“Nooit meer alcohol, wat een bevrijding!”

“Ik was al eens een maand of drie gestopt met alcohol en toen had ik er de voordelen al van ondervonden. Maar dan was er toch weer ergens een gelegenheid om een glaasje te drinken en ben ik opnieuw begonnen”, vertelt actrice Katrien De Ruysscher, dokter Judith in ‘Thuis’. “Maar ik merkte almaar vaker dat alcohol een grotere negatieve invloed op mij had dan ik eigenlijk wilde. Op 15 juni 2022 had ik met een vriendin wijntjes gedronken, we hadden ons goed geamuseerd, maar het was te veel. De dag nadien stuurde iemand: ‘Gaan we iets drinken?’ En voor ik het wist, zat ik alwéér te aperitieven. Toen besefte ik: dit is niet meer oké. Ik vond het lichte gevoel in mijn hoofd als ik gedronken had ook te fijn. Ik begon te drinken voor het effect en dat is gevaarlijk. Op 17 juni 2022 ben ik definitief gestopt. Ik had het echt gehad.”

Je hebt ook een familiale geschiedenis: je vader is overleden aan de gevolgen van een alcoholverslaving. Speelde dat ook mee?

“Zeker. Hij is gestorven toen hij 45 was en ik ben dit jaar 45 geworden. Alles wat ik nu nog ga meemaken, heeft hij nooit meegemaakt. Ik wil een ander voorbeeld aan mijn eigen drie kinderen geven. Ik wil niet dat ze opgroeien met het idee dat alcohol erbij hoort. Dat er moet worden gedronken als het een moeilijke dag was, of net een hele fijne dag, of als er iets te vieren valt. Dat is namelijk het beeld waarmee ik zelf ben opgegroeid.”

Je kan je ook beperken tot af en toe een glas bij speciale gelegenheden. Waarom ben jij er helemaal mee gekapt?

“Omdat ik het heel lastig vind om maar één glas te drinken. Vaak leidt dat dan toch tot een tweede of een derde. Alleen in het weekend drinken bijvoorbeeld, werkt niet voor mij. Ik voel me niet goed bij zo’n tussenweg. Dan blijft alcohol in je leven aanwezig. Nu is het er gewoon niet. En dat vind ik veel aangenamer en gemakkelijker.”

Drinken is vaak een gewoonte. Hoe ben jij erin geslaagd om die af te bouwen?

“Ik had een boek gelezen, ‘Kiezen voor een nuchter leven’. En dat was voor mij een eyeopener. Daarin vertrekt men van het idee dat niet drinken een keuze is en geen straf. Want als je constant denkt: ‘Ik mag niet meer’, dan hou je niet vol. Zie het als een cadeau aan jezelf. Ik hoef me niet meer schuldig te voelen omdat ik me de avond voordien heb laten gaan. Daardoor is mijn zelfliefde alleen maar groter geworden.”

Drinken is ook een vorm van vluchtgedrag. Hoe ga jij nu om met die moeilijke momenten?

“Ik laat ze veel meer toe. Je drinkt om je te verdoven. Als je een paar glazen wijn over je emoties kapt, zijn ze misschien even weg. Maar de dag nadien komen ze eens zo hard terug. In plaats van te vluchten in alcohol, spreek ik nu mijn gevoelens uit. Of ik ween een keer. Nu voel ik bewust: vandaag heb ik het lastig, ik voel me niet oké. En dan kruip ik eens vroeg mijn bed in.”

Waarom lukte je tweede stoppoging wel?

“Ik had me beter geïnformeerd. Door over het onderwerp te lezen, wist ik dat ik mijn vaste patronen moest doorbreken. Ik vond het gezellig om ’s avonds tijdens het koken een wijntje te drinken. Zo’n moment moet je dan verleggen. Door op voorhand te koken, bijvoorbeeld. En als het aperitiefmoment dan daar was, ging ik wandelen of iets anders doen. Daar heb ik veel baat bij gehad.”

Welke positieve gevolgen ondervind je van je geheelonthouding?

“Er is een helderheid die ik vroeger niet had. Ik slaap beter, ik word ’s ochtends fris wakker. Ik ben innerlijk ook veel rustiger, ondernemender en positiever geworden. Maar dat effect was er pas na een half jaar, niet na een maand. Het heeft tijd nodig.”

