Kennis en gebruik van de bewegingsdriehoek (771 professionals, 2019)
De bewegingsdriehoek is al even een feit. Maar is hij genoeg gekend? En zijn de ondersteunende materialen duidelijk en bruikbaar? Dat vroegen we aan bijna 800 professionals bewegingspromotie. Wat blijkt? Amper 2 jaar na lancering zijn de bewegingsdriehoek en diens kernboodschappen niet vreemd voor de Vlaamse professional.
De enquête was bestemd voor professionals met een bewegingsprofiel en vond plaats van juni tot en met september 2019.
771 professionals vulden de enquête in, waarbij we 4 groepen onderscheiden:
- beweegcoaches (18%);
- gemeentelijke verantwoordelijken voor gezondheid & beweging of medewerkers van een sportfederatie (17%);
- leerkrachten regulier onderwijs of docenten hoger onderwijs Lichamelijke Opvoeding (17%) en
- kine- of ergotherapeuten (51%).
Noot: een professional kan 2 beroepen uitoefenen.
Bewegingsdriehoek en kernboodschappen relatief goed gekend
In totaal herkent 88,7% (684 van de 771 respondenten) de bewegingsdriehoek, op spontane of niet-spontane wijze (= na het zien van de afbeelding). 11,3% herkent de driehoek niet.
73% kent de tips (kernboodschappen van de driehoek) in grote lijnen of zeer goed. Nog eens 21% heeft er al van gehoord maar kent de precieze inhoud niet. De resterende 7% heeft er nog nooit van gehoord.
1 op de 2 professionals die de bewegingsdriehoek herkent, gebruikt deze tijdens zijn werk. Professionals die de driehoek niet gebruiken doen dat vooral omdat ze de inhoud onvoldoende kennen. De wetenschappelijke onderbouw wordt niet in twijfel gesteld. De belangrijkste gerapporteerde reden waarom professionals de bewegingsdriehoek niet gebruiken is onvoldoende kennis van de inhoud.
Hierbij is het nuttig aan te geven dat de bewegingsdriehoek sinds oktober 2017 gelanceerd is als nieuw model. Op nog geen 2 jaar tijd lijkt de bewegingsdriehoek dus al relatief goed ingeburgerd.
Ondersteunende materialen: nog groeipotentieel voor gebruik
Het onderzoek peilde ook naar de bekendheid en het gebruik van materialen bij de bewegingsdriehoek. Vooral de affiche van de bewegingsdriehoek is gekend en wordt gebruikt. Meer dan de helft kent de e-learning van de bewegingsdriehoek niet. Ook de infographics, beweegoefeningen en het eenvoudige beweegplan zijn niet gekend bij minstens 4 op de 10 professionals. Wat betreft het gebruik van de diverse materialen zien we een soortgelijk patroon.
De meerderheid van de respondenten heeft geen nood aan bijkomende materialen. Veel professionals geven aan dat ze de bestaande materialen vooral beter willen leren kennen en gebruiken.
Verschillen tussen beroepsprofielen
Beweegcoaches (bv. zelfstandige, personal trainer, Bewegen Op Verwijzing-coach) kennen de bewegingsdriehoek en bijhorende kernboodschappen het best, gevolgd door leerkrachten of docenten L.O., gemeentelijke verantwoordelijken of medewerkers van een sportfederatie, en ten slotte kinesi- of ergotherapeuten.
Voor het gebruik van de bewegingsdriehoek op de eigen werkvloer zien we een zelfde volgorde, met uitzondering van plaatsen 3 en 4: resp. kinesi- of ergotherapeuten, en gemeentelijke verantwoordelijken of medewerkers van een sportfederatie.
Beweegcoaches gebruiken de driehoek het meest bij individuele consultaties. Wanneer beweegcoaches de driehoek gebruiken bij kwetsbare groepen gebeurt dit meestal bij volwassenen met een medische aandoening. Ook kinesitherapeuten en ergotherapeuten melden eenzelfde patroon, met meer focus op ouderen. Gemeentelijke verantwoordelijken en sportfederatiemedewerkers gebruiken de driehoek vooral voor communicatie in nieuwsbrieven, sociale media, infostands … Wanneer gemeentelijke verantwoordelijken en sportfederatiemedewerkers de driehoek gebruiken bij kwetsbare groepen betreft dit mensen met een beperking en financieel kwetsbaren.
Nood aan bijkomende materialen bij de bewegingsdriehoek?
De meerderheid van de respondenten die de bewegingsdriehoek kennen, had geen nood aan bijkomende materialen op het moment van de bevraging. Ze wilden vooral de bestaande materialen eerst beter verkennen en gebruiken. Ze gaven ook de aanbeveling om het aanbod van materialen van de bewegingsdriehoek proactiever en breder te communiceren.
Verwijs naar volgende referentie bij gebruik van cijfers uit dit artikel:
Van Acker, R. (2019). Bevraging over de bewegingsdriehoek - bij professionals bewegingspromotie. Vlaams Instituut Gezond Leven, Brussel.
De cijfers zijn afkomstig van een web-gebaseerd panelonderzoek bij 771 Vlaamse professionals. De volledige resultaten zijn te verkrijgen op aanvraag bij Ragnar.VanAcker@gezondleven.be.
Dataverwerking: K. Van Uyttendaele
Met steun van de Vlaamse overheid.
Het Vlaams Instituut Gezond Leven is lid van HEPA Europe (European network for the promotion of health-enhancing physical activity), erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie.