Loden leidingen kunnen nog aanwezig zijn in woningen gebouwd voor 1970. Wanneer water uit loden leidingen wordt gedronken, kunnen gezondheidseffecten optreden doordat lood in het lichaam wordt opgenomen. Vooral baby's, jonge kinderen en zwangere vrouwen vormen een risicogroep.

Wat zijn loden leidingen?

  • Loden waterleidingen zijn grijs van kleur, koperen waterleidingen zijn roodbruin of lichtgroen van kleur.
  • In loden leidingen komen vaak bochten voor doordat het metaal makkelijk vervormbaar is.
  • Een loden waterleiding heeft geen koppelstukken, wel verdikkingen aan kruispunten.
  • Lood is niet magnetisch, stalen of gegalvaniseerde leidingen wel.
  • Aantikken met een metalen voorwerp geeft een dof geluid.
  • Je kan met een stalen nagel of paperclip gemakkelijk krassen in loden buizen, dan komt een zilverachtige, grijze kleur tevoorschijn.
Loden Leidingen Voorbeelden

Hoe word je blootgesteld?

Lood werd vroeger veel gebruikt voor het maken van waterleidingen omdat het een sterk, waterdicht en toch buigzaam metaal is. Door de komst van kunststof en koperen leidingen, is het gebruik van lood voor waterleidingen stopgezet. Als je huis gebouwd is na 1970, dan is de kans zeer klein dat er loden waterleidingen aanwezig zijn. In oudere huizen kan je ze wel nog terugvinden. Gebruik deze beslissingsboom om na te gaan of er nog loden leidingen aanwezig zijn in je huis. 

Beslissingsboom Uitgeknipt

Gevolgen voor de gezondheid?

Als water met loodsporen gedronken wordt, kan het lood opgenomen worden in het lichaam. Lood is een giftige stof die al in kleine concentraties een effect kan hebben doordat het zich opstapelt in het lichaam, vooral in het skelet. Het is dan ook best om de blootstelling en de hoeveelheid lood in het lichaam zo laag mogelijk te houden.

Lood werkt op verschillende organen, maar vooral op de ontwikkeling van het zenuwstelsel. Daarom zijn baby’s en jonge kinderen het meest gevoelig en moeten ook zwangere vrouwen heel voorzichtig zijn.

Hoe blootstelling beperken?

Om je gezondheid te beschermen, vervang je best zowel loden aftakkingen als loden binnenleidingen. De watermaatschappij is verantwoordelijk voor het vervangen van lood in het distributienetwerk tot en met de aftakking, inclusief de watermeter. Voor de leidingen na de watermeter, dus in je huis, ben je als eigenaar zelf verantwoordelijk.

Op de website van Aquaflanders kan je nagaan wie je drinkwatermaatschappij is. 

In sommige gevallen kan je loden leidingen niet (meteen) vervangen. Omdat je bijvoorbeeld de vloer moet openbreken of omdat er geen geld is voor verbouwingswerken. Neem dan maatregelen om het loodgehalte in het water zo laag mogelijk te houden:  

  • Drink geen kraantjeswater dat lang heeft stilgestaan in de leidingen. Hoe langer water stilstaat in een leiding, hoe meer lood het opneemt. Laat het water 's morgens en na afwezigheid overdag 2 minuten lopen en gebruik dit water voor iets anders, bijvoorbeeld om planten water te geven.
  • Gebruik geen warm kraantjeswater om koffie of thee te zetten of eten te maken. Lood lost gemakkelijker op in warm dan in koud water.
  • Let op met waterontharders: deze kunnen de samenstelling van het water veranderen, waardoor er soms meer lood in je leidingwater terechtkomt.
  • Gebruik geen kraantjeswater om flesvoeding te maken voor een baby. Zwangere vrouwen en kinderen tot 6 jaar drinken best zo weinig mogelijk kraantjeswater met lood.
  • Controleer de terugslagklep: deze zorgt er immers voor dat water uit je binneninstallatie niet terug kan stromen naar het openbaar netwerk en voorkomt dus dat het openbaar netwerk vervuild wordt met bijvoorbeeld loodsporen.
  • Let op! Lood kan je niet uit het water halen met een waterfilter of door het te koken.
  • In nieuwbouwwoningen kunnen de eerste maanden na ingebruikname van nieuwe leidingen verhoogde metaalconcentraties in het drinkwater aangetroffen worden. Daarom wordt aangeraden om de eerste 3 maanden de leidingen vooraf te spoelen door het water even te laten lopen.

Meer weten?

Neem contact op met de medisch milieukundige van het Logo van je regio.

Logo Logos

Referenties