Vliegenplaag

Wat is een vliegenplaag?

De vlieg maakt deel uit van onze natuurlijke leefomgeving: voor vogels (zwaluw, mees, mus, ... ), kikkers, spinnen en hagedissen vormen ze een belangrijke voedselbron. 

Er zijn een aantal vliegensoorten die vaak in en rond de woning voorkomen. Dit zijn vooral huis- of kamervliegen (Musca domestica of Fannia), vleesvliegen (Calliphora spp. of bromvliegen in de volksmond), fruitvliegen en enkele andere soorten die op uitwerpselen en/of voedsel leven.

Onder welbepaalde omstandigheden kunnen ze in te grote aantallen voorkomen en zo overlast veroorzaken. Vliegenplagen zijn een probleem voor de voedselhygiëne (verspreiden van ziektekiemen) en kunnen ook enorme hinder veroorzaken bij de getroffen bevolking.

In de Nederlandstalige literatuur of wetgeving is er geen praktische definitie van "een vliegenplaag" terug te vinden. In Canada gebruiken ze een zeer eenvoudige methode om vliegenoverlast te bepalen: ze hangen een wit bord van 8x13 cm op plaatsen waar er veel vliegen rusten. Na één week tellen ze de vlekjes op het bord die afkomstig zijn van uitwerpselen en braaksel. Is dit getal hoger dan 100, dan is dit een aanwijzing dat bestrijding vereist is.

In de praktijk komt het er vaak op neer dat met een dosis gezond verstand en wat ervaring kan uitgemaakt worden of het een plaag of eerder een natuurlijk verhoogd aantal vliegen betreft.

Hoe overlast beperken?

Als je landelijk gaat wonen, kan je je zeker verwachten aan vliegen. Dichtbij bijvoorbeeld een veehouderij kunnen de aantallen hoog oplopen. Eenvoudige middelen kunnen deze overlast al sterk verminderen:

• Om vliegen binnenshuis te weren zijn vliegenramen, -deuren en –gordijnen zeer efficiënt. Zorg dat ze in goede staat zijn.
• Beperk de toegangswegen tot het huis. Sluit spleten en kieren af (vooral op zolder), maar zorg steeds, ook in de winter, voor voldoende ventilatie en verluchting in woonruimten voor een gezonder binnenmilieu. In de zomer kan je dit gemakkelijk bekomen door ramen waar vliegenramen in staan, open te zetten. Bovendien zitten vliegen niet graag in de tocht en verjaag je ze door vensters tegenover elkaar open te zetten.
• Beperk de voedselbronnen voor de vlieg.
  • Sluit al de mogelijke voedsel- en broedbronnen (vlees, fruit, ...) goed af of verwijder ze.
  • Laat eten en etensresten niet onafgedekt liggen en ruim op de grond gevallen eten meteen op. Sluit geopende drankflessen na gebruik terug goed af.
  • Kies voor een vuilnisbak die goed kan afgesloten worden en sluit hem telkens na het opbergen van afval.
  • Plaats, indien mogelijk, vuilnisbakken niet in de buurt van je woning omdat vliegen door zo’n vuilnisbak worden aangetrokken.
• Probeer te vermijden dat vliegen in contact komen met huisraad (bv. kookgerei, elektrische apparaten en meubilair), aanrecht, eettafel, ... om besmettingen te voorkomen.
• Zorg er, indien mogelijk, voor dat de composthoop niet vlak bij het huis staat. Probeer de oppervlakte van de composthoop zo klein mogelijk te houden. Dit kan je bekomen door de compost zo hoog mogelijk te stapelen. Je kan de composthoop ook afdekken met plastiek: dit voorkomt dat de vlieg eitjes legt, de temperatuur zal namelijk te hoog zijn voor de leefbaarheid van poppen en larven.
• Zet het kippenhok achteraan in de tuin want kippen trekken vliegen aan.
• Zorg ervoor dat je je dierenhokken dagelijks uitkuist (zeker de hokken buitenshuis) en de uitwerpselen en overtollig voedsel wegneemt.

Vliegen kunnen best onder controle gehouden worden door aanpassing van de omgeving en hygiënemaatregelen. Deze aanpak is duurzaam, vermindert overlast op lange termijn en is kosteneffectief.

• Zoek de bron en verwijder ze. Bijvoorbeeld afvalbak leegmaken of kadavers (van bv. een dode muis) opruimen. In het geval van een vliegenplaag, zal je niet altijd in staat zijn om de bron zelf aan te pakken. Spreek erover met je buren en contacteer de gemeente indien nodig.
• Gebruik een vliegenmepper. Het is eenvoudig, niet duur en efficiënt.
• Je kan vliegenvangers ophangen (met kleefstof maar zonder insecticiden).
• Vallen met een lokstof zijn enkel aangeraden wanneer het om een echte plaag gaat. Hang ze dan niet op in de buurt van het huis en niet in de bereikbaarheid van kinderen, want de vliegen worden naar de val gelokt. Gebruik geen vallen met lokstof als de vliegen afkomstig zijn van een veehouderij in de buurt, want anders lok je de vliegen van de veehouderij naar jou toe. Er bestaan lokmiddelen op basis van spijsverteringsgist, een vliegenstrip met optische lokwerking … Vraag raad in je tuincentrum. Je kan ook een val maken door een potje te vullen met een zoete vloeistof zoals limonade of siroop. Vliegen en ook wespen kunnen hierin verdrinken.
• Hang een vliegenlamp op. De paarskleurige UV-lamp trekt vliegen aan. Naast de lamp zit een electrisch gaas of lijmvel. De vliegen worden geëlektrocuteerd of blijven kleven.
• Je kan natuurlijke afweermiddelen (bv. lavendel, marjolein en notenbladeren) of natuurlijke vijanden van de vlieg inzetten. Gebruik bij voorkeur inheemse soorten, want uitheemse soorten kunnen onze inheemse soorten verdringen.

Insecticiden hebben vaak niet veel zin. Zolang je de oorzaak niet aanpakt, zullen de vliegen blijven terugkomen. Vaak zijn de vliegen die je ziet slechts het topje van de ijsberg: ook eieren, larven en poppen moeten bestreden worden om de plaag aan te pakken. Bovendien zijn pesticiden niet gezond en niet goed voor het milieu. Meer hierover lees je op www.zonderisgezonder.be.

Wil je toch insecticiden gebruiken?

• Lees altijd goed het etiket om gezondheidsschade bij jezelf en anderen te voorkomen!
• Houd ze buiten bereik van kinderen.
• Kies bij voorkeur voor producten met de minste effecten op de gezondheid en op het milieu. Vraag raad aan experten.
• Sluit de kamer goed af tijdens de behandeling, maar verlucht daarna goed.