Je flexibel kunnen aanpassen aan een situatie, aan andere mensen en aan je eigen mogelijkheden is belangrijk voor je geestelijke gezondheid. Wat je doet, denkt of voelt, is dus zelden goed of slecht op zich, maar is al dan niet ‘passend’ in een situatie. Om je aanpak af te stemmen aan de situatie moet je er op verschillende manieren naar kunnen kijken.

Rust vinden

Hoe je hersenen informatie verwerken heeft een grote impact op hoe je een situatie interpreteert en hoe je erop reageert. Deze informatieverwerkingsfunctie speelt een rol in elke fase van hoe we omgaan met een situatie. Stress, boosheid en angst maken je minder flexibel en beperken de manier waarop je naar de situatie kijkt en hoe je die aanpakt. Je aandacht gaat bijvoorbeeld automatisch meer naar negatieve informatie. En de delen van je hersenen die instaan voor nadenken en beslissingen nemen worden minder goed gebruikt. Om je hersenen optimaal te laten werken, is er dus een bepaalde mate van rust nodig. Ga op zoek naar manieren om je lichaam en geest die rust te geven. Zeker op moeilijke, spannende, belangrijke … momenten is dat niet zo eenvoudig. Probeer dit daarom in te bouwen in je dagen. Ook wanneer het goed gaat.

Wanneer we taken tot een goed einde moeten brengen, kunnen een beetje stress en spanning geen kwaad. Meer nog: dat houdt ons net scherp en gefocust. Het gaat om het vinden van een goede balans.

Hoe kan je je beter leren aanpassen aan verschillende situaties?

Om je aanpak te veranderen moet je begrijpen wat er gebeurt en je bewust worden van hoe je reageert. Ten slotte moet je je reactie kunnen aanpassen zodat die een gunstiger resultaat heeft. Om je aan verschillende situaties te kunnen aanpassen en situaties op verschillende manieren te bekijken moet je ook creatief of out of the box denken. En je blijft best ook kalm.

  • Leer deze ademhalingstechniek zodat je snel kalmer of rustiger kan worden wanneer je spanning voelt (en zo flexibeler kan blijven nadenken en reageren): adem enkele keren diep in en uit, en maak dan je uitademing langer dan je inademing. Adem drie tellen in, vier tellen uit.
  • Twee soorten denkprocessen zijn belangrijk in het vinden van creatieve ideeën en oplossingen: eerst het zoeken naar zoveel mogelijk verschillende ideeën, om dan te bepalen welke ideeën ook bruikbaar zijn. Je kan deze denkprocessen oefenen door te brainstormen met anderen of jezelf steeds op te leggen eerst zoveel mogelijk oplossingen te bedenken, en dan pas te beslissen wat je gaat doen en kiezen.
  • Ga wandelen terwijl je brainstormt. Wandelen of een andere fysieke activiteit die weinig aandacht vraagt, helpt je bij het verzinnen van ideeën of oplossingen. Neem ze op met je telefoon en luister daarna naar al de opties die je bedacht.
  • Zie twijfel over een idee (niet over jezelf!) als een teken dat je verder moet denken over andere mogelijkheden.
  • Ontwikkel je denktechnieken.
    • Neem de tijd om na te denken over de positieve dingen die een moeilijke of stresserende situatie kan meebrengen.
    • Ga op zoek naar uitzonderingen. Meestal gaan we mee in het probleem-verhaal en komen we in een trechter terecht. Geraak uit die trechter door na te denken wanneer dat verhaal niet klopt: in welke situaties was het anders, op welke momenten was het anders, met welke mensen was het anders?