Valentijn: alleen iets voor geliefden?

14.02.2024

14 februari: vandaag is rood. Prachtig voor alle koppels, maar wat als je single bent? Is er dan geen reden om te vieren? Zeker wel! Want de band die we delen met die ene goede vriend, met een broer of zus, ook dat is liefde met de grote L. Misschien moeten we dit jaar dus ook dat gevoel maar eens uitspreken en delen op Valentijn.

De oorsprong van Valentijn gaat terug naar de heilige Valentinus, een priester die in 't geniep soldaten in de echt verbond met hun geliefden. Dit ging in tegen de wil van de keizer, want hij was ervan overtuigd dat gehuwde soldaten minder goed vechten. Trouwen was dus verboden. Sint-Valentijn vond liefde echter het schoonste en grootste dat er is en trok zich van deze wet niets aan. Op 14 februari 269 kostte dit gebaar hem het leven. En zo werd 14 februari de dag van de liefde.

Een hedendaagse Valentijn

In tijden dat bijna de helft van de Belgische bevolking single is (45% volgens de statistieken van Statbel, 2019), lijkt het misschien wel meer dan ooit het moment om een andere invulling te geven aan deze bijzondere dag. Liefde hoeft immers niet enkel te gaan over romantische en seksuele relaties. Intimiteit gaat verder dan het delen van een bed. Het gaat om er zijn voor mekaar, je kleine kantjes kunnen en mogen tonen, je kwetsbaar opstellen en vanuit die kwetsbaarheid groeien als persoon. Wanneer je niet tevreden bent met jezelf en geen zelfliefde voelt, kan dit erg moeilijk, overweldigend en zelfs akelig zijn. Het aangaan van emotionele relaties, zowel romantisch als vriendschappelijk, doet dan ook iets met een mens. Prof. Marieke Dewitte legt het mooi uit in deze video.

Geen cadeaus, wel woorden

Liefde hoeft ook helemaal niet uitgedrukt te worden in roodkleurige cadeaus, wél in woorden. Waarom zou een attentie die niks kost of een briefje met lieve woorden minder waard zijn dan een cadeautje met hartjes in rood verpakkingspapier?

Laten we teruggaan naar de essentie. Laten we gewoon af en toe, en niet één keer per jaar, de tijd nemen om stil te staan bij wie ons omringt en dierbaar is. Laten we die dankbaarheid en waardering ook voelen, benoemen en uitspreken naar elkaar. Prof. Dirk De Wachter vertelt in deze video hoe we in die verbinding met anderen mens worden.

Wil je leren hoe jij kan verbinden? Probeer dan deze oefeningen:

  • Liefde en vriendschap kunnen van alles betekenen. Maar wat betekent het voor jou? En wie kan jij een échte vriend noemen? Het antwoord vind je met deze NokNok-oefening (voor 12-16-jarigen).
  • Wil je een stapje extra zetten? Met deze oefening op geluksdriehoek.be (voor +16-jarigen) breng je niet enkel in kaart wie voor jou veel betekent, maar word je ook uitgedaagd om die warme gevoelens in woorden om te zetten.

Rode rozen op school

"Rond mijn 14de werd Valentijn precies een ding. Ik weet niet of dat te maken had met de toegenomen marketing destijds, of door mijn leeftijd op dat moment", vertelt een Gezond Leven-medewerker. "Want net zoals de meeste 14-jarigen werd ik rond die periode heel gevoelig - laten we maar niet zeggen 'geobsedeerd' - door dingen als 'verliefdheid' en 'romantische relaties'. Maar met die toegenomen gevoeligheid kwam ook een toegenomen aandacht voor het ontbreken van 'liefde' of 'romantiek'."

"Op school werd die aandacht nog extra vergroot. De leerlingenraad verkocht roosjes en op 14 februari werden deze roosjes uitgedeeld. Dat ging als volgt: de deur van de klas vloog open en 2 leerlingen verschenen met een hele bos rozen. Gegniffel in de klas. Vervolgens werden de namen afgeroepen van de 'gelukkigen'. Bij elke naam volgde een golf van opwinding: 'Oh, van wie heb je dat gekregen?', 'Heb je een geheime aanbidder?' of 'Wow, zijn jullie terug samen?!'. Ongeveer 4 van de 20 leerlingen kregen een rode roos. De 16 andere bleven met lege handen achter. Sommige opgelucht, andere teleurgesteld. De leerlingen van de leerlingenraad sloten de deur en zetten hun tocht verder naar het volgende leslokaal. En de leerkracht, die hernam zijn les fysica."

Verbindende alternatieven

Dat kan dus anders. Hoe? Door als leerkracht met je leerlingen aan de slag te gaan met verbondenheid en relaties in de brede zin van het woord. Dit zijn alvast enkele fijne aanraders:

  • Met een dankbaarheidsbrief laat je leerlingen (secundair onderwijs) actief stilstaan bij een persoon die heel belangrijk is in hun leven. De echte durvers kunnen de brief ook opsturen of voorlezen aan die ene speciale persoon. Ben je nog niet overtuigd van het effect? Kijk dan nog even dit filmpje (en probeer het droog te houden 😉).
  • Wat is dat eigenlijk, liefde of verbondenheid? Laat de beelden spreken en filosofeer samen met je klas (secundair onderwijs) over het concept. Hoe kan jullie klas zich nog meer verbonden voelen?
  • Met de complimentenboom hebben je leerlingen (lager onderwijs) niet enkel op 14 februari aandacht voor lieve woordjes en complimenten voor hun klasgenoten, maar een heel jaar lang!
  • Of waarom niet samen met de klas (lager onderwijs) nadenken over een leuk, verbindend klasritueel? Ook benieuwd naar de ideeën van de kinderen? Probeer het eens uit.
  • Zijn jouw leerlingen (lager en secundair onderwijs) geheime RAK'kers? RAK'kers zijn mensen die af en toe Random Acts of Kindness doen. Dat zijn kleine, onbaatzuchtige daden waarmee je iets voor anderen betekent. Dit is een heel toffe klasactiviteit om elkaar eens stiekem in de bloemetjes te zetten.
  • Geef je je leerlingen graag wat meer duiding over het belang van goed omringd zijn en je verbonden voelen? Dan vind je heel wat leuke werkvormen (voor alle leeftijden) in het lespakket van de geluksdriehoek.