“Beweging is het beste wat ik mijn patiënten kan voorschrijven”

Hoe concreet helpt Bewegen Op Verwijzing jou als huisarts?

Patrik: “Bewegen Op Verwijzing geeft huisartsen en andere zorgverstrekkers de handvaten om mensen aan het bewegen te krijgen. Als arts zeg ik regelmatig tegen een patiënt dat ze meer moeten fietsen, wandelen of bewegen in het algemeen. Als ik daar zou stoppen, dan stuur ik mijn patiënten mogelijks in een zwart gat. Ze wandelen daarna mijn praktijk buiten en hebben geen idee hoe eraan te beginnen. Het feit dat ik deze mensen kan doorverwijzen naar een coach die mensen kan motiveren en aan het bewegen krijgt, dat geeft mij ook de zekerheid dat het gebeurt, én op een correcte manier.”

Hoe belangrijk is beweging voor onze gezondheid?

Patrik: “Mensen die vaak bewegen of sporten leven langer. We weten al jarenlang dat bewegen belangrijk is voor hart- en bloedvaten, voor sterke spieren en voor stevige gewrichten. Neem nu het voorbeeld van atrosepatiënten. Ze hebben angst om te bewegen terwijl het net voordelig is als je beginnende slijtage aan je gewrichten hebt. Want door te bewegen versterk je de spieren rond die gewrichten en bescherm je ze dus ook beter. Aan de andere kant zien we de laatste jaren veel meer overgewicht. Er is een groot onevenwicht tussen voeding en beweging ontstaan. Er zijn dus heel veel patiënten die in aanmerking komen voor een doorverwijzing.”

Welke patiënten hebben baat bij meer beweging?

Patrik: “Neem bijvoorbeeld hartpatiënten. Die volgen vaak eerst kinesitherapie, maar na die revalidatieperiode vallen sommige patiënten weer stil. Om dit te voorkomen kan een Bewegen Op Verwijzing-coach helpen. Ook voor mensen met longproblemen is beweging een manier om de longcapaciteit te vergroten. Ook al is het soms maar een klein procentje, ze kunnen net iets meer aan. Daarnaast zijn er nog heel wat andere groepen die meer beweging kunnen gebruiken. Steeds meer mensen zijn inactief. Het is vaak een combinatie van te veel ongezonde voeding en te weinig beweging. Zo is op tien jaar tijd niet alleen het aantal mensen met obesitas maar ook met diabetes verdubbeld. Voor mensen met suikerziekte is bewegen een echte therapie. Eigenlijk komt iedereen die niet spontaan elke dag beweegt in aanmerking.”

Heeft beweging ook impact op onze mentaal welzijn?

Patrik: “Heel belangrijk. Voor mensen met een burn-out, depressieve gevoelens, familieproblemen of psychische problemen kan meer bewegen een wereld van verschil maken. We kunnen ze vaak beter helpen door ze meer te laten bewegen dan weer een pilletje voor te schrijven. Er zijn trouwens effectief studies uitgevoerd naar de effecten van meer bewegen in vergelijking met het nemen van antidepressiva, en je kan wel zeggen dat bewegen minstens even goed is als antidepressiva slikken. We moeten beweging eigenlijk zien als een soort medicijn.”

Wat gebeurt er wanneer je iemand beweging voorschrijft? Hoe verloopt het traject?

Patrik: “Het eerste werk is een coach zoeken. Ik ga na waar de patiënt woont en zoek dan een Bewegen Op Verwijzing-coach in de buurt. Het is een kwestie van een goeie match te vinden. Daarna maak ik een voorschrift waarop ik extra aanwijzingen kan zetten over waarom de patiënt nood heeft aan extra beweging bijvoorbeeld. Ik zet de naam van de coach ook op de doorverwijsbrief. Hiermee kan de patiënt dan een afspraak maken bij de coach. In sommige gevallen bel ik zelf om zeker te zijn dat de patiënt de stap zeker zet.”

Daarna is het aan de Bewegen Op Verwijzing-coach. Wat is hun rol?

Patrik: “Ik kan me niet meer inbeelden dat wij als arts de enige zijn die mensen helpen gezond te maken en te houden. Voor mij is de Bewegen Op Verwijzing-coach heel belangrijk en staan ze naast de apotheker, de verpleegkundige, de diëtist, de kinesitherapeut, … Ze behoren net zo goed tot de groep van paramedici die mijn patiënten helpen. Zo’n coach is speciaal opgeleid om beweging in te bouwen in het leven van de patiënt. Hun rol is niet om de patiënt bij het handje te nemen en effectief samen te gaan sporten. De Bewegen Op Verwijzing-coach zet de patiënt op pad en motiveert om van beweging een dagelijkse routine te maken.”

Bestaan er richtlijnen om te weten of je voldoende of net te weinig beweegt?

Patrik: “Een gouden richtlijn is dat je 150 minuten per week, liefst verdeeld over drie tot vijf sessies, een minimale inspanning doet. Wat is een minimale inspanning? Ik geef aan mijn patiënten de tip om eens flink door te stappen. Dat wil zeggen dat je vijf à zes kilometer per uur wandelt, en dat je net iets meer moet ademen dan wanneer je bijvoorbeeld door een winkelstraat slentert. Meer en intensiever bewegen of sporten mag natuurlijk ook. Maar het grootste gezondheidsvoordeel zit in de eerste 1,5 tot 2 uur beweging per week. Als je hieronder zit, beweeg je dus te weinig.”

Hoe zie jij de rol van de huisarts in Bewegen Op Verwijzing?

Patrik: “Mensen hebben vertrouwen in hun arts. Als wij hen vertellen dat meer bewegen even goed is als een medicijn of nodig is voor een goede gezondheid, dan is dat toch al een heel sterk argument volgens mij. Dat vraagt wel een gedragsverandering, en dat is moeilijk. Het is dan onze taak als doorverwijzer dat we de patiënt geruststellen en correct informeren.

Het feit dat kinesitherapeuten, diëtisten en maatschappelijk werkers nu ook kunnen doorverwijzen, vind ik een grote meerwaarde. Via Bewegen Op Verwijzing blijft het niet enkel bij goed advies. We kunnen hen met dit doorverwijssysteem echt de weg wijzen naar iemand die hen concreet en op maat kan verder helpen. Zeker voor wie niet bekend is met professionele coaching, is dit een heel groot hulpmiddel. Dat maakt van Bewegen op Verwijzing een heel mooi instrument. Ik beveel het daarom ook alle artsen aan. Beweging is gewoon het beste wat ik mijn patiënten kan voorschrijven.”

Beweeg jij graag?

Patrik: “Ik was nooit een actieve sporter tot ik in mijn laatste jaar geneeskunde begon te lopen met wat vrienden. Ik voelde me goed en ondervond dat mijn examens beter gingen. Toen ik startte als huisarts viel dat een beetje stil. Tot op een dag dat een van mijn patiënten voorstelde om op zondagvoormiddag mee in het bos te gaan joggen. Dat doe ik nu al veertig jaar lang. Achteraf verzamelen we in het café om iets te drinken. Die gezelligheid en het sociaal contact gecombineerd met sport, dat vind ik heel leuk. Het is zelfs belangrijk. Want als je beweegt met vrienden of in groep, voelt bewegen niet aan als een opdracht. Nu is bewegen en sporten een heel belangrijk punt in mijn leven om rust te vinden.”