Verander de omgeving van je peuter/kleuter

Maak kiezen voor beweging gemakkelijk: actief in en om het huis

Peuters en kleuters bewegen omdat ze dat leuk vinden, niet omdat het goed is voor de gezondheid. Ze hebben soms wel een duwtje in de rug nodig van hun ouders om genoeg actieve, leerrijke en uitdagende dingen te kunnen doen in hun omgeving:

Aantal mediatoestellen beperken

Op deze leeftijd zijn kinderen sterk aangetrokken door beeldschermactiviteiten. Kinderen hiermee laten kennismaken heeft zeker voordelen. Maar leer hen ook van jongs af aan dat dit maar één facet is van leren, kiezen en ontwikkelen.

In beperkte mate filmpjes kijken en bepaalde spellen spelen kunnen leuk en leerrijk zijn. Bekijk daarom kritisch welke toestellen jullie in huis halen of hebben, hoeveel je er in huis wil halen, en waar ze staan. Hoe meer ze kunnen kiezen, hoe meer tijd ze eraan zullen spenderen.
En denk eraan, uit het oog, uit het hart. Bewaar tablets en gamebenodigdheden uit het zicht, in een kast.

Buiten spelen

Buiten spelen is super gezond!

• Frisse lucht
• Vrijer kunnen bewegen
• Andere omgeving = ander speelgedrag (ontdekken, creatief zijn, fantasie gebruiken,…)
• Kinderen die buitenspelen gaan intenser bewegen, leven zich volop uit, oefenen hun motorische vaardigheden en leren ruimte, diepte, afstand, snelheid, hoogtes en risico’s beter inschatten.

Ook als het weer niet meezit, want voor kinderen bestaat slecht weer niet. Naar buiten gaan als het regent en stampen in plassen is net superleuk!

Dus, stimuleer je kind om zoveel mogelijk buiten te spelen:

• Heb je zelf een tuin? Maak er een coole speelplek van. Een trampoline, schommel en glijbaan nodigen uit tot beweging. Te duur? Met wat oude balken en planken, banden, takken en touwen knutselen kinderen graag zelf (of met een handje hulp van jou) een leuk hindernissenparcours, kamp of boomhut in elkaar. Meestal goed voor urenlang buitenspeelplezier. Inspiratie nodig om een eigen boomhut, insectenhuis of avontuurlijk speeltuig te maken?
• Heb je alleen een koer dan is er misschien een aantrekkelijk recreatiedomein, park, (speel)pleintje in de buurt om regelmatig naartoe te trekken. Zoek eens op de website van Sport Vlaanderen, groenspeelweefsel, uitstappen.be (rubriek uitstappen met kinderen + actieve uitjes), uitinvlaanderen of van je gemeente.

Binnen spelen

Ook binnen kan je de omgeving zo inrichten dat de kinderen eerst naar de gezonde keuze grijpen. En maak de minder gezonde optie moeilijker om te kiezen. Je kunt minder lang stilzitten en meer bewegen ‘uitlokken’:

• Leg prikkelend bewegingsmateriaal in het zicht. Ballen, loopfietsjes, een kartonnen doos om in en uit te klauteren ... Het nodigt hen uit om actief op ontdekking te gaan.
• Zet leuke muziek op.
• Teken of stel een beweegparcours op.
• Bewaar tablets en andere schermen uit het zicht, in een kast. Maak met kinderen afspraken over schermtijd.
• Gebruik deze leuke actieve spelfiches. De spelfiches zijn ontworpen rond verschillende motorische vaardigheden. Elk spel heeft drie niveaus, zodat kinderen van alle leeftijden kunnen deelnemen. Er zijn spelletjes die kinderen alleen kunnen doen, of ook spelletjes per twee en in groep.

Zet je kind terug op weg als het zich verveelt of niet goed weet wat of waar te spelen. Door kinderen te observeren weet je precies wat ze interessant vinden. Je kan meespelen, een nieuw spel beginnen, luidop fantaseren of vragen stellen.
Ongeveer vanaf 4 jaar spelen kinderen graag samen met andere kinderen. Zo ontwikkelen ze sociale vaardigheden en leren ze omgaan met problemen en tegenslagen.

