder aantrekkelijk maken. Bij sigaretten draait alles rond het imago van het merk. Dat wordt vandaag vooral uitgedrukt via het sigarettenpakje, dat zelf een kleine reclamezuil geworden is. Jongeren zijn het meest gevoelig voor imago, nieuwe ontwerpen en innovatieve verpakkingen.

Onderzoek toont ook aan dat neutrale pakjes hen ontmoedigen om met roken te beginnen. Al zal het volle effect van neutrale pakjes pas op de langere termijn duidelijk worden. Ze denormaliseren tabak verder en ontdoen het pakje van alle glamour. De volgende generaties kinderen zullen niet meer te maken krijgen met het sigarettenpakje als marketingtool. Daarnaast hebben neutrale pakjes nog andere gunstige effecten: ze verhogen de zichtbaarheid en het effect van de gezondheidswaarschuwingen op de pakjes en stimuleren rokers om te stoppen.

Australië en Frankrijk als voorbeeld

De tabaksfabrikanten beweren dat neutrale pakjes geen effect hebben. Maar een evaluatie van de invoering van de maatregel in Australië en Frankrijk spreekt dit tegen. In Australië is een vierde van de daling van het tabaksverbruik aan de invoering van neutrale pakjes toe te schrijven. De Australische evaluatie beklemtoont verder dat het grootste effect van neutrale verpakkingen in de toekomst mag verwacht worden. 

Op 28 mei 2018 maakte het Franse Agentschap voor Volksgezondheid bekend dat het aantal rokers in Frankrijk in 2017 met 1 miljoen verminderd is. Die daling is ook hier voor een belangrijk deel het gevolg van de invoering van neutrale pakjes. De meting dateert immers van juli 2017, voor de recente prijsstijging met 1 euro. De Alliantie voor een Rookvrije Samenleving is blij met de maatregel van minister De Block en is ervan overtuigd dat hiermee een belangrijke stap wordt gezet in de strijd tegen tabak.

Alliantie voor een Rookvrije Samenleving: Vlaams Instituut Gezond Leven, Kom op tegen Kanker, Stichting tegen Kanker, Belgische Cardiologische Liga, Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding, Gezinsbond, Fonds des affections respiratoires, Observatoire de la santé du Hainaut en le Service d'Etude et de Prévention du Tabagisme