De VIJF van 2023

19.12.2023

Van de halfhalf-voedingsrichtlijn en de methodiek ‘Zaadjes van Geluk’ om het mentaal welzijn van jonge landbouwers te versterken tot ons congres over gedragsinzichten en de verderzetting van SWEEP, het platform waarmee we jongeren tussen 12 en 18 willen motiveren om meer te bewegen: 2023 was een bijzonder inspirerend jaar voor Gezond Leven! Uiteraard besteedden we ook aandacht aan wat er leeft in de maatschappij: de oorlog in Oekraïne en Gaza, het grote slaaptekort van de Vlaming en diens geestelijke gezondheid, waar het niet altijd even goed mee gaat. Dit waren de meest gelezen artikels van 2023:

1. Iedereen op de elektrische fiets

Je gewone fiets inruilen voor een elektrisch exemplaar? Maak je dan geen zorgen over je conditie. Want elektrisch trappen is even gezond als fietsen zonder ondersteuning. Ja, je lichaam verbruikt iets minder energie per minuut omdat elektrisch fietsen niet zo intensief is als fietsen zonder hulp. Maar… uit onderzoek blijkt dat mensen met een e-bike vaker én verder fietsen dan ze op een gewoon exemplaar zouden doen. De gezondheidswinst is dus even groot. Ook op een elektrische fiets rijd je dus dwars door de middelgroene laag van de bewegingsdriehoek. En dat is gezond!

2. Slaap kindje slaap…

Een verstoorde hormoonproductie tijdens de puberteit, een onregelmatig slaappatroon, te weinig beweging en - met stip op één - het gebruik van de smartphone en andere schermen in de slaapkamer: het zijn de belangrijkste oorzaken van het slaaptekort bij de Vlaamse jeugd. “Bijna 60 % van de adolescenten slaapt te weinig. En dat is nefast voor hun fysieke en mentale gezondheid”, weet Anneke Vandendriessche, onderzoekster aan de UGent. “Als je slecht slaapt, ben je vaker slecht gezind en ervaar je meer negatieve dan positieve gevoelens.”

3. Mentale gezondheidsproblemen? Praat erover!

Ook dit jaar zette Gezond Leven mee de schouders onder de 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid. En hoe belangrijk deze campagne is, bleek nog maar eens uit het interview met Guy Swinnen. De gewezen frontman van The Scabs belandde in een zware depressie, die zes jaar zou duren. Sindsdien is hij peter van ‘Te Gek!?’, een organisatie die geestelijke gezondheid bespreekbaar wil maken. “De sleutel naar herstel? Doe het stap voor stap, zoals je ook een berg zou beklimmen.”

4. Minder drinken, gezonder leven

Niks mis met een glaasje bubbels om straks op het nieuwe jaar te toosten. Maar 14 % van de Vlamingen drinkt meer dan tien glazen per week en dat is wél problematisch. Even de pintjes, cocktails en wijntjes laten staan, tijdens Tournée Minérale bijvoorbeeld, is dan ook niet voor iedereen een fluitje van een cent. Omdat té altijd te veel is, is het goed om regelmatig stil te staan bij je alcoholverbruik. Zoals ook actrice Cathérine Kools deed. Omdat ze de impact van de katers beu was, stopte ze drie jaar geleden met drinken. “De drank nam te veel ruimte in beslag in mijn leven. Het remde mij af. Nu zie ik alles zoveel klaarder”, zegt ze.

5. Hup met die beentjes!

Steeds meer kleuterscholen willen hun kapoenen nog meer in beweging krijgen. Genoeg bewegen zorgt immers ook bij de allerkleinsten voor een gezonder gewicht, een betere hersenontwikkeling, een betere motoriek en een versterkt mentaal welbevinden. Ook juf Lene bindt de strijd aan met lang stilzitten. “Met een groene speelplaats vol boomstammen en glijbanen komt elke kleuter in beweging”, zegt ze. “Maar ook in de klas laten we de kinderen zo weinig mogelijk stilzitten. Door bijvoorbeeld schildersezels en verteltafels te gebruiken. En door aan de slag te gaan met Woogie Boogie. Dat is een fantastisch hulpmiddel voor bewegingstussendoortjes.”

Ook populair in 2023

  • Met de halfhalf-campagne willen we Vlamingen aanmoedigen om meer plantaardig te eten. Chefs Wim Ballieu en Loïc Van Impe gaven alvast het goede voorbeeld.
  • Net zoals tijdens corona werd ons mentaal welbevinden dit jaar uitgedaagd. Niet door een virus maar door het oorlogsgeweld in onder meer Gaza en Oekraïne. Met deze tips leer je omgaan met de stress en angst die zulke harde beelden kunnen veroorzaken.
  • Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke kondigde dit jaar een reeks maatregelen aan om tot een rookvrije generatie te komen en stoppen met roken aan te moedigen. De focus van de minister – jongeren van de sigaret houden – kunnen wij alleen maar toejuichen. Maar wij pleiten wél om ook de opportuniteiten van de e-sigaret niet uit het oog te verliezen. De e-sigaret is voor volwassen rokers een beter alternatief voor het roken van tabak en is een efficiënt rookstopmiddel.