Stap 1: Creëer draagvlak

Zoek een betrokken contactpersoon en werkgroep

Om theorie goed om te zetten naar praktijk, stel je best een aanvoerder aan. Deze persoon is bekend in de sportclub en heeft connectie met het bestuur. Hij/zij zal het project in goede banen leiden en met veel enthousiasme de rest van de sportclub motiveren. Maak een team van betrokken mensen waaronder de kantinebeheerder (vrijwilliger of uitbater), bestuursleden, trainers, spelers en ook ouders. Of maak gebruik van een bestaand overleg binnen de sportclub waar de acties rond gezond eten besproken kunnen worden. Wanneer de kantine door verschillende sportclubs gebruikt wordt, kan je deze andere sportclubs ook best betrekken in het team. De aanvoerder is niet alleen een goede leider die kan motiveren, maar ook iemand die gezondheid en gezonde voeding enthousiast kan overbrengen naar anderen (trainers, bestuur, leden …) binnen de club.

Waarom is een breed draagvlak zo belangrijk?

Informeer zoveel mogelijk betrokkenen dat een project rond gezond eten van start gaat in de sportclub. Het zorgt dat:

• mensen nieuwsgierig worden;
• mensen zich gehoord en betrokken voelen;
• leden gemotiveerd zijn om deel te nemen aan de acties;
• sleutelfiguren bereid zijn om het beleid mee vorm te geven;
• het echt ‘leeft’ bij de clubleden, door er een sociale norm van te maken.

Overtuig zoveel mogelijk mensen

Als er bij veel mensen draagvlak is, dan hebben je acties en het voedingsbeleid echt kans op slagen. Denk aan:

• bestuur,
• trainers, coaches en vrijwilligers,
• eigenaar van de infrastructuur of uitbater kantine,
• leden en hun (groot)ouders, of kinderen
• …

Niet iedereen zal enthousiast zijn

Sporten gebeurt in de vrije tijd en is een sociale activiteit. Eten en gewicht zijn gevoelige thema’s die bij iedereen iets anders oproepen. Sommigen komen in de verleiding om eigen ‘gezondheidstheorieën’ te gaan verdedigen vanuit een eigen sterke gewichtsfocus, anderen kunnen schrik hebben dat hun vrijheid in gedrang komt. Na een training of wedstrijd nog iets (ongezonds) drinken en knabbelen in de cafetaria hoort er toch bij?!? Om rekening te kunnen houden met de bezwaren die er zijn, hoor je best eens bij verschillende mensen wat er leeft. Bijvoorbeeld:

• Ga praten met een aantal bezoekers (ouders, kinderen ...), leden of trainers. Bijvoorbeeld tijdens de pauze van activiteiten, in de kantine of op de tribune.
• Vraag tijdens een overleg naar de meningen van de trainers, vrijwilligers. ...

Gebruik dit sjabloon ‘Wat leeft er bij ons?’ om de verzamelde meningen te bundelen. Luister naar de feedback en gebruik die om je plan uit te werken.

Hoe draagvlak creëren?

