‘Krachtboom!’ helpt ook anderstaligen groeien op de arbeidsmarkt

Amal vzw ondersteunt al zo’n vijftig jaar anderstalige nieuwkomers en begeleidt hen via een aanbod op maat. Het Gentse integratiecentrum toont hen de weg naar lessen Nederlands, geeft praktische info over het leven in Vlaanderen en biedt handvaten om hun zoektocht naar werk iets gemakkelijker te maken. Het is bij dat laatste dat ‘Krachtboom!’ een belangrijk hulpmiddel kan zijn, vindt Amal-groepsbegeleider Melanie De Troyer, die de methodiek al enkele keren uittestte. “Ik begeleid momenteel een groep nieuwkomers uit Somalië en eentje uit Eritrea. Zij spreken nog geen Nederlands en dus heb ik een tolk nodig tijdens mijn sessies”, zegt ze. “Maar je kan mensen die bezig zijn met hun inburgeringstraject niet gewoon laten wachten tot hun Nederlands perfect is. Ze moeten geïnformeerd zijn vóór ze naar de VDAB gaan: hoe werkt de arbeidsmarkt? Welke opleiding kan ik misschien volgen? Hoe moet je solliciteren? Niet iedereen weet ook wat een vacature is, bijvoorbeeld. Ook begrippen als deeltijds, voltijds, ploegendienst,… kennen zij niet. Dat zijn allemaal dingen die in ons begeleidingstraject aan bod komen.”

Hoe past ‘Krachtboom!’ hierin?

“Ik gebruik de methodiek altijd in de eerste sessie. Daarin gaat het over: wie ben ik, vanwaar kom ik, wat kan ik, wat zijn mijn talenten en vaardigheden, waar wil ik naartoe? Ik benadruk graag hoe belangrijk het is dat ze zichzelf goed kunnen voorstellen, want dat is een vereiste in elk sollicitatiegesprek.”

Waarom heb je voor deze methodiek gekozen?

“Krachtboom! zit goed in elkaar en er wordt visueel gewerkt met een boom, iets wat voor iedereen herkenbaar is. Door die metafoor kan je je uitleg heel verstaanbaar maken: ze hebben eerst een stevige stam – hun competenties - nodig voor hun blaadjes – hun kansen op de arbeidsmarkt - kunnen groeien. Bij elk deel van de boom kan je ook oefeningen en opdrachten geven, waardoor het interactief is. Het is meer dan een begeleider die vooraan wat staat te praten. Het is ook een meerwaarde dat je het zowel individueel als in groep kan toepassen.”

Welke opdrachten heb je al uitgetest?

“Het positiespel om hun wortels te symboliseren. Daarbij denken de deelnemers na over hun waarden en normen aan de hand van stellingen: welke zaken vinden zij belangrijk? Bij de stam van de boom ligt de focus meer op hun kwaliteiten en talenten. Hier leg ik de tafel vol kaartjes met allerlei eigenschappen en dan mogen zij die dingen eruit pikken die op hen van toepassing zijn. Die kaartjes heb ik wel eerst vertaald naar hun moedertaal. Daarna kijken we hoe die kwaliteiten van toepassing zijn in hun zoektocht naar een job. Bij de takken en de bladeren bespreken we hun dromen en de beroepen waarin ze interesse hebben. Daarvoor gebruik ik de beroepenkaartjes.”

Wat vinden de deelnemers van de oefeningen?

“Ze vinden het vooral spannend. Als ik hen vraag om een boom te tekenen, is dat voor hen niet evident. Hun reactie is meestal: ‘Oei, wat vraag jij mij hier nu?’ Ze durven in het begin niet goed, ook al toon ik hen verschillende voorbeelden. Maar ik vind dat een goede oefening, want daarvoor moeten ze uit hun comfortzone treden. Als je hen tijd geeft, komen er mooie voorbeelden naar voor.”

Is er iets wat jij moeilijk vindt als je ‘Krachtboom!’ gebruikt?

“Dit is een hele mooie methodiek, maar voor anderstaligen of mensen die laaggeletterd zijn, is het toch zoeken. Het is heel laagdrempelig, maar voor de groep waar ik mee werk, nog niet laagdrempelig genoeg. Bij sommige opdrachten moeten de deelnemers dingen noteren, maar als je niet kan schrijven is dat moeilijk. Je kan het wel laten tekenen, maar dat is niet altijd even gemakkelijk. Of je kan figuurtjes gebruiken. Maar dat werkt allemaal een stuk trager. Een sessie duurt maar twee uur dus ik wil toch wat vooruitgaan. Ze kunnen het ook wel verbaal uitspreken, maar dan hebben ze niets om achteraf mee naar huis te nemen, terwijl dat net één van de voordelen is van deze methodiek. Het is immers de bedoeling dat ze thuis hun krachtboom altijd opnieuw kunnen bekijken om hen te herinneren aan hun sterktes en talenten. Die boom kan hen een houvast geven tijdens hun zoektocht naar werk. We moeten dus nog meer nadenken over hoe we ‘Krachtboom!’ ook voor deze groep goed kunnen gebruiken.”

Welke reacties krijg je achteraf van de deelnemers?

“Ik heb de methodiek ook al eens toegepast bij anderstalige jongeren en zij vonden het heel waardevol. Ze gaven aan dat ze door de oefeningen niet alleen hadden nagedacht over wat ze kunnen, maar dat ze ook geleerd hebben om dat goed te formuleren. Niet alleen zeggen: ‘ik ben flexibel’, maar ook voorbeelden daarvan geven.”

Zou je ‘Krachtboom!’ aanraden aan collega’s?

“Ja, want er zit veel goed materiaal in om met kwetsbare werklozen aan de slag te gaan. Er zijn zoveel verschillende werkvormen binnen de methodiek die je, mits een aanpassing naar je doelgroep, kunnen helpen. Het werk is dus gedaan, het zou zonde zijn om het dan niet te gebruiken.”

Heb je tips voor begeleiders die ook met ‘Krachtboom!’ aan de slag willen?

“Lees eerst alle draaiboeken goed, zodat je alle achtergrondinformatie hebt. Bekijk of je deelnemers kunnen lezen en schrijven en als dat niet het geval is, hoe je het dan gaat aanpakken. Want dat vraagt wel enige creativiteit en voorbereiding.”