De winterblues en hoe ze te overleven

‘Blue Monday’ of ‘deprimaandag’ werd in 2005 gelanceerd door de Britse psycholoog Cliff Arnall op basis van een formule die gebruik maakt van factoren zoals het weer, geldtekort na de dure feestdagen en het aantal dagen dat voorbij is sinds Kerstmis. Ook het feit dat we er ondertussen achter zijn dat we de goede voornemens die we bij Nieuwjaar hebben gemaakt niet kunnen waarmaken, en de algemene gevoelens van weemoed en neerslachtigheid waarmee we in dit seizoen kampen, worden in rekening gebracht. Op basis van die gegevens blijkt de derde maandag van januari de meest deprimerende dag van het jaar te zijn. Dat die dag altijd op een maandag valt, lijkt logisch: als na het weekend de plicht weer roept, ziet het leven er nu eenmaal iets minder rooskleurig uit dan op vrijdag, wanneer er een zee van vrije tijd op je ligt te wachten.

Gebrek aan daglicht

Serieuze onderzoekers hebben echter Arnalls pseudo-wetenschappelijke studie, die gesponsord bleek te zijn door een reisorganisatie, vakkundig naar de prullenmand verwezen. Maar dat neemt niet weg dat deze donkere wintermaanden wel degelijk een effect kunnen hebben op lichaam en geest, zoals ook zaakvoerder Toni De Coninck elk jaar ondervindt. Zijn verhaal lees je hier. Zo’n winterdip wordt veroorzaakt door een gebrek aan daglicht waardoor ons bioritme ontregeld raakt. Het liefst van al zouden we in winterslaap gaan. Of op z’n minst hele dagen in de zetel hangen en onze favoriete series bingen. Prima plan… voor heel eventjes. Want de kans dat je daarvan écht vrolijk wordt, is klein. Maar hoe wapen je je dan wél tegen de winterblues? Hoe breng je kleur in die grijze dagen? Door de bouwblokken van de geluksdriehoek netjes te stapelen én met onderstaande tips in het achterhoofd houd je die donkere wolken mooi op afstand.

Druk op de pauzeknop

Het is logisch dat we terugvallen op onze automatische piloot op dagen dat het wat minder gaat, het koud en grijs is en de vermoeidheid genadeloos toeslaat. Hét middel om die modus te doorbreken, bestaat wellicht niet. Maar de pauzeknop komt wel in de buurt. Door af en toe op pauze te drukken geef je jezelf de kans om even stil te staan bij hoe het met je gaat en wat je aan het doen bent. Vraag jezelf af of je enthousiast wordt van wat je ziet. Is het antwoord ‘ja’? Doe dan vooral verder. Is het antwoord eerder ‘hmmm… misschien niet helemaal’? Doe ook dan gerust voort (zie ook ‘Mild zijn’), maar bekijk wat je misschien anders kan doen en wat je hiervoor nodig hebt. Je bewust zijn van de situatie is al een eerste belangrijke stap.

Maak een plan

Gaat alles vanzelf? Fijn zo, laat maar lopen. Is dat niet het geval, dan kan het nuttig zijn om een plan te maken. Zo’n plan hoeft trouwens niet van A tot Z uitgewerkt te zijn. De valkuil is namelijk dat je blijft hangen in het plannen. We noemen dat motion in plaats van action. Je bent dan wel een hele hoop zaken aan het doen, maar echt in actie schieten doe je niet. Het kan helpen om je plan te delen met anderen of om samen iets in te plannen. Maak je plan zo concreet, maar vooral ook zo haalbaar mogelijk. Kleine succesjes zijn ook succesjes!

Blijf mild

Niets zo jammer als plannen maken en die niet kunnen realiseren. Dat is erg frustrerend, maar vooral ook erg menselijk. Blijf dus mild voor jezelf. Boosheid en frustraties leiden zelden tot succeservaringen. Dit betekent natuurlijk niet dat je niet (meer) kritisch naar jezelf mag kijken. Ga na wat de drempels waren die de uitvoering van je plan belemmerden. Waren het vooral praktische bezwaren (alweer regen!) of eerder gedachten (‘niemand gaat met mij willen babbelen’) en gevoelens (een steen in de maag)? Wat neem je hieruit mee naar een volgende keer? Wat kan je doen om die drempels een béétje te verlagen en het vervelende gevoel draaglijk te maken? Het besef dat perfect geluk niet bestaat en dat we allemaal wel eens uit balans zijn kan helpen. Kijk maar eens naar de oranje bol in de geluksdriehoek.

Wees kwistig met kleur

En dat mag je letterlijk nemen! Trek vrolijke kleren aan, maak kleurrijke maaltijden en steek gezellige lichtjes aan. Maar je kan ook kleur in je dagen brengen door nieuwe dingen te doen. Zo doorbreek je de dagelijkse sleur. Dompel je onder in een nieuwe hobby, lees eens een ander soort boek, leer een muziekinstrument bespelen,… De mogelijkheden zijn eindeloos! Maar vooral: deel wat je doet zo veel mogelijk met je omgeving. Want als er één ding is wat kleur geeft aan ons leven is het wel de verbinding met anderen. Waar krijg jij energie van?

Vraag hulp

'Natuurlijk weet ik dat ik beter zou opstaan en iets nuttigs zou doen, maar het lukt me niet!' Klinkt dit herkenbaar? Blijf dan zeker mild en lief voor jezelf. Je doet voor alle duidelijkheid niets verkeerds. Maar wanneer je zelf niet tevreden bent met hoe het loopt, dan kan het lonen om hier op in te zetten en hulp en ondersteuning te vragen. Lees hier waar je terechtkan.

Nog meer tips tegen de winterblues? Kijk dan eens hier.