• Communicatie is de sleutel tot succes. Benader het onderwerp positief. Het gaat over een evolutie naar een gezondere sportclub. Spreek niet over een verbod op bepaalde voedingsmiddelen en dranken. Spreek over gezond leven: naast beweging is ook hoe en wat we eten, hoeveel we slapen, en ons mentaal welbevinden erg belangrijk. Benadruk dat je wilt werken aan een positieve groeibevorderende sfeer die iedereen vooruithelpt. Koppel altijd terug naar de reden waarom je gezond leven en gezond eten als sportclub belangrijk vindt. In dit stappenplan worden concrete communicatiematerialen en acties aangereikt die je daarvoor kan gebruiken. Zowel voor bestuur, trainers, leden en ouders. Zie dit sjabloon ‘Wat leeft er bij ons?’.
• Leg linken met zaken die belangrijk zijn voor de sportclub, bv. met sportprestaties, je goed voelen in je lichaam en een goede groepssfeer, een veilig sportklimaat, afvalbeperking en duurzaamheid …
• Maak de link met zaken die belangrijk zijn voor ouders en leden, bv. met lichaamsbeeld, plezier hebben tijdens het sporten, fysieke gezondheid van het kind of van henzelf, mentaal welbevinden …
• Een leuke concrete actie helpt ook om het draagvlak te vergroten. Voorbeelden hiervan zijn: na de wedstrijd water aanbieden dat gepimpt is met vers fruit of verse kruiden, gesneden fruit of rauwe groenten met een dipsaus (bv. hummus) of een fruitmilkshake op basis van magere yoghurt en vers of diepvriesfruit … Dat valt op bij de leden, ouders en trainers en vormt een ideaal moment om de nieuwe ideeën rond gezond eten kort te bespreken. Het kan mensen stimuleren en helpen om het draagvlak te vergroten, bv. door vooroordelen te ontkrachten. Maar zo’n eenmalige actie leidt niet tot veranderingen op lange termijn. Daarom bieden we je deze info aan, om niet alleen een eenmalige actie te doen, maar om te evolueren naar een duurzaam voedingsbeleid.
• Verzamel de verschillende meningen in een bestand en hou hier rekening mee. Door ofwel de voordelen op een andere manier te laten inzien of door alternatieven te bekijken.
• Draagvlak creëren doe je niet in één dag. Je zal ongetwijfeld weerstand ondervinden, maar dat is absoluut geen reden om op te geven. Geef de personen, bij wie je weerstand ondervindt, de tijd om te wennen aan de nieuwe ideeën en toon begrip voor hun mening. Alle voorgaande puntjes kunnen helpen om de weerstand te verminderen. Neem de tijd hiervoor.

Tips voor de aanvoerder en werkgroep om draagvlak te creëren bij het bestuur van de sportclub

Het bestuur speelt een cruciale rol. Het moet achter de beslissing staan om stappen te zetten naar een gezonder voedingsbeleid. Wat kan je doen om hen te overtuigen?

• Stuur een e-mail of bericht naar de voorzitter en de leden van het bestuur.
• Geef op een bestuursvergadering een presentatie met de voordelen die er zijn voor een sportclub en de leden om te werken aan een gezonde levensstijl en gezond eten. Met deze kant-en-klare presentatie ben je al helemaal voorbereid (met geluid)
• Vraag een gesprek aan bij de sportdienst en de gezondheidsambtenaar van je stad of gemeente om je ideeën toe te lichten en na te vragen welke ondersteuning eventueel mogelijk is.
• Deel een voorbeeld van een andere sportclub die mooie realisaties heeft rond gezond eten.
• Vraag of er interesse is om actief mee te werken aan het voedingsbeleid, door deel te nemen aan de werkgroep (zie eerder).

Probeer alle mensen die actief zijn in de sportclub mee te krijgen in dit verhaal. Wanneer zij de voordelen inzien, zullen ze gemakkelijker zelf het goede voorbeeld geven. Wat kan je doen om hen te overtuigen?

• Organiseer een infoavond waarbij je een presentatie geeft of een gesprek doet over de voordelen van gezond eten, zowel voor de leden als voor de club. Deze kant-en-klare presentatie is ervoor gemaakt.
• Stuur hen een e-mail of bericht waarin je uitlegt wat zij kunnen betekenen voor de club op het vlak van gezond eten. Voer een persoonlijk gesprek waarin je de redenen om te evolueren naar een gezondere sportclub aanhaalt.
• Vraag of er interesse is om actief mee te werken aan het voedingsbeleid, door deel te nemen aan de werkgroep (zie eerder).

Tip voor de aanvoerder en werkgroep om draagvlak te creëren bij leden en hun (groot)ouders

De steun van leden en hun (groot)ouders kan je zeker gebruiken. Indien zij de nieuwe afspraken en regels niet begrijpen en er niet achterstaan, zal er weinig resultaat zijn. Overtuig hen om mee te stappen in dit verhaal. Hoe kan je dat doen?

• Stuur een e-mail of bericht waarin de voordelen voor de club op alle niveaus beschreven staan. Leg duidelijk uit waarom er gekozen wordt voor een voedingsbeleid en welke veranderingen er zouden kunnen gebeuren.
• Voer een persoonlijk gesprek tijdens de activiteiten met de aanwezige leden en ouders langs het veld die vragen hebben.
• Vraag of er interesse is om actief mee te werken aan het voedingsbeleid, door deel te nemen aan de werkgroep (zie eerder).