Aanbod gesuikerde frisdranken in secundaire scholen fors gedaald

In 2016 ondertekenden Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen, de verschillende onderwijskoepels, verschillende partners uit de voedingsindustrie, de koepel van automaatleveranciers, vertegenwoordigers voor (drink)water, cateraars, het Vlaams Instituut Gezond Leven en verschillende onderwijspartners een engagementsverklaring. Die heeft als doel basis- en secundaire scholen te motiveren om tegen het schooljaar 2020–2021 ongezonde dranken en tussendoortjes te bannen en enkel nog gezonde alternatieven aan te moedigen.

Er werden tegelijk een aantal tussentijdse beleidsdoelstellingen geformuleerd voor het schooljaar 2017- 2018. Het streefdoel was dat 75% van de basisscholen en minstens 60% van de secundaire scholen in 2018 geen dranken meer uit het zogenaamde uitdoofbeleid in hun aanbod opnamen (bijvoorbeeld gesuikerde frisdranken in de secundaire scholen en fruitsap in de basisscholen). En dat minstens 75% van de basis- en secundaire scholen geen tussendoortjes uit het uitdoofbeleid (bijvoorbeeld chips) meer aanbieden.

Uit een representatieve bevraging bij 495 basisscholen en 159 secundaire scholen in 2018 blijkt dat de meeste van die beleidsdoelstellingen voor het schooljaar 2017-2018 behaald zijn.

Dranken in basisscholen

De meeste scholen bieden zo goed als geen dranken uit het uitdoofbeleid meer aan:

85% van de basisscholen heeft geen gezoete melk- en sojadranken (zoals chocomelk) meer in haar aanbod (tegenover 53% in 2015). Zo goed als geen enkele school (99%) biedt groentesap aan, net als water met een smaakje (97%). Geen enkele bassischool heeft dranken op basis van granen, noten en zaden in haar aanbod.

Voor fruitsap in basisscholen is de tendens positief maar is er nog een inspanning nodig: 67% van de basisscholen biedt geen fruitsap aan.  Er is stapsgewijs verbetering merkbaar in vergelijking met de voorgaande jaren: in 2012 bood amper 30% van de basisscholen geen fruitsap aan, in 2015 steeg dit al naar 48%. 

Opvallend minder frisdranken in secundaire scholen

Ook de secundaire scholen zijn goed bezig: meer dan 60% van de secundaire scholen biedt geen dranken uit het uitdoofbeleid aan. Vooral voor gesuikerde frisdranken is de vooruitgang opvallend: 71% van de scholen neemt het niet meer op in haar aanbod terwijl dit in 2015 in amper 31% van de scholen het geval was. Daarnaast biedt 87% van de scholen geen fruitdranken met toegevoegd suikers aan en 84% van de scholen geen isotone sportdranken.

Tussendoortjes in basisscholen

In lijn met de resultaten van 2015 neemt 90% van de basisscholen vandaag geen tussendoortjes uit het uitdoofbeleid op in het aanbod. Zo biedt 90% van de scholen geen koeken met chocolade, wafels, cake, taart, chocolade, snoep en snoeprepen aan. En zo goed als alle scholen (97%) geen chips, zoute nootjes en andere zoute snacks.

Tussendoortjes in secundaire scholen

Voor de tussendoortjes uit het uitdoofbeleid zijn de secundaire scholen op één na geslaagd. Zo biedt 82% van de scholen geen chips, zoute nootjes of andere zoute snacks aan, en 75% van de scholen geen koffiekoeken, croissants, donuts of worstenbroodjes.

Wel steken ze best nog een tandje bij voor tussendoortjes als koeken met chocolade, wafels, cake, taart, chocolade, snoep en snoeprepen: slechts 55% van de secundaire scholen biedt die producten niet meer aan tegenover 47% in 2015.

Extra inspanningen

Scholen hebben duidelijk vooruitgang geboekt. Toch wil dit niet zeggen dat hiermee de kous af is.  Bedoeling is dat zowel basis- als secundaire scholen tegen 2021 geen dranken en tussendoortjes uit het uitdoofbeleid meer aanbieden en dat ze verder promotie maken voor dranken en voeding uit het aanmoedigingsbeleid. Dat gaat dan bijvoorbeeld over water, verse groenten, en fruit.

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits: “De resultaten van de bevraging in 650 scholen zijn een echte opsteker. Zowat alle vooropgestelde tussentijdse doelstellingen worden behaald. Samen met de verschillende partners en de scholen slagen we er duidelijk in om het aanbod dranken en tussendoortjes stapsgewijs af te bouwen. Het resultaat rond de frisdranken is opvallend: die werden al niet meer aangeboden in het basisonderwijs, nu zet het secundair onderwijs een flinke stap in die richting. Samen werken we aan een gezond basisaanbod op elke school in Vlaanderen.”

Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen: “Onze ambitie is duidelijk: tegen 2025 willen we dat de Vlaming gezonder leeft. Het gezamenlijke engagement voor een gezondere leefstijl op basis- en secundaire scholen werpt alvast zijn vruchten af. Het is verheugend vast te stellen dat de vooruitgang duidelijk merkbaar is.”

“Om dit te realiseren, is het belangrijk dat scholen altijd eerst draagvlak zoeken bij hun leerlingen en de ouders, door hen bij het gezondheidsbeleid te betrekken” geeft het Vlaams Instituut Gezond Leven aan. Ook de verschillende partners kunnen bijkomende inspanningen bekijken.

Volgende partners hebben de engagementsverklaring ondertekend: Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen, Vlaams Instituut Gezond Leven, GO!, Katholiek Onderwijs Vlaanderen, POV, OVSG, de koepel van vrije CLB’s, Fevia Vlaanderen, Belgische Groepering voor Distributie door Automaten, Sodexo, Agape, Compass Group en Scolarest, Aramark, Aquaflanders en Culligan België en de koepels voor de ouderverenigingen. 

Resultaten

Bekijk de infographics van de resultaten van het onderzoek hier:

1. Drankaanbod Basisschool
2. Drankaanbod Secundaire school
3. Tussendoortjesaanbod Basisschool
4. Tussendoortjesaanbod Secundaire school

Hier vind je een samenvatting van de resultaten terug.