Stap 2: Breng de beginsituatie in kaart
Terwijl het ene lokaal bestuur al heel wat ervaring heeft met het ontwikkelen van een gezondheidsbeleid, staan zulke initiatieven bij andere gemeenten nog in de kinderschoenen. Het is hoe dan ook belangrijk om te weten wat je gemeente al gerealiseerd heeft rond gezondheid. Zo ontdek je de sterke én zwakke punten. Die informatie helpt je te bepalen waar je naartoe wil met het gezondheidsbeleid: wat zijn de prioriteiten en welke doelen wil je bereiken? Tijd voor een analyse!
Waarom deze stap?
De analyse van de beginsituatie levert de werkgroep Gezonde Gemeente twee interessante inzichten op:
- Wat zijn de sterke punten en groeikansen van de gemeente op vlak van gezondheid?
- Wat zijn de noden van de gemeente rond gezondheid?
Aan de slag!
1. Maak een interne analyse
Het is niet omdat jouw gemeente nog niet bewust bezig is met een gezondheidsbeleid, dat je nog geen inspanningen hebt gedaan om de gezondheid van je inwoners te verbeteren.
Hoe aanpakken?
- Inventariseer wat je al hebt gedaan rond gezondheidsbevordering of een bepaald thema (voeding, beweging, roken,…). De gezondheidsmatrix kan je hierbij helpen. Wat ging er goed of minder goed bij deze acties?
- Als jouw lokaal bestuur heeft deelgenomen aan de preventiepeiling kan je je resultaten terugvinden in het Dashboard. Je kan ze vergelijken met gelijkaardige lokale besturen. Die tool toont je meteen de positieve punten en groeikansen van je gemeente. Niet zeker of jouw gemeente heeft deelgenomen? Vraag het na bij Gezond Leven.
- Gebruik de groeimeter om een ‘startfoto’ te nemen van de interne werking van je lokaal bestuur. Zo krijg je inzicht in wat er zoal mogelijk is. Welke succesfactoren zijn er wel en niet aanwezig?
Hulp nodig bij het gebruik van de instrumenten? Vraag je lokale antennepunt van Gezondheidsmakers om ondersteuning!
2. Maak een externe analyse
Een externe analyse leert je meer over de noden die je gemeente heeft rond gezondheid. Om die noden te achterhalen, moet je eerst je inwoners goed kennen. Hoeveel jongeren telt jouw gemeente? Welke aspecten van gezondheid vinden zij belangrijk? Telt jouw gemeente veel mensen in een maatschappelijk kwetsbare situatie?
Cijfermateriaal over je gemeente kan je veel informatie verschaffen. Maar daarnaast is het ook belangrijk om te luisteren naar je inwoners om hun behoeften te achterhalen.
Preventieve gezondheidscijfers voor jouw lokaal beleid
Een goed startpunt is deze inventaris met alle bronnen waar je Vlaamse en lokale gezondheidscijfers kan terugvinden.
Jouw lokaal antennepunt van Gezondheidsmakers kan jou ook een infografiek bezorgen, met gezondheidscijfers op maat van jouw lokaal bestuur. Neem hiervoor contact op met Gezondheidsmakers.
De behoefte van je inwoners bevragen
De behoeften van je inwoners kan je op verschillende manieren achterhalen:
- via een papieren enquête;
- door een interactieve infomarkt te organiseren waarop je de inwoners bevraagt;
- door een klankbordgroep voor een specifiek thema te organiseren;
- via een online poll op de website van je gemeente;
- door inwoners te bevragen op een activiteit waar veel kwetsbare doelgroepen naartoe komen.
Enkele voorbeelden:
- voorbeeld van vragenlijst om roken te bevragen bij burgers uit Menen: online bevraging, papieren enquête en bevraging die professionals kunnen afnemen bij burgers;
- in deze e-learning vind je onder het hoofdstuk ‘burgerparticipatie’ voorbeeldvragen over 10.000 stappen.
Lokale besturen kunnen via Gezondheidsmakers ook intekenen op een lokale gezondheidsenquête. Via een representatieve steekproef wordt in jouw stad of gemeente een bevraging georganiseerd over voedingsgewoonten, gezondheidsstatus, leefomgeving en lichaamsbeweging. De vragen komen rechtstreeks uit de nationale gezondheidsenquête zodat achteraf vergelijken met globale cijfers makkelijk wordt. De wetenschappelijke ondersteuning is daarom ook in handen van Sciensano. Met deze onderbouwde cijfers geef je onderbouwing aan uw lokaal preventief gezondheidsbeleid. Meer info bij Gezondheidsmakers of hier.