Ben je gelukkiger?

“Ja. Ik vind niet meer drinken een bevrijding. In het begin niet natuurlijk. Dan zag ik op elk terras wie er alcohol voor zich had staan. Ik had precies een zesde zintuig, heel vermoeiend. Maar nu is het zo fijn om me niet meer te schamen voor wat ik de avond voordien gezegd of gedaan heb.”

Mis je het nog?

“Het rare is dat ik nu heel erg de momenten kan benoemen waarop ik vroeger iets gedronken zou hebben. Mijn dochter vertrok bijvoorbeeld op skireis en dat was een emotioneel moment. Vroeger had ik dan een glas gedronken. Nu niet. Ook de eerste nieuwjaar zonder alcohol was best heftig omdat iedereen rondom je dan drinkt. Dit jaar was het de tweede keer en had ik er veel minder last van. Alles went.”

Heb je alternatieven gevonden?

“Ik drink graag cassis. Maar ik heb ook geen probleem met water. Een glas spuitwater vind ik echt lekker. Of tonic. Je hebt ook alcoholvrije gin, maar dat hoeft niet per se voor mij. Ik vind het prima om gewoon water te drinken als iedereen champagne vastheeft.”

Mag er bij jou thuis nog alcohol worden gedronken?

“Ja, natuurlijk. Mijn man vraagt altijd heel lief of hij iets mag drinken, maar dan antwoord ik dat hij dat toch niet moet vragen. (lacht) Maar hij drinkt heel weinig. Alcohol is gewoon niet aanwezig in ons gezin. Maar we praten er wel over. Mijn oudste zoon is vijftien en hij zegt eerlijk dat hij het fijner vindt als ik niet drink.”

Mag hij drinken?

“Ik ga het hem zeker niet verbieden. Maar terwijl mijn man vindt dat dat erbij hoort als je jong bent, kijk ik er toch met enige aarzeling naar. Gelukkig merk ik wel dat mijn zoon het niet vanzelfsprekend vindt om met zijn vrienden mee te doen.”

Hoe reageert je omgeving op je beslissing?

“In het begin moest ik me nog verantwoorden, maar nu hoor ik van steeds meer mensen dat ze het zelf ook wel zouden willen proberen. Er hangt nog veel schaamte en taboe rond alcohol. Het lijkt alsof zij die niet kunnen stoppen, zwakkelingen zijn die geen karakter hebben. Maar dat is een beeld dat we moeten doorbreken. Ik was geen alcoholverslaafde en toch heb ik ervaren hoe moeilijk het is om te stoppen in een maatschappij waarin alcohol zo aanwezig is.”

Is er geen kentering? Steeds meer bekende mensen bannen alcohol en praten daar ook over.

“Ja, mensen zijn zich bewuster van de gevaren. Er is een periode geweest dat zelfs vanuit de gezondheidszorg werd gezegd dat rode wijn goed was voor je hart. Maar dat gebeurt niet meer. Nu gaan we ervan uit dat élk glas schadelijk is. Ik denk dat de omslag daarmee is ingezet.”

Heb je nog tips voor mensen die jouw goede voorbeeld willen volgen?

“Wat mij in het begin erg geholpen heeft, is te focussen op de voordelen: nu drink ik niet mee, maar morgenvroeg ga ik zo blij zijn omdat ik zo fris ben en geen spijt moet hebben van dat laatste glas gisteren. Spreek er ook over. Stoppen met drinken is niet iets wat je alleen moet doen. Als ik vertelde dat ik gestopt was met drinken, kreeg ik vaak de opmerking: ‘Dronk jij dan zoveel?’ Maar daar gaat het niet om. Of ik nu één glas of een hele fles dronk, doet er niet toe. Het gaat erover dat ik een keuze heb gemaakt en daarin wil gesteund worden. Je hoeft je niet te verantwoorden, maar vraag gewoon wat meer steun en begrip. Toen ik een jaar was gestopt, kwam mijn man thuis met een bos bloemen. Zo fier was hij op mij. Want het is geen evidentie om alcohol uit je leven te bannen. Daar mag je best wat respect voor krijgen.”

Ook actrice Cathérine Kools stopte met drinken. Lees haar verhaal hier.