Huismuizen komen vooral in woningen voor. Ze zijn dragers van een aantal ziektekiemen en kunnen deze overdragen op de mens, vee of huisdieren. Door het nemen van preventieve maatregelen kunnen de gezondheidseffecten beperkt worden.

Huismuis

Zoals de naam al doet vermoeden is de huismuis een soort muis die je vaak in woningen aantreft.

De huismuis heeft een spitse kop met grote oren en duidelijke kraalogen. Ze is slank gebouwd. Het lichaam is dicht behaard, de staart is vrijwel kaal, lang en dun. De huismuis is aan de rugzijde lichtbruin tot donkergrijs; de buik is lichter. Er bestaan vele kleurvariëteiten. De volwassen muizen zijn ongeveer 8 cm lang (kop + romp) en wegen 25 gram.

De vrouwtjes zijn na 2 maanden geslachtsrijp en produceren in een jaar tijd 8 tot 10 worpen van gemiddeld 6 jongen. Ze leven in familieverband in een eigen leefgebied.

Hoe en waar ondervind je overlast?

Huismuizen komen zeer algemeen voor in gebouwen, maar 's zomers ook buiten. Ze houden vooral van warme, droge plaatsen, maar beschikken over een groot aanpassingsvermogen. Ze hebben slechts een klein territorium nodig, enkele vierkante meters is vaak al voldoende. Omdat huismuizen zeer goede klimmers zijn, kunnen ze overal in gebouwen voorkomen.

Ze gaan op zoek naar voedselvoorraden en voeden zich met allerlei producten. De huismuis heeft een voorkeur voor granen, spek, kaas... Ze eet maar zeer weinig (3g/dag) en heeft ook niet veel water nodig om te overleven.

Gevolgen voor de gezondheid?

Huismuizen zijn dragers van een aantal ziektekiemen zoals Leptospirose en het hantavirus. Er bestaat een kans dat deze ziekten op mens, vee of huisdier worden overgedragen.

Leptospirose is een verzamelnaam van allerlei ziekten die veroorzaakt worden door Leptospira. De bacterie leeft bij de huismuis in de nieren, maar maakt de muis zelf niet ziek. Besmetting kan gebeuren door contact met urine of besmet water. De symptomen zijn erg variabel en kunnen gaan van een griepachtig gevoel tot aantasting van vitale organen.

Het hantavirus kan je oplopen na contact met de huismuis of zijn uitwerpselen, meestal door inademing van viruspartikels. Dieren besmet met het hantavirus worden niet ziek, maar zijn wel levenslang drager van het virus. In onze streken komt er enkel een relatief milde vorm van het hantavirus voor. Dat virus kan algemene griepsymptomen veroorzaken zoals koorts, rug-, hoofd- en/of buikpijn, eventueel gevolgd door verhoogde urineproductie. Meestal ben je na een korte periode terug volledig hersteld.

Daarnaast kunnen huismuizen ook materiële schade veroorzaken doordat ze knagen aan voedselverpakkingen, kabels, leidingen, papier, textiel,...

Er zijn gevallen bekend waarbij muizen de oorzaak waren van aanhoudende voedselvergiftigingen met een aantal salmonellabacteriesoorten.

Hoe overlast beperken?

Preventie 

Het is vooral belangrijk om ongedierte zoals muizen te voorkomen. Een goed onderhoud van je woning en een geregelde controle zijn essentieel. Maak het muizen zo moeilijk mogelijk om nestgelegenheid en voeding te vinden:

  • Sluit alle mogelijke toegangswegen af.
  • Repareer onmiddellijk kapotte rioleringen en gaten in muren. Openingen in muren groter dan 5 mm zijn voldoende om doorheen te komen.
  • Laat rioolputjes dicht.
  • Plaats een vliegenraam in elk venster dat je opent.
  • Afval vormt een schuilplaats en voedsel voor muizen. Ruim daarom alle afval onmiddellijk op.
  • Sla voedingsmiddelen op in plastic dozen of potjes met een goed sluitend deksel, zodat de muizen er niet bij kunnen.
  • Voeder huisdieren ’s morgens en niet teveel zodat het meeste voedsel ’s avonds op is.

Bestrijding: Slechts één muis?

Als je vermoedt dat er slechts één of enkele muizen in je woning aanwezig zijn, kan je muizenvallen zonder gif plaatsen. Dit is de meest gezonde en veilige manier om muizen te bestrijden. Als je met vallen in plaats van klemmen werkt, hoef je de muizen niet te doden. Let er op dat je ze ver genoeg van je woning terug vrijlaat. Wanneer je muizen in de tuin wil bestrijden, kan je voor milieuvriendelijke tips terecht op www.zonderisgezonder.be/bestrijdingsgids

Bestrijding: Een echte plaag?

Als je met een echte plaag te maken hebt, zullen muizenvallen enkel het aantal muizen beperken, maar het probleem niet volledig oplossen. In deze gevallen worden knaagdierbestrijdingsmiddelen (rodenticiden) gebruikt, dit zijn anticoagulantia (antibloedstollingsmiddelen). Deze middelen doden de muizen 2 tot 6 dagen nadat ze een dodelijke dosis opgegeten hebben. Doordat de muizen niet direct symptomen vertonen gaan ze makkelijker aan het aas blijven eten totdat ze een dodelijke dosis binnen hebben.  De dode muizen drogen uit en beginnen niet te stinken. De bestrijdingsmiddelen kunnen giftig zijn voor andere dieren en mensen en moet je dus altijd met grote voorzichtigheid gebruiken. Als de plaag ernstig is, kan je best een bestrijdingsfirma contacteren.

Sommige stammen van de huismuis zijn ongevoelig voor een aantal knaagdierbestrijdingsmiddelen. Als het resultaat van een bestrijdingsactie te lang (bv. 4 à 6 weken) op zich laat wachten, moeten andere producten ingezet worden.

OPGELET!

Als je zelf aan de slag gaat met bestrijdingsmiddelen, hou je best rekening met de volgende tips:

  • Volg altijd de instructies op de verpakking en gebruik de juiste dosis (het is niet omdat je meer gebruikt, dat het beter werkt).
  • Was na elk gebruik van een bestrijdingsproduct onmiddellijk je handen.
  • Zorg er voor dat kinderen en huisdieren niet in contact kunnen komen met het gif.
  • Zorg er voor dat voedingsmiddelen niet in contact komen met het gif.

Volgens artikel 135 van de nieuwe gemeentewet is de gemeente verplicht om passende maatregelen te treffen om plagen te voorkomen en om de nodige hulp te verstrekken om ze te doen ophouden. Je kan best bij de gemeente navragen of ze een actieve rol opnemen in de bestrijding van muizen.

Normen

Volgens het Binnenmilieubesluit geldt minder dan één muis per gebouw als richtwaarde.

Meer weten?

Neem contact op met de medisch milieukundige van het Logo van je regio.

Logo Logos

Referenties

  • Center for Disease Control and Prevention 2010: Rodents http://www.cdc.gov/rodents/ind... (bezocht maart, 2016)
  • Fayard, M. L 2011 Pest Notes: Integrated Pest Management for Home Gardeners and Landscape Professionals: House mouse, University of California agriculture & natural resources http://www.ipm.ucdavis.edu/PMG... (bezocht maart, 2016)
  • Paper: overlast door dieren; Oltheten, Maes, april 2004
  • Rato vzw: Praktische handleiding voor knaagdierenbestrijding op het terrein