Stap 4: werk acties uit

Brainstorm

Gebruik de ingevulde gezondheidsmatrix (zie stap 2) om de lege of nog onvolledige cellen aan te vullen met acties die helpen om de doelstellingen (zie stap 3) te realiseren. Bedenk bijkomende acties op alle nodige vlakken.

Het warm water hoeft niet altijd opnieuw uitgevonden te worden, zoek naar bestaande goede praktijken, methodieken … die jullie kunnen helpen om de doelstellingen te bereiken (zie ook ‘inspirerende praktijken’).

Enkele tips:

• Toets de ideeën bij wie niet in de werkgroep zit. Betrek kinderen en gezinnen bij het uitdenken en uitvoeren van een actie. Zo krijgen ze kennis mee en staan ze er positiever tegenover. Je empowert hen door ze mee te laten beslissen en uitvoeren. Dat op zich is bevordert al hun mentale gezondheid. Bovendien vermijd je de valkuil dat begeleiders doen waar enkel zij enthousiast over zijn.
• “Bij pubers is het moeilijk om hen aan te zetten tot iets actiefs wanneer ze hier zelf niet volledig achter staan.”
  stafmedewerker, OVBJ
• Denk niet enkel aan groepsacties. Veel kinderen en jongeren in jeugdhulpbegeleiding hebben nood aan wat één op één tijd. Cruciaal hierin is het persoonlijk contact.
• De 8 B’s helpen je nadenken of je aanbod toegankelijk is. Sta stil bij de bruikbaarheid, betrouwbaarheid, bekendheid, beschikbaarheid, bereikbaarheid, betaalbaarheid, begripvolheid en begrijpbaarheid. Dit komt ook terug in stap 6 waar acties en het beleid worden geëvalueerd.

• Ga op zoek naar partners met financiële middelen, deskundigheid, ruimte, tijd … Een samenwerking geeft jongeren het signaal dat die er mag zijn, dat hun noden gezien worden. Iedereen die betrokken kan zijn buiten hulpverlening is waardevol. Ga wel voor duurzaamheid en een match. De bedoeling is dat deze mensen lang genoeg in leven van het kind/gezin blijven.
  “Als ze naar huis gaan en ze hebben een hobby, dan proberen we ervoor te zorgen dat we die hobby kunnen laten doorlopen. Dat vinden we nog belangrijker dan de vrijetijdsinvulling in het centrum zelf.”
  coördinator, OOOC
• Meer nood aan thematische expertise? Betrek bijvoorbeeld een diëtiste, medisch milieukundige (gezond binnenmilieu), tabakoloog … via je regionale Logo (Lokaal Gezondheidsoverleg). Schets goed jullie werking en doelgroep vwant die zal voor hen vaak nog nieuw zijn.
• In jeugdhulp staat vaak het individueel werken met jongeren en hun netwerk op de voorgrond. Daarin merk je structurele drempels binnen en buiten je organisatie en die moet je signaleren. In jaarverslagen, samenwerkingsverbanden, artikels in kranten, opiniestukken, ... Denk dus ook na hoe je structurele drempels om gezond te leven aanpakt. Welke acties je daarover onderneemt.
  

Inplannen die acties!

Maak een overzicht met per doelstelling alle acties en hun timing ten opzichte van elkaar. Let daarbij op volgende zaken:

• Varieer in soorten acties zodat er permanente veranderingen zijn, acties, korte activiteiten, langlopende acties …
• Spreid acties zodat er niet één gezonde maand is, maar een gezonde organisatie op lange termijn. Je kan dan wel een gezonde week organiseren, maar een gezondheidsbeleid (of een beweeg- of voedingsbeleid) kan niet enkel bestaan uit één week aandacht.
• Omdat jeugdhulp vaak met een steeds wisselende groep gasten zit, is het noodzakelijk om de proeverijen, sportbelevingsmomenten ... herhaaldelijk te organiseren.
• Je kan bepaalde acties indien nodig eerst uittesten bij enkele afdelingen of leefgroepen. Evalueer het effect en de haalbaarheid van deze actie en stuur bij waar nodig. Voer dan pas de actie uit op grote schaal.

Leg per actie vast:

• Wat de actie precies inhoudt
• Wie de actie zal uitvoeren / wie verantwoordelijk is voor de uitvoering
• Wanneer deze (ten laatste) moet worden uitgevoerd
• Hoe je de actie tot stand zult brengen
• Hoe, aan wie en wanneer deze actie wordt gecommuniceerd (collega's, kinderen, gezinnen)
• Hoe en wie de actie evalueert en wanneer het resultaat wordt gecommuniceerd

Leg een startmoment vast

Het is belangrijk om een startmoment te bepalen waarop je naar buiten wil komen met het vernieuwde beleid en actieplan. Deel dit in eerste instantie met het personeel, pas later met alle andere betrokkenen. Zorg ervoor dat deze datum realistisch is, zodat je bepaalde acties die nodig zijn ook echt kan uitvoeren tegen deze datum. Je rekent best een beetje marge voor onvoorziene omstandigheden.

Het startmoment kan je ook koppelen aan een belangrijke datum. De werelddag tegen tabak, Week van de smaak, ...

Het is belangrijk dat je van bij de start regelmatig met alle betrokkenen en sleutelfiguren communiceert. Wissel online en offline communicatie met elkaar af.

• Communiceer naar de verschillende doelgroepen
• Brief naar personeel

“We organiseerden een kookworkshop voor alle geïnteresseerden uit alle afdelingen, samen met hun ouders. Ouders en jongeren konden zelf voorstellen doen wat we zouden klaarmaken en waren elk voor iets anders verantwoordelijk. Achteraf kreeg iedereen een boekje mee met de recepten die we uitprobeerden."