Er komen schadelijke stoffen vrij bij het roken van de waterpijp, net zoals bij sigaretten. De mate waarin die stoffen vrijkomen hangt af van verschillende factoren. Zoals: het type kooltje, type rookwaar en type waterpijp. Maar ook het volume water, het aantal en het volume van de trekjes en de duur van de waterpijpsessie spelen een rol.

  • Gebruik je (gearomatiseerde) waterpijptabak (= toebak of molasse)? Dan komt er nicotine, teer en koolmonoxide (CO) vrij omdat tabaksbladeren worden verhit. In teer zitten kankerverwekkende stoffen en zware metalen (zoals cadmium, chroom en lood). 
  • Bij gearomatiseerde waterpijptabak komen er, naast nicotine, teer en CO, ook nog eens aldehydes vrij door de zoetstof die eraan is toegevoegd. Aldehydes worden geassocieerd met kanker, luchtwegenirritaties en luchtwegaandoeningen zoals COPD. 
  • Kruidenmengsels bevatten over het algemeen niet de verslavende stof nicotine (als de producent het niet toevoegt). Dat maakt kruidenmengsels minder verslavend, maar niet minder ongezond. Want net zoals bij waterpijptabak komen de schadelijke (en kankerverwekkende) stoffen teer, CO en aldehydes vrij. 
  • Er is nog te weinig geweten over de stoffen die vrijkomen bij het gebruik van aromatische stoomsteentjes. De producenten beweren dat de steentjes vrij zijn van teer, nicotine, CO en kankerverwekkende stoffen. Maar het kooltje heeft ook een invloed op de stoffen die vrijkomen, waardoor waterpijp roken met aromatische stoomsteentjes niet altijd dé oplossing is. 
  • Bij het gebruik van houtskooltjes als verhittingsbron komen zware metalen vrij in de damp. Bij het gebruik van niet-elektrische kooltjes (vb. houtskool) komen er grotere hoeveelheden CO en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) vrij dan bij elektrische kooltjes. 

Hoeveel van die schadelijke stoffen je opneemt, hangt naast het type kooltje en rookwaar af van hoe lang je rookt, hoeveel trekjes je neemt, hoe diep je inhaleert … 

Veel waterpijprokers denken dat het water uit de waterpijp de schadelijke stoffen filtert. Maar dat klopt niet. De rook voelt koeler en milder aan waardoor er langere en diepere trekjes worden genomen. Op die manier kan de waterpijpgebruiker juist meer schadelijke stoffen binnenkrijgen.