Huishoudelijke taken

• In de keuken: Misschien vragen je kinderen vaak of ze mogen helpen in de keuken. Er zijn véél leuke taken die ze kunnen doen: groenten wassen, in de saus roeren, iets snijden … Hoe beperkt hun inbreng ook is, kinderen voelen zich zo (mee) verantwoordelijk voor het eindresultaat. Het vraagt misschien in het begin wat extra tijd, maar je kind leert veel en vindt het leuk om samen dingen te doen.
• In de moestuin(bak): Jonge kinderen telen graag zelf groenten. Enkele grote bloempotten zijn genoeg om kerstomaatjes, sla, radijsjes, waterkers, bieslook … te kweken. Ze zijn bezig met gezonde voeding, én actief!
• Bij de boodschappen: Veel ouders doen hun boodschappen liefst zonder kinderen. Om gezeur, allerlei zoets in de kar en vervelende situaties te voorkomen. Maar het betrekken van kinderen is ook hier een kans. Laat je kinderen in de winkel zoeken naar wat op jullie lijstje staat. Maak er een ontdekkingstocht van!
• Bij de was en de plas: Laat je kind helpen de was in en uit de wasmachine te laden, de was op te hangen, te stofzuigen, het stof afdoen …
• Aan tafel: Laat je kind de borden en het bestek mee op tafel zetten, laat hen hun bord opscheppen, na het eten hun slabbetje in de wasmand doen …

Steun je kinderen op een praktische manier

Praktische steun van ouders is een belangrijke stimulans om kinderen te laten bewegen. Dat gaat van vervoer en begeleiding tot financiële en logistieke steun. Denk aan: lidgeld betalen, beweeg- en sportmateriaal kopen, speelruimte creëren …

Taxi mama en papa

De iets oudere kleuters starten soms al met beweegactiviteiten buitenshuis, in bewegingsscholen, sportclubs … Het vraagt veel inspanning van jou om je kinderen altijd overal naartoe te brengen. Hou er bij het kiezen van een activiteit rekening mee waar je kind de hobby kan uitoefenen. Kunnen ze enkel activiteiten doen in de eigen gemeente (info over Buurtsport, Sportacademie, speelpleinwerking, Multimove, of gelijkaardige initiatieven op de gemeentewebsite – of de sportdatabank van Sport Vlaanderen)? Of via de school (multimove voor kleuteronderwijs of eigen aanbod)? Hoeveel keer per week kan je jouw kind zelf voeren? En kan dit ook te voet of met de fiets?

Wil je het rondrijden beperken, dan kan je misschien en beurtrol met andere ouders afspreken.

Je kan het heen-en-weer-gerij ook anders bekijken. Het is een manier om je kind te steunen in de dingen die het doet. Probeer bij het afzetten van je kinderen wat vaker te blijven kijken in plaats van onmiddellijk weg te rijden. Je ziet zo meteen of je kind het leuk vindt en vangt sneller op wanneer er ergens iets hapert.

Breng je je kind altijd met de wagen overal heen, probeer dan die gewoonte eens te doorbreken. Ga samen met de fiets of te voet, zo heb je als ouder ook ineens jouw beweegminuutjes op de teller. En, zo leren kinderen de weg en de goede gewoonte. Eens ze wat groter zijn, kunnen ze vaker het traject alleen doen en kan je je taxijob weer inruilen voor wat vrije tijd voor jezelf.

Wat moet dat kosten?

Kinderen zijn graag actief bezig. Als je ze af en toe iets nieuws wil aanbieden, heeft dat meestal wel een kostenplaatje.

Wil je kind bewegen in clubverband, dan moet je meestal lidgeld betalen. Voetbal, zwemmen, paardrijden, atletiek … De prijs verschilt sterk van sport tot sport. Informeer zeker bij je ziekenfonds over mogelijke terugbetalingen van inschrijvingsgelden voor de sportclub of kampen voor kinderen. En voor de meeste sporten heb je materiaal nodig. Kinderopvang, maar ook kampen met jeugdbeweging en sommige sportkampen komen in aanmerking voor fiscale aftrek.

Of, ga zelf aan de slag met goedkope materialen! Wat absoluut niet mag ontbreken in een ‘actieve’ spelkoffer zijn een bal, wat kleine balletjes, springtouw, krijt voor hinkelparcours, ringen, doeken en touwen voor een kamp …

Wil je echt een ‘beweeg’tuin? De trampoline scoort meestal erg goed. En een schommel en glijbaan nodigen ook uit tot beweging. Te duur? Met wat oude balken en planken, banden, takken en touwen knutselen kinderen graag zelf (of met jouw hulp) een leuk hindernissenparcours, kamp of boomhut in elkaar. Goed voor urenlang buitenspelplezier!
Hier vind je inspiratie voor een eigen boomhut, insectenhuis of avontuurlijk speeltuig.

Toch hoef je in al die dingen niet te overdrijven en kan je de uitgaven beperken. Hou de promo’s in de gaten, doe duurdere aankopen tijdens de solden … Of surf op tweedehandssites.

Hoe vaak zoek je eens een leuk geschenk voor de verjaardag van een kind of voor een andere gelegenheid? Verras kinderen regelmatig eens met een uitrusting voor hun favoriete sport of met uitdagend speelgoed om zowel binnen als buiten actief te spelen.