Wat helpt je om je gedachten los te laten?
Zou het niet fijn zijn mochten onze gedachten een on/off-knop hebben? Dat je gewoon even die knop kan indrukken als die mallemolen maar niet stil te krijgen is? Maar zo knoppen op onze koppen: dat zou geen zicht zijn. Gelukkig zijn er andere manieren om je gedachten los te laten. En die ontdek je hier.
Niet oordelen over je gedachten en gevoelens
Kunnen kijken naar je gedachten en gevoelens, zonder erop in te gaan en zonder te oordelen, wordt mindfulness genoemd. De nadruk ligt op een vriendelijke blik op jezelf. Het gaat erom dat je leert kijken naar je eigen denken en voelen, en gewoon kan opmerken “dit is hoe mijn gedachten elkaar opvolgen, dit is hoe ik mij voel op dit moment” zonder daar een gedachte aan te koppelen zoals “dit moet anders, dit is slecht, dit is fout” of juist “dit is goed, zo moet het verder, nog meer van dit”. Ook onaangename gedachten en gevoelens zijn niet meer dan gewoon gedachten en gevoelens. Jij bent je gedachten en gevoelens dus niet, je valt hier niet mee samen. Want wie zou dan de persoon zijn die ze opmerkt? Dat ben jij en jij kan dus zeggen “ik voel me zo op dit moment en dit zijn nu mijn gedachten”, zonder dat je helemaal mee moet gaan met de stroom van die gedachten en gevoelens.
Want als je een oordeel vormt over je gedachten en gevoelens, dat ze bijvoorbeeld slecht zijn, dan is het moeilijk om er gewoon naar te kijken. Je zal er dan iets mee willen doen. Je zal ze bijvoorbeeld wegduwen of verdringen of je zal boos zijn op jezelf. Door vriendelijk naar jezelf te kijken, kan je te weten komen hoe je dingen ziet, hoe je dingen aanvoelt en hoe je reageert. Deze observaties zijn de eerste stap van zelfreflectie, en ook van het veranderen van dingen in je leven en in jezelf.
Mindfulness kan je ook helpen om te gaan met stress. Want dát stresserende dingen gebeuren kan je niet voorkomen, en de automatische reacties van je lichaam ook niet. Wat je wél kan beïnvloeden is de manier waarop je ermee omgaat. Hoe kan mindfulness je hierbij helpen?
- Het onderbreekt letterlijk de stroom van gebeurtenissen en handelingen waar je in zit.
- Je leert aandacht voor je lichaam en je geest te hebben. Stress zorgt er immers voor dat we niet naar onszelf kijken, totdat we uitgeput of ziek worden. Door jezelf te leren kennen leer je ook op te merken wanneer er iets aan de hand is.
- Je neemt een comfortabele afstand van wat je voelt en denkt: ver genoeg om niet te worden meegesleept, maar voldoende dicht om te kunnen kijken.
Hoe kan je meer mindful door het leven gaan?
- Maak af en toe letterlijk ruimte en tijd vrij om aandachtig naar jezelf te kijken en te luisteren. Hoe vaker je dat doet, hoe beter je zal begrijpen hoe je geest in elkaar zit. Je kan dit doen door ergens rustig en comfortabel te gaan zitten of door heel bewust te wandelen. Observeer je gewaarwordingen, merk op wanneer je gedachten afdwalen en breng ze terug naar jezelf. Het helpt als je er een plekje voor vrijmaakt: een hoek van je kamer of een kussen dat je uit de kast haalt. Zo kan je een plekje afbakenen voor deze oefeningen.
- Scan je lichaam. Stop even om deel per deel je lichaam in gedachten te overlopen en op te merken hoe elk deel voelt. Zo leer je je lichaam kennen, en ontdek je waar spanningen zitten.
- Kijk met ‘beginnersogen’ naar je omgeving. Beeld je in dat het de eerste keer is dat je de kamer, het kantoor, de straat … inloopt. Wat zie je? Wat hoor je? Hoe ruikt deze plek? Wat kan je voelen? Neem een onderzoekende houding aan zodat je echt kan stilstaan bij hoe je jouw omgeving ervaart, zoals de temperatuur en de vochtigheid van de lucht, de hardheid van de ondergrond, de ruwheid van de tafel, een gezoem of getik ...