Hoeveel Belgen en Vlamingen vapen er?
Hoeveel vapers zijn er in ons land?
Volgens de Gezondheidsenquête 2018 heeft 15,5% van de bevolking van 15 jaar en ouder al eens een e-sigaret of vergelijkbaar apparaat geprobeerd. 4,1% gebruikte de e-sigaret op het moment van het interview: 2,7% occasioneel en 1,4% dagelijks. Een heel grote meerderheid heeft er dus nooit mee geëxperimenteerd en ook dagelijks gebruik is zeer beperkt.
Daarnaast is 11,4% van de bevolking een ex-gebruiker. Driekwart van de ‘ooitgebruikers’ hebben dus slechts tijdelijk gebruikgemaakt van de e-sigaret.
Hoeveel vapers zijn er in Vlaanderen?
In Vlaanderen zijn er verhoudingsgewijs minder inwoners die de e-sigaret geprobeerd hebben (14,4%) dan in Wallonië (17,6%) en Brussel (15,9%).
In Vlaanderen rookte 14,9% van de dampers niet vooraleer de e-sigaret te gebruiken. Dit is meer dan het dubbele dan in Brussel (5,8%) en Wallonië (6,8%).
Vlaanderen heeft een hogere proportie (29,4%) aan zgn. 'ingewijde' gebruikers (= gebruiken de e-sigaret al 6 maanden tot 1 jaar).
25% van de Vlaamse dampers is niet-roker (meer dan in Wallonië, minder dan in Brussel). 75% rookt dus ook tabak.
In Vlaanderen zegt 1 op 5 gebruikers (22%) dat ze genieten van het gebruik van de e-sigaret (in Wallonië is dat 12%, in Brussel 15%).
Waar vinden we de meeste vapers?
Het experimenteren met de e-sigaret gebeurt meer door personen met een diploma van het hoger secundair (20,5%) en hoger onderwijs (13,7%) dan door personen zonder diploma of met een diploma lager onderwijs. De huidige gebruikers zitten vooral geconcentreerd bij personen met een diploma secundair onderwijs.
De e-sigaret wordt tweemaal zoveel gebruikt door mannen (5,6%) als door vrouwen (2,7%). Ze wordt vooral gebruikt door personen tussen 15 en 54 jaar, maar is populairder bij jongeren en jongvolwassen en mensen met een diploma lager of hoger secundair onderwijs (in de groep 15-34 jaar zit ook het hoogst aantal personen die de e-sigaret niet meer gebruikt, de ex-gebruikers).
Het percentage van de bevolking dat ooit de e-sigaret heeft geprobeerd neemt in de drie gewesten van het land in dezelfde mate af met de leeftijd.
Gevorderde gebruikers (= 1 jaar of langer) zijn vaak in de veertig, terwijl beginnende gebruikers (minder dan 6 maanden) vaker jonger zijn (26% van de 25-34-jarigen) en iets ouder (32% van de 55-64-jarigen). De e-sigaret lijkt dus terrein te winnen in alle generaties.
Vrouwen zijn meer dan mannen nieuwe gebruikers, mogelijk maken ze in de toekomst dus ook een inhaalbeweging tov mannen.
Welke e-sigaret gebruiken vapers het meest?
De meest populaire apparaten zijn die waarvan de vloeistoftank gevuld moet worden met een e-vloeistof naar keuze, zowel bij de meerderheid van dagelijkse gebruikers (79,5%) als bij de occasionele gebruikers (77%). Jongeren van 15-24 jaar kiezen bijna allemaal (92%) voor zelf te vullen apparaten. Meer ervaren gebruikers kiezen er vaker voor dan beginnende gebruikers. Er is ook een link met de sociaal-economische status: hoe hoger het opleidingsniveau, hoe vaker er voor deze apparaten gekozen wordt.
72,7% van de dampers (ofwel 2,9% van de Belgische bevolking) gebruikt bij voorkeur e-sigaretten met nicotine of wisselt deze af met andere e-vloeistoffen. Mannen meer dan vrouwen. Meer dan een kwart van de gebruikers (27%) verkiest een vloeistof die geen nicotine bevat. Bij jonge dampers van 15-24 jaar gebruikt 36% voornamelijk vloeistoffen zonder nicotine en 37% voornamelijk nicotinehoudende vloeistoffen. Nicotine lijkt het meest populair in de groep van 35-44 jaar. Dagelijkse dampers zijn eerder geneigd om vloeistoffen met nicotine (64%) dan zonder (24%) te gebruiken.
We vragen ons af waarom zoveel gebruikers (toch meestal rokers) vloeistoffen zonder nicotine verkiezen. De logica om dit te verklaren ontbreekt in de Gezondheidsenquête 2018 (omdat de meeste rokers immers nicotine nodig hebben, ook nog in een latere fase van gebruik van de e-sigaret).