Groeit het vertrouwen in de e-sigaret als rookstopmiddel?

Het ‘National Centre for Smoking Cessation and Treatment’ (UK) heeft een strijdvaardige video over de e-sig als middel tot ‘harm reduction’ gelanceerd. In de VS wil de 'Food and Drug Administration' het aanbod van nicotinevervangers uitbreiden en moderniseren. Dat zou ertoe kunnen leiden dat de e-sig straks wordt goedgekeurd als medisch product. In de UK zegt de minister van Volksgezondheid te zullen samenwerken met de e-sigaretsector, maar niet als deze gelinkt is aan de tabaksindustrie. 

Toenemende populariteit?

In de UK werd de waarde van de e-sigmarkt in 2015 op 93 miljoen pond geschat. Voor 2021 zou het gaan over 4,46 miljard pond. Wereldwijd zou de e-sigaretmarkt in 2021 32 miljard dollar vertegenwoordigen.  

De multimediale rookstopcampagne Stoptober zorgde in de UK voor een stijgende e-sigaretverkoop. Online verkoper Vape Club meldde een toename van de verkoop van startersets met 29%. Op de website van Stoptober werd de e-sigaret dan ook omschreven als “a great way to help combat nicotine cravings and carry a fraction of the risk of cigarettes”.

E-sigaret als tool voor ‘harm reduction’

In de UK lijken de neuzen van alle betrokken partijen, zowel overheids- als rookstoporganisaties,  in dezelfde richting te staan vandaag:  de e-sigaret wordt actief gepromoot als middel om de schade, die door tabak veroorzaakt wordt, te beperken (‘harm reduction’). Het Nationals Centre for Smoking Cessation and Treatment lanceerde een nieuwe video over de huidige stand van zaken vanuit die insteek ‘ E-cigarette safety: the facts explained. Cancer Research UK steunt actief het gebruik van de e-sigaret, nu ook als ondersteuning om rokers met mentale gezondheidsproblemen te helpen stoppen.

E-sigaret speelt hoofdrol op congres

In november vond in Londen de vijfde ‘e-cigarette summit’ plaats. Je vindt online alle samenvattingen en power points van de lezingen. Er staat ook te lezen dat “the summit has been key in cutting through misinformation and contributing towards a huge change in attitudes towards e-cigs”. Bekijk eens de presentatie van rookstoporganisatie Action on Smoking & Health (ASH), die ook dieper ingaat op het onderscheid tussen e-sigaret en ‘heat not burn’-producten.

Onderzoek langetermijneffecten e-sigaret 

Op het congres stelde R. Pelosa een onderzoek voor over de langetermijneffecten van e-sigaretgebruik. Zijn conclusie: "ECs are unlikely to raise significant health concerns for the respiratory tract under normal condition of use." Uit de studie ‘prospective 3.5-year-study of regular daily users who have never smoked’, uitgevoerd bij jongvolwassenen (gemiddelde leeftijd 30 jaar), besluit hij dit: "No significant changes could be detected over the observation period from baseline in the EC users or between EC users and control subjects in any of the health outcomes investigated. Moreover, no pathological findings could be identified on HRCT of the lungs and no respiratory symptoms were consistently reported in the EC user group. Although it cannot be excluded that some harm may occur at later stages, this study did not demonstrate any health concerns associated with long-term use of EC in relatively young users who did not also smoke tobacco."

Geruststellend nieuws. Maar het patroon van e-sigaretgebruik is vandaag vaak anders: de e-sigaret wordt meestal gecombineerd met tabak en gebruikt door volwassen rokers (daarom ook het advies aan rokers die (ook) gaan dampen om helemaal te stoppen met roken). Ook is 3,5 jaren best lang, maar is het ook langetermijngebruik?

UK: debat over de e-sigaret in het parlement

Begin november werd in het Engelse parlement een debat gevoerd over de e-sigaret, op YouTube zie je de beelden. Een cruciale vraag werd gesteld door Martyn Day van de politieke partij SNP. Een vraag waaruit opnieuw blijkt dat in de UK de invalshoek van schadebeperking en actieve promotie van de e-sigaret de standaardpositie geworden is: "How do we accurately advertise the benefits of this product to the people who would benefit from it—the 7 million smokers who are not vaping—without making it attractive and sexy to people who do not smoke at all? Finding that balance will be challenging."

Geen samenwerking met e-sigaretindustrie gelinkt aan tabaksindustrie

Opvallend is dat minister van Volksgezondheid Steve Brine zei onderscheid te zullen maken tussen e-sigaretbedrijven die eigendom zijn van de tabaksindustrie en andere. "My Department will continue to work closely with the vaping sector through the Independent British Vape Trade Association. The Department does not work with the UK Vaping Industry Association because of its links to the tobacco industry." Dat gebeurt in de logica van Art 5.3 van de Framework Convention on Tobacco Control (FCTC),  dat inmenging van de tabaksindustrie bij de uitwerking van het tabaksontmoedigingsbeleid van een land verbiedt. 

Interessant in dit verband: op de site van de Engelse dampwinkel ‘Smoke Free’ staat een document over het eigenaarschap van de bestaande e-sigaretmerken. De grote tabaksbedrijven ontwikkelen zelf merken en zijn ook eigenaar van bepaalde e-sigaretmerken, maar volgens deze site zou 80% van de merken “independently owned” zijn.  

VS: dampen is minder schadelijk voor de longen dan roken

In de USA verscheen in ‘Respiratory Research’ een onderzoek dat concludeert dat dampen, los van het effect van de aanwezige smaakjes, minder schadelijk is voor de longen dan roken. Dat betekent echter niet dat alles al goed onderzocht is, zo stellen de onderzoekers zelf:

 “E-cigarette vapor does not change the ability of surfactant to reduce the surface tension, but does affect its microstructure. While e-cigarettes are significantly less disruptive to surfactant compared to conventional cigarettes, the observed lack of changes in surfactant function after exposure to e-cigarette vapor should not be perceived as a lack of pulmonary toxicity. It is still not known if e-cigarette might affect surfactant production by cells or its secretion. Comprehensive studies on the effects of e-cigarette vapor on surfactant production, secretion, and function are needed to provide a better understanding of the pulmonary toxicity of e-cigarettes.”

FDA: markt van nicotinevervangers openen

In de VS overweegt de 'Food and Drug Administration' (FDA) maatregelen om de ontwikkeling van producten die rokers bij het stoppen kunnen helpen te versnellen, inclusief eenvoudige toegangscriteria voor de vrije verkoop van NRT (nicotine replacement therapy). Het FDA wil zijn aanpak rond NRT opnieuw evalueren en moderniseren. Omdat de effectiviteit en het gebruik van de bestaande NRT volgens haar beperkt is, wil ze consumenten toegang geven tot een breder arsenaal van producten.

Dat zou kunnen betekenen dat e-sigaretbedrijven hun producten straks gemakkelijker kunnen laten goedkeuren als medische producten. Daardoor zou het consumentenvertrouwen in de kwaliteit ervan kunnen toenemen. Op termijn zou het ook de deur kunnen openzetten naar terugbetaling van de e-sigaret binnen de ziekteverzekering.

Hoe kijken we zelf aan tegen het gebruik van de e-sigaret bij rookstop?

Lees hier nog eens het standpunt van het Vlaams Platform tegen Tabak over het gebruik van de e-sigaret bij rookstop, gebaseerd op het laatste advies van de Hoge Gezondheidsraad.