De jongste jaren is de luchtkwaliteit in de Gentse kanaalzone en de agglomeratie Gent verbeterd. Zowel de Vlaamse overheid als de stad Gent werkten maatregelen uit voor hun regionale en lokale luchtkwaliteitsplannen. Deze maatregelen hadden duidelijk een positief effect op de luchtkwaliteit. Vandaag wordt er blijvend ingezet op allerlei projecten en acties die als doel hebben de luchtkwaliteit in Gent en de kanaalzone verder te verbeteren. Een overzicht vind je hier.

Waarom is de Gentse kanaalzone een aandachtsgebied?

De Gentse kanaalzone is bekend om haar industriële activiteiten, drukke weg- en scheepvaartverkeer en de hiermee gepaard gaande fijnstofproblematiek.

De Gentse kanaalzone is sterk gespecialiseerd in droge bulkgoederen, die meer dan twee derde van de trafiek uitmaken. Er is onder meer op- en overslag van kolen, zand, cement, granen, sojascheuten, maniok, hout en puin.

Er zijn verschillende stofgevoelige productieactiviteiten aanwezig in de kanaalzone zoals de productie van staal, beton, cement, droogmortel, veevoeder, elektriciteitsproductie op basis van steenkool, verwerking van containerafval, breekinstallaties, mengen van mest, compostverwerking en schrootverwerking.

Ook petroleumindustrie en chemische industrie komen in de Gentse kanaalzone voor.

Zijn er gevolgen voor de gezondheid?

Humane biomonitoring

Fijn stof

Onderzoek via humane biomonitoring (2012-2015) toonde aan dat de fijnstofconcentraties hoger zijn bij de deelnemers in de Gentse kanaalzone dan gemiddeld bij de Vlaamse deelnemers. De jongeren in de Gentse kanaalzone die blootgesteld werden aan een hogere concentratie fijn stof bleken ook meer lood en dioxineachtige stoffen in hun bloed te hebben.

PCB's

Ondanks de daling van PCB’s in onze leefomgeving en in de mens, zijn er nog steeds aanwijzingen dat de PCB-gehaltes in het bloed van jongeren hoger liggen in de Gentse kanaalzone dan in Vlaanderen. Ook de gehaltes in bloed van lindaan, een oud pesticide dat momenteel verboden is, waren verhoogd bij jongeren uit de Gentse kanaalzone in vergelijking met Vlaanderen. Lindaan werd in het verleden vooral gebruikt in de suikerbietteelt, een industrie die vroeger in de regio aanwezig was.

Meer info over de resultaten van de humane biomonitoringsstudie die plaatsvond van 2012 tot 2015 vind je op de website van het Steunpunt Milieu en Gezondheid.

Hoe kan je je blootstelling aan fijn stof beperken?

Tips om de blootstelling van fijn stof te beperken, kan je terugvinden in de infofiche over fijn stof.

Luchtkwaliteitsplan

Het luchtkwaliteitsplan Gent (2016-2020) is een actieplan om de luchtkwaliteit in Gent en omgeving verder te verbeteren. Het plan werd opgesteld voor de Gentse kanaalzone, de Gentse agglomeratie en omgeving. Eind 2021 werd de eindevaluatie van het actieplan gepubliceerd. De concentratie fijn stof , stikstofdioxide en zwarte koolstof verbeterde en waardoor de impact op de gezondheid daalde. Meer informatie over het luchtkwaliteitsplan vind je op de website van De Vlaamse Milieumaatschappij.

Projectbureau Gentse kanaalzone

Het Project Gentse kanaalzone is een samenwerkingsverband tussen de stad Gent, de gemeenten Evergem en Zelzate, de provincie, het Vlaams gewest en het Havenbedrijf Gent. Hun streefdoel is om werken en wonen in de kanaalzone goed te laten samengaan. Via tal van projecten wordt hun visie stap voor stap op het terrein werkelijkheid. Wil je weten welke projecten worden gerealiseerd, neem dan een kijkje op de website van het projectbureau.

Redactieraad

Als aansluiting op de humane biomonitoringsstudie en het luchtkwaliteitsplan Gent werden door een redactieraad communicatieboodschappen rond luchtkwaliteit in relatie tot gezondheid in de regio verspreid. Burgers en intermediairen werden zo op de hoogte gehouden over gezondheidsgerelateerde milieuthema’s. Artikels kunnen worden opgevraagd bij de medisch milieukundige van regio Gent en Meetjesland.

    Interessante links

    De website van de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (IRCEL) geeft actuele meetresultaten van verschillende vervuilende stoffen weer in Vlaanderen en geeft ook voorspellingen over de verwachte ozon- en fijnstofconcentraties voor de volgende dagen.

    Op de website van de Vlaamse Milieumaatschappij vind je meer informatie over de verschillende soorten luchtvervuilende stoffen. De VMM meet deze schadelijke stoffen in de lucht en waarschuwt wanneer nodig. Voor een groot deel van deze stoffen kan je van uur tot uur de resultaten via de website volgen. Actuele meetwaarden van de luchtkwaliteit voor de regio Gent kunnen hier teruggevonden worden.

      Op de website van de medisch milieukundigen van de Logo’s vind je onder de gezondheidsthema’s het thema ‘verkeer’ terug. Hieronder bevindt zich een opsomming van infofiches over heel wat vervuilende stoffen afkomstig van verkeer, waaronder fijn stof, ozon en stikstofoxiden.

      Apps

      Er bestaan heel wat apps voor op je smartphone die je een idee geven over de lokale luchtkwaliteit. Verschillende apps gebruiken echter vaak verschillende luchtkwaliteitsindexen. Voor actuele meetwaarden kijk je dus best op de website www.vmm.be. Wil je een app installeren, kan je kiezen voor de BelAir app.Deze app geeft via data van officiële meetpunten een score, van “zeer goed” tot “uitermate slecht”, aan hoe de actuele luchtkwaliteit is op jouw locatie. De app maakt ook een voorspelling van de luchtkwaliteit voor de volgende dagen en geeft je een idee van de evolutie van de luchtkwaliteit op de lange termijn.

        Meer weten?

        Neem contact op met de medisch milieukundige van het Logo van je regio.

        Logo Logos